Alphonse Massamba-Débat
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 1921 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Prezydent Konga | |
| Okres | od 16 sierpnia 1963 |
| Przynależność polityczna | Narodowy Ruch Rewolucyjny |
| Pierwsza dama | Marie Massamba-Debat |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier Konga | |
| Okres | od 16 sierpnia 1963 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Alphonse Massemba-Débat (ur. 1921, zm. 25 marca 1977) – kongijski polityk, prezydent Konga w latach 1963–68[1].
Życiorys
Alphonse Massemba-Débat urodził się małej wiosce Nkolo, w pobliżu obecnego dystryktu Boko, w departamencie Pool[2]. W Brazzaville zdobył wykształcenie i zawód nauczyciela[3], szkolenie nauczycielskie odbył w szkole Edouarda Renarda w Brazzaville[2]. Od 1947 do 1959 kierował wieloma szkołami elementarnymi. Był współpracownikiem czasopisma kulturalnego „Liaison“ redagowanego z Lomanim Tchibambą i Marcelim Ibalico.
Kariera polityczna
Prowadził aktywną działalność polityczną: początkowo należał do Postępowej Partii Kongijskiej (PPC), na której czele stał Jean-Félix Tchicaya[4]. Był dyrektorem gabinetu Ministra Edukacji Narodowej[2]. W 1959 roku dołączył do Związku Demokratycznego Obrony Interesów Afrykanów (UDDIA), którego przywódcą był Fulbert Youlou[2]. W latach 1959-61 pełnił stanowisko przewodniczącego Zgromadzenia Narodowego[2]. Stracił stanowisko, gdy Youlou usunął go jako zbyt niezależnego polityka[4]. Od 1961 do 1963 obejmował stanowisko ministra planowania i zaopatrzenia w rządzie Fulberta Youlou[2]. W maju 1963 złożył dymisję z rządu. Należał do lewego skrzydła partii UDDIA, przy czym uważany był za człowieka o umiarkowanych poglądach[4].
Fulbert Youlou utracił władzę 15 sierpnia 1963[2], na skutek demonstracji wspieranych przez wojsko. Komitet oficerów i przywódców związków zawodowych desygnował wówczas rząd złożony z 8 osób, którego tymczasowym premierem i ministrem obrony został Massemba-Debat[4]. Odniósł zwycięstwo w wyborach prezydenckich które odbyły się w tym samym roku. Jako prezydent reprezentował poglądy marksistowskie[1]. Został obalony w przewrocie wojskowym Mariena Ngouabiego w 1968 roku. 25 marca 1977 roku został rozstrzelany pod zarzutem uczestnictwa w nieudanej próbie kolejnego zamachu stanu[5]. Rehabilitowano go w 1991[1].
Życie prywatne
Był żonaty z Marie Massamba-Debat[5].
Przypisy
- ↑ a b c 1977: Alphonse Massamba-Débat, Congolese Communist (ang.). Alphonse Massemba-Débat.
- ↑ a b c d e f g Marien Ngouabi : Les petits secrets d’un odieux assassinat…, web.archive.org, 27 sierpnia 2015 [dostęp 2020-08-11] [zarchiwizowane z adresu 2015-08-27].
- ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN (Tom 7/Man-Nomi), Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1966
- ↑ a b c d Józef i Krystyna Chałasińścy, Bliżej Afryki, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa, 1965, s. 394.
- ↑ a b congobrazzaentuinsie, www.consulatgeneralcongo.com [dostęp 2020-08-11].
Media użyte na tej stronie
Autor: fototeca.iiccr.ro, Licencja: Attribution
Nicolae Ceauşescu, Ion Gh. Maurer şi alţii în timpul convorbirilor oficiale cu secretarul general al Mişcării Naţionale a Revoluţiei, preşedintele Republicii Congo, Alphonse Massamba-Dèbat, care a făcut o vizită oficială în ţara noastră. (5 iunie 1968)