Biskup senior

Biskup senior (łac. episcopus emeritus) – biskup diecezjalny lub biskup pomocniczy, który przeszedł w stan spoczynku, np. osiągnął wiek emerytalny (w Kościele rzymskokatolickim 75 lat[1]), jego zdrowie nie pozwala na wykonywanie urzędu lub istnieje inna przeszkoda. Na ich miejsce mianowani są następcy (w Kościele rzymskokatolickim przez papieża, w Kościołach prawosławnych, Kościołach starokatolickich i luterańskich na ogół przez synod).

Biskupi seniorzy w katolicyzmie

Choć katoliccy biskupi seniorzy nie posiadają władzy kanonicznej (przestają być dla księży w diecezji przełożonymi), nadal mogą wykonywać czynności pontyfikalne, czyli np. udzielać sakramentu bierzmowania lub święceń kapłańskich[2]. W niektórych krajach biskupi seniorzy bywają też powoływani na administratorów apostolskich wakujących przez dłuższy czas diecezji, dopuszcza się też ich pracę w organach konferencji episkopatu[3]. Biskup senior będący kardynałem zachowuje pełnię praw i przywilejów kardynalskich do ukończenia 80. roku życia, po czym traci prawo udziału w konklawe, lecz nadal może brać udział we wszelkich innych formach spotkań Kolegium Kardynalskiego[4].

Jeżeli biskup senior decyduje się na zamieszkanie poza granicami ostatniej diecezji, w której posługiwał jako aktywny biskup, jest w diecezji faktycznego zamieszkania tytułowany biskupem rezydentem[5] i również może wspierać miejscowych biskupów[6] np. odwiedzając parafie w celu udzielenia bierzmowania. Taki status uzyskali w Polsce abp Stanisław Wielgus[5] czy bp Tadeusz Pieronek[7], co było związane z ich pracą naukową na uczelniach odpowiednio w Lublinie[8] i Krakowie.

Przypisy

  1. ↑ Ks. Jan Kracik: Być starym dawno temu. tygodnik.com.pl. [dostęp 2010-09-09].
  2. ↑ Zob. np. Święcenia kapłańskie w Krakowie. dominikanie.pl, 2009-05-23. [dostęp 2012-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-23)].
  3. ↑ Zob. np. The Bishops of England and Wales (ang.). Konferencja Biskupów Katolickich Anglii i Walii. [dostęp 2012-06-14].
  4. ↑ Jan Paweł II: KONSTYTUCJA APOSTOLSKA UNIVERSI DOMINICI GREGIS. opoka.pl. [dostęp 2012-06-14].
  5. ↑ a b Biskupi. archidiecezja lubelska. [dostęp 2012-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-17)].
  6. ↑ Por. np. Bp Pieronek: powołanie do stanu duchownego nie jest ryzykiem. dominikanie.pl, 2012-05-26. [dostęp 2012-06-14].
  7. ↑ Biskup Tadeusz Pieronek. Archidiecezja krakowska. [dostęp 2012-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-02)].
  8. ↑ abp prof. dr hab. Stanisław Wielgus. Wydział Filozofii KUL. [dostęp 2012-06-14].