1 Batalion Strzelców

1 Batalion Strzelców
Ilustracja
Odznaka pamiątkowa
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1926

Rozformowanie

1939

Tradycje
Nadanie sztandaru

19 czerwca 1938

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Witold Komierowski

Ostatni

ppłk Gustaw Zacny

Organizacja
Dyslokacja

Chojnice

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

8 Samodzielna Brygada Kawalerii
15 Dywizja Piechoty
Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych

1 Batalion Strzelców (1 bs) – oddział piechoty Wojska Polskiego II RP.

Batalion został sformowany zimą 1926 roku, w garnizonie Chojnice, w składzie 8 Samodzielnej Brygady Kawalerii.

4 kwietnia 1927 roku w Toruniu zostali rozstrzelani porucznicy: Paweł Piontek i Kazimierz Urbaniak (zobacz Afera szpiegowska poruczników Piontka i Urbaniaka).

W marcu 1929 roku, po likwidacji 8 SBK, batalion został włączony w skład 15 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty.

Obsada personalna

Dowódcy batalionu
inni żołnierze batalionu
  • mjr piech. Marian Aleksander Jankowski
  • kpt. piech. Aleksander Janisz
  • Wiktor Żywicki

Obsada personalna w 1939 roku

Obsada personalna i struktura organizacyjna w marcu 1939 roku[5][a]:

Dowództwo, kwatermistrzostwo i pododdziały specjalne[5]
  • dowódca batalionu – ppłk Gustaw Zacny
  • I zastępca dowódcy – mjr Antoni Krzesiński
  • adiutant – kpt. Waldemar Klemens Glock
  • lekarz – por. lek. Zygmunt Trepiak
  • II zastępca dowódcy (kwatermistrz) – kpt. Julian Richter
  • oficer mobilizacyjny – p.o. kpt. Feliks Bolesław Witkowski[b] *
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – kpt. adm. Kazimierz Mieczysław Walewski
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Janusz Żebrowski
  • oficer gospodarczy – por. int. Józef Stefan Nowacki
  • oficer żywnościowy – chor. Tomasz Makowski
  • dowódca kompanii gospodarczej i oficer taborowy – kpt. tab. Stanisław Irzyk
  • dowódca plutonu łączności – por. Zygmunt Józef Żyburt-Żyburtowicz
  • dowódca plutonu pionierów – vacat
  • dowódca plutonu ppanc. – por. Zygmunt Rybakiewicz (*)[b]
  • dowódca oddziału zwiadu – ppor. piech. Józef Trzoska
  • dowódca 1 kompanii – por. Piotr Oczkowski
  • dowódca plutonu – por. Stefan Jakóbowski
  • dowódca 2 kompanii – por. Józef Hassa
  • dowódca plutonu – ppor. Marian Skubała
  • dowódca plutonu – ppor. Anatoliusz Wasilewski
  • dowódca 3 kompanii – kpt. Feliks Bolesław Witkowski (*)[b]
  • dowódca plutonu – ppor. Stanisław Bolesław Borkowski
  • dowódca kompanii km – por. Zygmunt Rybakiewicz (*)[b]
  • dowódca plutonu – ppor. Sławomir Sawicki
  • na kursie – kpt. Kazimierz I Romanowski

Odznaka pamiątkowa batalionu

22 października 1932 roku Minister Spraw Wojskowych zatwierdził wzór i regulamin odznaki pamiątkowej 1 batalionu strzelców[8]. Odznaka o wymiarach 42 x 30 mm ma kształt srebrzystej ośmiobocznej tarczy z wizerunkiem krzyża o ramionach pokrytych granatową i zieloną emalią. Na ramionach wpisano numer i inicjały „1 BS” i herb województwa pomorskiego. Środek wypełnia tarcza strzelecka z wizerunkiem srebrnego orła na czerwonym tle. Na polach między ramionami krzyża skrzyżowane karabiny i dwie lufy karabinów maszynowych. Dwuczęściowa – oficerska, wykonana w srebrze i emaliowana. Wykonanie: Wiktor Gontarczyk – Warszawa[9].

Uwagi

  1. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[6].
  2. a b c d Gwiazdką oznaczono oficera, który pełnił jednocześnie więcej niż jedną funkcję[7].

Przypisy

  1. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 6 lipca 1929 r.
  3. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 15 z 23 sierpnia 1929 roku, s. 291.
  4. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 327.
  5. a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 659–660.
  6. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  7. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VIII.
  8. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 8 z 22 października 1932 roku, poz. 96.
  9. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 147.

Bibliografia

  • Henryk Piątkowski: Zarys historii wojennej 1-go Batalionu Strzelców (b. Batalionu Szturmowego kapitana Maczka przy 1-ej Dywizji Jazdy). Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1931, seria: Zarys historii wojennej formacji polskich 1918–1920.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
  • Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.
  • Księga chwały piechoty, praca zbiorowa, Warszawa 1992, reprint wydania z 1939
  • Przemysław Dymek - "1 Batalion Strzelców" wyd. Pruszków 2016
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Odznaka 1bs.jpg
Autor: Krzysztof Sowa, Licencja: CC BY-SA 4.0
odznaka 1 batalionu strzelców Chojnice