Apologia

Apologia (gr. ἀπολογία = „obrona”, „mowa obrończa”) – gatunek literacki będący tekstem mówionym lub pisanym, poświęconym obronie jakiejś osoby, idei, sprawy lub dzieła, zawierającym jawną lub ukrytą ich pochwałę oraz odparcie zarzutów przeciwników. Apologia była gatunkiem częstym zwłaszcza w antycznej literaturze chrześcijańskiej. Znane są jednak również apologie żydowskie (np. Józef FlawiuszPrzeciw Apionowi). Apologia wywodzi się ze sztuki oratorskiej.

Najwcześniejsze apologie chrześcijańskie (II w. n.e.):

Inne apologie chrześcijańskie:

  • Filip Melanchton, Apologia Konfesji Augsburskiej, obrona luteranizmu z r. 1531
  • Robert Barclay, An Apology for the True Christian Divinity, obrona kwakieryzmu z r. 1676

Inne apologie w literaturze:

  • Platon, Apologia, Obrona Sokratesa, opis obrony Sokratesa podany przez Platona
  • Ksenofont, Apologia, obrona Sokratesa w wersji Ksenofonta
  • Ksenofont, Agesilaos, apologia władcy Sparty i ustroju spartańskiego
  • Eupolemos, O królach Judei, apologia judaizmu w czasach hellenistycznych
  • Apulejusz, Apologia, czyli w obronie własnej księga o magii
  • Colley Cibber, Apologia Życia Colleya Cibbera, autobiografia autora z r. 1740 zajmująca się jego poezją i dramatopisarstwem
  • John Henry Newman, Apologia Pro Vita Sua, (Obrona Pewnego Życia) z 1864 r. broniąca Rzymskiego Katolicyzmu.
  • Godfrey H. Hardy, Apologia Matematyków, esej z 1940 r.

Bibliografia

  • Stanisław Kalinkowski, Wczesnochrześcijańska apologia grecka (II-V w.). Zarys rozwoju, w: Atenagoras z Aten, Prośba za chrześcijanami, O zmartwychwstaniu umarłych, przeł. Stanisław Kalinkowski, Warszawa 1985 IW PAX, s. 5-23.

Zobacz też