Austriacka odmiana języka niemieckiego

Österreichisches Deutsch
Obszar

Austria, Południowy Tyrol

Liczba mówiących

8,5 miliona

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowyAustria Austria
Kody języka
IETFde-AT
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Austriacka odmiana języka niemieckiego, potocznie Österreichisch – regionalne formy języka niemieckiego na terenie Austrii, odmienne od ogólnej formy literackiej tego języka. Ich obszar występowania nie pokrywa się z granicami państwa austriackiego.

Dla 75 procent Austriaków językiem ojczystym jest język niemiecki[1]. Stanowi on także, zgodnie z ósmym artykułem konstytucji, język urzędowy.

Austriacyzmy

W Austrii używa się kilku tysięcy słów specyficznych dla tego kraju.

23 nazwy potraw specyficzne dla Austrii

Poniższe 23 nazwy artykułów spożywczych używane w Austrii zapisano w 10 protokole traktatu akcesyjnego:

AustriaNiemcyPolska
Beiried (n)Roastbeefrostbef
Eierschwammerl (n, z reguły w liczbie mnogiej)Pfifferlingepieprznik jadalny (kurka)
Erdäpfel (m, z reguły w liczbie mnogiej)Kartoffelnziemniak
Faschiertes (n)Hackfleischmięso mielone
Fisole (f, z reguły w liczbie mnogiej)Grüne Bohnenfasola
Grammel (f, z reguły w liczbie mnogiej)Griebensmalec
Hüferl (n)Hüftebiodro
Karfiol (m)Blumenkohlkalafior
Kohlsprossen (f)Rosenkohlbrukselka
Kren (m)Meerrettichchrzan
Lungenbraten (m)Filetpolędwica
Marille (f)Aprikosemorela
Melanzani (f)Aubergineoberżyna, bakłażan
Nuss (f) (Fleisch, kul.)Kugelzapiekanka
(Schlag)Obers (n)Sahne, Rahm[śmietana słodka]
Sauerrahm (m)Sahne, Rahm[śmietana kwaśna]
Paradeiser (m)Tomatepomidor
Powidl (n)Pflaumenmus, Latwergepowidła
Ribisel (f)Johannisbeereporzeczka
Rostbraten (m)Rostbraten, Hochrippepieczeń
Schlögl (m)Keuleudko
Topfen (m)Quarktwaróg
Vogerlsalat (m)Feldsalatroszpunka
Weichsel (f)Sauerkirschewiśnia

Typowe słownictwo

  • Beistrich (m) – przecinek (niem. Komma(n))
  • Heuriger – restauracja, w której podaje się wino własnej produkcji z ostatniego roku – Heuriger (Wein)
  • Jänner (m) – styczeń (niem. Januar)
  • Feber (m) – luty (niem. Februar)
  • heuer – w tym roku (niem. in diesem Jahr, dieses Jahr)
  • Trafik (f), Tabaktrafik (f) – kiosk (niem. Kiosk (m), Tabakladen (m))
  • Kasten (m) – szafa (niem. Schrank (m))
  • Sessel (m) – krzesło (niem. Stuhl (m))
  • verkühlt – przeziębiony (niem. erkältet)
  • Zuseher (m) – widz (niem. Zuschauer)

Różnice rodzaju gramatycznego

Poniższe rzeczowniki różnią się rodzajem (w pierwszej kolumnie użycie typowe dla Austrii, w drugiej dla Niemiec):

  • der Akt – die Akte
  • das (także der) Brezel – die Brezel
  • das Cola – die Cola (także w Badenii-Wirtembergii, Palatynacie i Bawarii)
  • der Gehalt – das Gehalt (miesięczna pensja)
  • das Joghurt (także die Joghurt) – der Joghurt
  • das Keks – der Keks
  • das E-Mail – die E-Mail
  • das SMS - die SMS
  • das Monat – der Monat (są wyjątki)
  • der (raczej das) Radio – das Radio (także w Badenii-Wirtembergii i Bawarii)
  • der Teil – das Teil (w Austrii raczej „das Stück“)
  • das (także der) Prospekt – der Prospekt (także potocznie w północnych Niemczech)

Zobacz też

Przypisy

  1. JagodaN 1TE: JĘZYK NIEMIECKI W EUROPIE I KRAJE NIEMIECKOJĘZYCZNE.. niemiecki.phorum.pl. [dostęp 2015-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-15)]. (pol.).

Media użyte na tej stronie