Antonín Mrkos

Antonín Mrkos
Ilustracja
Antonín Mrkos
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1918
Střemchoví k. Brna

Data i miejsce śmierci

29 maja 1996
Praga

Zawód, zajęcie

astronom

Antonín Mrkos (ur. 27 stycznia 1918 w Střemchoví k. Brna, zm. 29 maja 1996 w Pradze[1]) – czeski astronom, meteorolog, polarnik, ratownik górski i taternik, odkrywca 274 planetoid[2] oraz 13 komet[3]. Do odkrytych przez niego komet należą: 18D/Perrine-Mrkos, 45P/Honda-Mrkos-Pajdušáková, 124P/Mrkos, 143P/Kowal-Mrkos oraz C/1957 P1 (Mrkos).

Życiorys

Pracował w latach 1945–1950 w obserwatorium nad Łomnickim Stawem, następnie do 1963 r. kierował stacją meteorologiczną na Łomnicy. W latach 1957–1959 i 1961–1963 brał udział w radzieckich wyprawach na Antarktydę, po powrocie do Czech pracował jako astronom. Stopień doktora astronomii uzyskał w 1964 r. na Uniwersytecie Karola, w 1973 r. został tam docentem[4]. Był dyrektorem Obserwatorium Kleť[5].

Podczas pracy w Tatrach był aktywnym wspinaczem. Do jego największych osiągnięć w tej dziedzinie należą:

  • pierwsze przejście drogi środkową częścią południowej ściany Wideł (1952),
  • pierwsze przejście drogi prawą częścią zachodniej ściany Łomnickiego Kopiniaka (1956),
  • pierwsze przejście drogi południowo-zachodnią ścianą Wschodniego Szczytu Wideł (1956),
  • pierwsze przejście zimowe południowo-wschodniego żlebu Łomnicy (1956),
  • pierwsze przejście zimowe północnej ściany Wysokiej[4].

W uznaniu jego zasług jedną z planetoid nazwano (1832) Mrkos[5].

Przypisy

  1. Hvězdárna a planetárium Plzeň (cz.). [dostęp 2012-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-14)].
  2. Minor Planet Discoverers (ang.). W: Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2016-06-22. [dostęp 2016-08-01].
  3. Doc.RNDr. ANTONÍN MRKOS, CSc. (1918-1996) (cz.). [dostęp 2012-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-10-01)].
  4. a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  5. a b Lutz D. Schmadel: Dictionary of Minor Planet Names. Springer, 2007, s. 147. ISBN 978-3-540-29925-7.

Media użyte na tej stronie

Dr. Antonín Mrkos 0001 01.jpg
Doc. RNDr. Antonín Mrkos, CSc. (* 27. január 1918, Střemchoví – † 29. máj 1996, Praha) bol český astronóm. Vyštudoval astronómiu na Prírodovedeckej fakulte Slovenskej univerzity v Bratislave. V rokoch 1946 až 1950 pracoval na astronomickom observatóriu na Skalnatom plese, neskôr (1950 až 1961) na observatóriu na Lomnickom štíte vo Vysokých Tatrách.