Adam Marczyński
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
Adam Marczyński (ur. 24 grudnia 1908 w Krakowie, zm. 13 stycznia 1985 tamże) – polski malarz i grafik[1].
Od 1950 profesor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie[1].
Życiorys
Ukończył studia w 1936 w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Studiował w pracowni Władysława Jarockiego i Ignacego Pieńkowskiego. Podróżował do Francji i Hiszpanii. Związany był z Grupą Krakowską, z którą wiele wystawiał. Jego rozumienie zadań sztuki oraz rozumienie zagadnień formy było bliskie poglądom Marii Jaremy i Henryka Wicińskiego. Brał udział w reaktywacji Grupy w roku 1957. Jego udział w pracach Stowarzyszenia związany był z niekiedy ostrym konfliktem z Tadeuszem Kantorem oraz jego najbliższym „otoczeniem”. Od roku 1945 aż do emerytury pracował w Akademii Sztuk Pięknych, gdzie prowadził pracownię malarstwa[1]. Jego studentami byli między innymi: Franciszek Starowieyski, Ewa Lipska, Janusz Orbitowski, Zofia Broniek, Krzysztof Jeżowski, Andrzej Kreütz-Majewski, Iwona Ornatowska, Romuald Oramus, Aleksander Pieniek, Grażyna Borowik i Zbigniew Żupnik[2]. Obok malarstwa uprawiał rysunek, grafikę (monotypie) oraz scenografię[3]. Jest autorem cenionych polichromii kościelnych[4] (Nowy Wiśnicz[5], Katedra w Tarnowie[6], Ratułów, Brzesko[7], Sokołów Małopolski). Był autorem ilustracji książkowych, m.in. Niebieskie kartki A. Rudnickiego, Porwanie w Tiutiurlistanie W. Żukrowskiego, Pamiętniki Paska, Niespokojne godziny I. Jurgielewiczowej.
Jest autorem formy kinetycznej o wysokości 8 metrów zrealizowanej przy współpracownicy z M. Klaus i J. Rakowskim w czasie I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965). Rzeźba posiada poruszane siłą wiatru klapki, umocowane pionowo do prostokątnych ram. Znajduje się w Parku im. Michała Kajki w Elblągu[8].
Jego przyrodnim bratem był Antoni Marczyński.
Został pochowany na Cmentarzu Salwatorskim (sektor SC4-A-2)[9].
Nagrody
Przypisy
- ↑ a b c Romuald Oramus: Profesor Adam Marczyński i Pracownia. Kraków: Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, 2015, s. 10. ISBN 978-83-7271-761-0.
- ↑ op.cit. Romuald Oramus: Profesor Adam Marczyński i Pracownia. s. 150–159.
- ↑ Adam Marczyński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2015-09-18].
- ↑ Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
- ↑ Kościół w Nowym Wisniczu. nw.com.pl. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
- ↑ Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej – Tarnów, katedra Narodzenia NMP. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
- ↑ Zabytkowe kościoły diecezji tarnowskiej – Brzesko, kościół św. Jakuba. www.tarnowskiekoscioly.net. [dostęp 2015-09-18]. (pol.).
- ↑ Centrum Sztuki Galeria EL, Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik, Elbląg 2015, s. 144–147, ISBN 978-83-92721-7-3.
- ↑ GROBONET 2.6 – wyszukiwarka osób pochowanych – Cmentarz parafialny Kraków Salwator, krakowsalwator.artlookgallery.com [dostęp 2020-06-03].
- ↑ Na bardzo wysoko..., „Przekrój” (643), 4 sierpnia 1957, s. 12.
Bibliografia
- Otwarta Galeria. Formy przestrzenne w Elblągu. Przewodnik. Elbląg: Bernardinum, 2015, s. 144–145. ISBN 978-83-92721-7-3.
Media użyte na tej stronie
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Adama Marczyńskiego na cmentarzu Salwatorskim
Autor: Iwona Demko i Agata Zbylut
,
Licencja: CC BY-SA 4.0
Forma kinetyczna o wysokości 8 metrów zrealizowana przez Adama Marczyńskiego (współpracownicy: M. Klaus i J. Rakowski) w czasie I Biennale Form Przestrzennych w Elblągu (1965). Rzeźba posiadała poruszane siłą wiatru klapki, umocowane pionowo względem prostokątnych ram. Znajduje się w Parku im. M. Kajki. Na drugim planie artystki: Agata Zbylut i Iwona Demko oraz kuratorka Karina Dzieweczyńska, realizujące projekt "Kongres marzycielek" przy Centrum Sztuki Galeria EL.
[1]