Żółwik malowany

Żółwik malowany
Chrysemys picta[1]
(Schneider, 1783)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

żółwie

Rodzina

żółwie błotne

Rodzaj

Chrysemys

Gatunek

żółwik malowany

Podgatunki[2]
  • Ch. p. picta (Schneider, 1783)
  • Ch. p. bellii (Gray, 1831)
  • Ch. p. marginata Agassiz, 1857
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Zasięg występowania
Mapa występowania

Żółwik malowany[4][5][6], żółw malowany[4] (Chrysemys picta) – gatunek gada z podrzędu żółwi skrytoszyjnych z rodziny żółwi błotnych.

Występowanie

Spotykany od południowej Kanady do północnego Meksyku[7].

Wygląd

W zależności od podgatunku żółw ten osiąga od 18 do 25 cm długości. Pancerz ma raczej płaski, barwy zielonooliwkowej lub oliwkowej w różnych odcieniach (aż do czarnego). Na tym tle na karapaksie i głowie występują żółte lub pomarańczowe plamy. Rozróżnia się cztery układy tych plam.

Biologia i środowisko

Występuje w wodach stojących (jeziorach, stawach), a także w rzekach o powolnym nurcie. Preferuje spokojne zbiorniki wodne obficie porośnięte roślinnością. Podejmuje niedalekie wędrówki w okolicach zbiornika, często wygrzewa się na słońcu. Na północnych krańcach swojego zasięgu zimuje na dnie (zagrzebany w mule), co trwa 4–6 miesięcy. Jest odporny na zimowe spadki temperatury – może przeżyć nawet wtedy, gdy zamarznie ponad 50% wody pozakomórkowej w jego organizmie[8].

Ochrona

Handel tym gatunkiem żółwia został zakazany na terenie Unii Europejskiej. Chrysemys picta został wymieniony w aneksie B Rozporządzenia Rady (WE) Nr 338/97 o handlu dzikimi zwierzętami, ponieważ masowo był sprowadzany na teren Unii Europejskiej w celach hodowlanych, co spowodowało zagrożenie dla rodzimych gatunków zamieszkujących teren Unii Europejskiej.

Gatunek uznany za inwazyjny na terenie Polski. Ujęty w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym[9]. W związku z tym, wwiezienie do Polski żółwia z tego gatunku wymaga zgody Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, natomiast przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie wymaga zgody Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska[10].

Przypisy

  1. Chrysemys picta, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Chrysemys picta (SCHNEIDER, 1783) (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2010-09-06].
  3. Chrysemys picta, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 362. ISBN 83-01-14344-4.
  5. E. Keller (red.), J.H. Reinchholf, G. Steinbach, G. Diesener, U. Gruber, K. Janke, B. Kremer, B. Markl, J. Markl, A. Shlüter, A. Sigl & R. Witt: Gady i płazy. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 90, seria: Leksykon Zwierząt. ISBN 83-7311-873-X. (pol.)
  6. W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, s. 261, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
  7. UNEP-WCMC Species Database (ang.).
  8. Schmidt-Nielsen K., Fizjologia zwierząt – adaptacja do środowiska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997
  9. Dz.U. z 2011 r. nr 210, poz. 1260
  10. Dz.U. z 2022 r. poz. 916

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Painted Turtle Distribution alternate.svg
Autor: Fallschirmjäger, Licencja: CC BY-SA 3.0
Partial map of North America, showing the native range of the Painted Turtle (Chrysemys picta), separated into its four sub-species.
  Eastern (C. p. picta)
  Mixing of Eastern and Midland Painted Turtles
  Midland (C. p. marginata)
  Mixing of Western and Midland Painted Turtles
  Western (C. p. bellii)
  Southern (C. p. dorsalis)
  Mixing of Southern and Eastern Painted Turtles
Eastern Painted Turtles Huntley Meadows Park Alexandria VA 1862 (30067689732).jpg
Autor: bobistraveling, Licencja: CC BY 2.0
Eastern Painted Turtles Huntley Meadows Park Alexandria VA 1862