Bitwa pod Gazalą

Bitwa pod Gazalą
II wojna światowa, kampania afrykańska
Ilustracja
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-784-0246-22A / Tannenberg / CC-BY-SA 3.0

Gen. Erwin Rommel w pojeździe opancerzonym Sd.Kfz.250 (P) oraz osłaniający go czołg Panzer III (L) w czasie bitwy pod Gazalą
Czas27 maja–21 czerwca 1942
MiejsceGazala w pobliżu Tobruku
TerytoriumLibia Włoska
Wynikdecydujące zwycięstwo Osi
Strony konfliktu
 Włochy
 III Rzesza
 Wielka Brytania

 Związek Południowej Afryki
 Wolna Francja
 Stany Zjednoczone[a]

Dowódcy
Ettore Bastico
Erwin Rommel
Claude Auchinleck
Neil Ritchie
Siły
80 000 żołnierzy
560 czołgów
175 000 żołnierzy
843 czołgi
Straty
32 000 żołnierzy
114 czołgów zniszczonych
98 000 zabitych, rannych lub pojmanych
540 czołgów zniszczonych
Położenie na mapie Libii
Mapa konturowa Libii, blisko górnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia32°08′43″N 23°21′27″E/32,145278 23,357500

Bitwa pod Gazalą – bitwa stoczona podczas kampanii afrykańskiej II wojny światowej w dniach 26 maja-21 czerwca 1942 r. między Afrika Korps złożonym z oddziałów włoskich i niemieckich, dowodzonym przez gen. Erwina Rommla, a siłami brytyjskiej 8 Armii dowodzonej przez gen. Neila Ritchiego.

Po ofensywie wojsk Osi w styczniu 1942 r. Brytyjczycy wycofali się na pozycje pomiędzy portem w Tobruku na wybrzeżu Morza Śródziemnego a miastem Bir Hakeim na południu.

Przebieg bitwy

27 maja Rommel osobiście poprowadził oddziały Afrika Korps: Armię Pancerną "Afrika", włoski XX Korpus Zmotoryzowany oraz 90 Dywizję Piechoty Lekkiej "Afrika" do ryzykownego ataku na pozycje brytyjskie na południu, wykorzystując pola minowe przeciwnika do ochrony własnej flanki.

Włoski X Korpus związał siły przeciwnika atakiem frontalnym, a 101 Włoska Dywizja Zmotoryzowana "Trieste" zaatakowała ufortyfikowany obszar w pobliżu Bir Hakeim bronionego przez 1 Brygadę Wolnych Francuzów, który okazał się dla sił Osi poważnym problemem. Armia Pancerna "Afrika" znalazła się w pułapce między Bir Hakeim na południu, Tobrukiem na północy, polami minowymi na zachodzie i armią brytyjską na wschodzie.

Wojska niemiecko-włoskie najpierw cofnęły się, by zabezpieczyć własne linie zaopatrzenia. Następnie odparły spóźniony i nieskoordynowany kontratak Brytyjczyków, wysyłając część sił na południe, aby wyprzeć Francuzów z rejonu Bir Hakeim, po czym ponownie podjął natarcie na wschód.

Po bitwie gen. Claude Auchinleck, szef Sztabu Imperialnego Armii Brytyjskiej, nakazał odwrót w stronę El Alamein pozostawiając południowoafrykańską 2 Dywizję Piechoty, by broniła Tobruku, podobnie jak zrobił to gen. Archibald Wavell w kwietniu poprzedniego roku. Wtedy Tobruk przetrwał dziewięciomiesięczne oblężenie, po czym został uwolniony w ramach operacji "Crusader". Jednak tym razem Tobruk poddał się po siedmiu dniach. Konsekwencją tego była dymisja Ritchiego ze stanowiska dowódcy 8 Armii.

Bezpośrednią kontynuacją bitwy pod Gazalą była bitwa o Mersa Matruh.

Uwagi

  1. Szwadron ochotników w czołgach M3 Grant z amerykańskiej 1 Dywizji Pancernej.

Bibliografia

  • Jacek Solarz: Afryka 1942. Warszawa: 2000. ISBN 83-7219-086-0.
  • Ken Ford, John White: Al-Ghazala 1942. Największe zwycięstwo Rommla. Poznań: Osprey Polska, 2012. ISBN 978-83-261-0299-8.
  • Simon Goodenough: War maps. Martin Press: 1982. ISBN 0-312-85584-2.

Media użyte na tej stronie

Flag of Italy (1861–1946).svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
British Raj Red Ensign.svg
The Star of India Red Ensign
Flag of South Africa (1928–1994).svg
Flag of South Africa, also known as the Oranje-Blanje-Blou, used from 31 maja 1928 until 27 kwietnia 1994
Flag of the United States (1912-1959).svg
US Flag with 48 stars. In use for 47 years from July 4, 1912, to July 3, 1959.
Battle icon active (rifles).svg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Abstract crossed rifles symbol on sunburst
Flag of Free France (1940-1944).svg
Flag used by the Free French Forces during the Second World War.
Bundesarchiv Bild 101I-784-0246-22A, Nordafrika, Rommel im Befehlsfahrzeug "Greif".jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 101I-784-0246-22A / Tannenberg / CC-BY-SA 3.0