Bolesław Woytowicz

Bolesław Woytowicz

Data i miejsce urodzenia	5 grudnia 1899 Dunajowce
Pochodzenie	polskie
Data i miejsce śmierci	11 lipca 1980 Katowice
Instrumenty	fortepian
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	kompozytor, pianista, pedagog
Powiązania	Akademia Muzyczna w Katowicach
Odznaczenia

Bolesław Woytowicz (ur. 5 grudnia 1899 w Dunajowcach, zm. 11 lipca 1980 w Katowicach)^[1][2] – polski kompozytor, pianista i pedagog związany m.in. z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach. Brat śpiewaczki Stefanii Woytowicz. Uczeń Witolda Maliszewskiego i Nadii Boulanger. Współtwórca śląskiej szkoły kompozytorów. Nauczyciel Tadeusza Bairda, Witolda Szalonka, Józefa Świdra i Wojciecha Kilara.

Życiorys

Edukacja

Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku 14 lat. Zanim rozpoczął karierę muzyczną obronił doktorat z filologii słowiańskiej na uniwersytecie w Kijowie. Studiował także prawo i matematykę w Warszawie. W latach 1920–1924 studiował grę na fortepianie w warszawskiej Wyższej Szkole Muzycznej w klasie Aleksandra Michałowskiego. Na tej samej uczelni studiował kompozycję pod kierunkiem Witolda Maliszewskiego i Felicjana Szopskiego. W latach 1929–1932 studiował kompozycję u Nadii Boulanger w Paryżu^[1][2].

Działalność artystyczna

Od 1924 koncertował jako pianista, zarówno w kraju, jak i za granicą. m.in. we Francji, Czechosłowacji, Austrii, Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, w krajach nadbałtyckich, Holandii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjedn. W 1927 wziął udział w I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina, uzyskując w dowód uznania specjalny dyplom. Począwszy od kolejnego konkursu regularnie zasiadał w gronie jego jury^[1].

W czasie wojny prowadził w Warszawie kawiarnię Salon Sztuki, w której skupiała się działalność koncertowa i konspiracyjna środowiska muzycznego^[3][2]. Urządzał koncerty, pomagając w ten sposób artystom znajdującym się bez środków do życia. W kawiarni występowali m.in. Kazimierz Wiłkomirski, Eugenia Umińska, Irena Dubiska, duet fortepianowy Lutosławskiego i Panufnika, Zbigniew Drzewiecki, Jan Ekier, Ewa Bandrowska-Turska, Adam Didur, recitale dawał też sam Bolesław Woytowicz. Kawiarnia stanowiła jednocześnie miejsce spotkań muzyków prowadzących tajne nauczanie i uczestniczących w akcji oporu, była punktem kolportażu zakazanych ulotek i gazetek, „przechowalnią” dzieł sztuki, a nawet magazynem broni. 1943 Woytowicz został aresztowany przez hitlerowców i osadzony na Pawiaku. Przeżycia z tego okresu opisał w opublikowanych po wojnie wspomnieniach (W okupowanej Warszawie^[4]). W powstaniu warszawskim zniszczeniu uległy 22 rękopisy jego utworów, w tym m.in. Koncert fortepianowy, Concertino na ork. i I symfonia^[3].

Po wojnie kontynuował działalność koncertową. Występował do 1974, kiedy to postanowił całkowicie oddać się pracy pedagogicznej i komponowaniu. Wielokrotnie był jurorem w renomowanych międzynarodowych konkursach pianistycznych, m.in. w Bolzano, Montrealu, Budapeszcie, Paryżu i Rio de Janeiro^[5].

Działalność pedagogiczna

W 1945 rozpoczął pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach, gdzie pełnił m.in. funkcję rektora (1946) i dziekana Wydziału Teorii i Kompozycji, kierował też katedrą fortepianu (1962–1963). Od 1963 wykładał także w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (1963–1979, do 1969 roku jako kierownik tamtejszej I katedry Fortepianu^[6]), a przejściowo również w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (1958–1961)^[3][7]. Pracę pedagogiczną kontynuował do przejścia na emeryturę w 1975^[3].

Działał w Związku Kompozytorów Polskich, będąc wiceprezesem (1951–1954) i kilkakrotnie członkiem zarządu. Był zaangażowany w prace Rady Wyższego Szkolnictwa Artystycznego przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, rady programowej wydawnictw na fortepian PWM, Rady Naukowej Towarzystwa im. Fryderyka Chopina, również jako autor ministerialnych programów nauczania w wyższych szkołach muzycznych. W listopadzie 1949 został członkiem Ogólnokrajowego Komitetu Obchodu 70-lecia urodzin Józefa Stalina^[8]. Zajmował się też pracami edytorskimi, przygotował do wydania szereg utworów fortepianowych, m.in. Ludwiga van Beethovena, Claude’a Debussy’ego, Edvarda Griega, Isaaca Albéniza i Ferenca Liszta^[3].

Uczniowie

Ordery i odznaczenia

• Order Sztandaru Pracy I klasy (19 lipca 1955)^[9]
• Order Sztandaru Pracy II klasy (22 lipca 1949)^[10]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (22 lipca 1952)^[11]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)^[12]
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (28 lutego 1955)^[13]

Nagrody

• Wyróżnienie na pierwszym konkursie chopinowskim (1927)
• II nagroda na Konkursie Kompozytorskim im. Kronenberga za koncert fortepianowy (1932)
• Państwowa Nagroda Muzyczna (1937)^[14]
• Nagroda Państwowa – dwukrotnie (1948, 1950)
• I Nagroda na Festiwalu Muzyki Polskiej – dwukrotnie (1951, 1956)

Wybrane kompozycje

(na posadtawie materiałów źródłowych^[3][7][5])

Przypisy

Bibliografia

• Beata Bolesławska-Lewandowska: Woytowicz Bolesław. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 12: W–Ż część biograficzna. Kraków: PWM, 2012, s. 260–263. ISBN 978-83-224-0935-0.
• Adrian Thomas: Woytowicz, Bolesław. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. W. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)
• Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1.

Linki zewnętrzne

• Bolesław Woytowicz w serwisie Culture.pl
• Bolesław Woytowicz w bazie AllMusic (ang.)
• Metoda fortepianowa profesora Woytowicza
• Wspomnienie o Profesorze
• Repertuar pianistyczny B. Woytowicza wykonywany publicznie w latach 1915–1965: Strona 1, Strona 2
• Koncerty w okupowanej Warszawie (wspomnienia Profesora)
• Bolesław Woytowicz w bazie Discogs.com (ang.)
• Dyskografia Bolesław Woytowicz w bazie MusicBrainz (ang.)