Andrzej Czok

Andrzej Czok
Ilustracja
Andrzej Czok na szczycie Mount Everest (19 maja 1980)
Data i miejsce urodzenia11 listopada 1948
Zabrze
Data i miejsce śmierci11 stycznia 1986
Kanczendzonga
Przyczyna śmierciobrzęk płuc
Miejsce spoczynkulodowa szczelina Kanczendzongi
Narodowośćpolska
Jerzy Kukuczka i Andrzej Czok (po prawej) podczas wyprawy na Mount Everest (wiosna 1980). 19 maja 1980 zdobyli oni szczyt nową drogą
Zygmunt Andrzej Heinrich (od lewej), Kazimierz Olech i Andrzej Czok odpoczywają w bazie podczas wyprawy na Mount Everest

Andrzej Czok (ur. 11 listopada 1948 w Zabrzu, zm. 11 stycznia 1986 na stokach Kanczendzongi) – polski himalaista związany z gliwickim Klubem Wysokogórskim. Taternikiem był od 1970 r. Poza Tatrami wspinał się też w Dolomitach i Alpach Zachodnich, później w Pamirze, Andach, Himalajach i Karakorum.

Himalaizm

Swój pierwszy ośmiotysięcznik zdobył 4 października 1979 roku, kiedy to grupa himalaistów w składzie: Andrzej Czok, Jerzy Kukuczka, Zygmunt Andrzej Heinrich, Janusz Skorek weszła na szczyt Lhotse. Niespełna rok później z Kukuczką stanął na szczycie najwyższej góry świata, Mount Evereście, a następnie samotnie w 1982 roku na Makalu. Swój czwarty ośmiotysięcznik – Dhaulagiri – zdobył ponownie z Kukuczką, a stało się to 21 stycznia 1985 roku. Było to pierwsze zimowe wejście na ten szczyt. Andrzej Czok okupił je poważnymi odmrożeniami, w wyniku których stracił części pięciu palców u obu stóp. Mimo tego już rok później podjął nowe wyzwanie. Była to Kanczendzonga – próba zdobycia kolejnego ośmiotysięcznika po raz pierwszy porą zimową. Wierzchołek góry uznawanej przez Tybetańczyków za świętą nie był mu pisany. Osłabiony organizm przegrał z chorobą wysokościową. Zasłabł po dotarciu do obozu IV. Po wycofaniu się z drogi na szczyt zmarł 11 stycznia 1986 w obozie III na obrzęk płuc. Jego ciało spoczęło w szczelinie lodowej na południowej ścianie Kanczendzongi.

Najważniejsze osiągnięcia wspinaczkowe

Tatry

Alpy

  • 1974 – pierwsze polskie przejście południowej ściany Aiguille du Fou i filara Gervasuttiego na Mont Blanc du Tacul
  • 1977 – zimowe przejście filara Piussiego na Cima Su Alto
  • 1978 – zimowe przejście północnej ściany Eigeru wraz z Janem Wolfem, Januszem Skorkiem i Walentym Fiutem
  • 1978 – nowa droga na Finsteraarhornie wraz z Janem Wolfem, Januszem Skorkiem i Walentym Fiutem.

Andy

  • 1981 – przejście zachodniej ściany Yerupajá
  • 1981 – przejście północno-zachodniej ściany Ninashanca

Pamir

Himalaje i Karakorum

  • 1976 – nowa droga północno-wschodnią granią na K2, dotarcie do wysokości 8000 m n.p.m.
  • 1979 – wejście bez tlenu na Lhotse razem z Jerzym Kukuczką, Zygmuntem Andrzejem Heinrichem i Januszem Skorkiem
  • 1980 – nową drogą na Mount Everest z Jerzym Kukuczką
  • 1982 – samotny atak i wejście zachodnią ścianą na Makalu
  • 1983Thalay Sagar w Himalajach Garhwalu, pierwsze wejście płn.-wsch. filarem z Januszem Skorkiem, Hansem Christianem Dosethem, Frodem Guldalem i Havardem Nesheimem
  • 1985 – pierwsze zimowe wejście na Dhaulagiri bez tlenu z Jerzym Kukuczką.

Bibliografia

  • Janusz Kurczab: Leksykon polskiego himalaizmu. Warszawa: Agora SA – Biblioteka Gazety Wyborczej, 2008, s. 33, 35, seria: Polskie Himalaje. ISBN 978-83-7552-383-6.
  • Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Mount Everest 1980 - Heinrich Olech Czok.jpg
Andrzej Heinrich, Kazimierz Olech i Andrzej Czok odpoczywają w bazie podczas wyprawy na Mount Everest z wiosny 1980 roku.
Mount Everest - Kukuczka Czok.jpg
Jerzy Kukuczka i Andrzej Czok podczas wyprawy na Mount Everest z wiosny 1980 roku. Zdobyli oni szczyt nową drogą 19 maja 1980.
Mount Everest 1980 - Andrzej Czok.jpg
i Andrzej Czok na szczycie Mount Everest 19 maja 1980 po zdobyciu szczytu nową drogą wraz z Jerzym Kukuczką.