Brian Mulroney

Brian Mulroney

Brian Mulroney (2011)
Pełne imię i nazwisko

Martin Brian Mulroney

Data i miejsce urodzenia

20 marca 1939
Baie-Comeau

18. premier Kanady
Okres

od 17 września 1984
do 25 czerwca 1993

Przynależność polityczna

Progresywno-Konserwatywna Partia Kanady

Poprzednik

John Turner

Następca

Kim Campbell

podpis
Odznaczenia
Order Kanady – Towarzysz (Companion) Wielki Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Medal Pamiątkowy 125. Rocznicy Konfederacji Kanady Medal Złotego Jubileuszu królowej Elżbiety II Medal Diamentowego Jubileuszu królowej Elżbiety II Wielka Wstęga Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Order Towarzyszy O. R. Tambo I klasy (Republika Południowej Afryki)

Martin Brian Mulroney (ur. 20 marca 1939 w Baie-Comeau) – kanadyjski polityk, premier kraju z ramienia Partii Konserwatywnej w latach 1984–1993.

Życiorys

Urodził się w Baie-Comeau w Quebecu, w niezamożnej, robotniczej rodzinie. Ukończył politologię na St. Francis Xavier University w Nowej Szkocji, a następnie studiował prawo na Dalhousie University w Halifaksie oraz na Université Laval w Québecu. Po studiach praktykował prawo w Montrealu, a następnie zajmował kierownicze stanowiska w korporacjach przemysłowych. W 1973 ożenił się z córką jugosłowiańskich emigrantów, Milą Pivnicki. Ma z nią czworo dzieci.

Zanim Mulroney objął funkcje państwowe, był działaczem Partii Konserwatywnej. W 1976 był jednym z kandydatów na lidera partii, lecz przegrał z Joe Clarkiem. W ponownych wyborach w 1983 zgromadzenie partii usunęło Clarka z przywództwa i powołało na to miejsce Briana Mulroneya. Tego samego roku w wyniku wyborów uzupełniających do Izby Gmin Parlamentu Kanady Mulroney został deputowanym. W 1984 w wyborach parlamentarnych Partia Konserwatywna pokonała liberałów. Brian Mulroney został premierem na dziewięć następnych lat.

Okres jego rządów zdominowały zagadnienia gospodarcze oraz separatyzm quebecki.

W dziedzinie gospodarki Mulroney prowadził politykę zacieśniania związków z USA, czego ukoronowaniem było utworzenie północnoamerykańskiej strefy wolnego handlu (NAFTA). Otworzyło to gigantyczny rynek amerykański na towary kanadyjskie, lecz także uczyniło gospodarkę kanadyjską bardziej podatną na wahania koniunkturalne.

Druga połowa lat osiemdziesiątych to odrodzenie się separatyzmu frankofonów z Quebecu. Pierwszym symptomem tego był rozłam w samej Partii Konserwatywnej. Grupa posłów frankofońskich wystąpiła z partii, tworząc konkurencyjną grupę Bloc Quebecois. Mulroney, zdając sobie sprawę z aspiracji frankofonskiej mniejszości, dążył do zmiany Konstytucji Kanady tak, by dać Quebecowi pewną autonomię – jak to nazywano – status distinct society. W tym celu zaproponowano szereg zmian w prawodawstwie znanych jako porozumienie z Meech Lake (Meech Lake Accord) oraz jego rozszerzenie – porozumienie z Charlottetown (Charlottetown Accord). Porozumienie to zostało odrzucone w federalnym referendum, dzięki głosom angielskojęzycznych Kanadyjczyków, którzy uznali treść porozumienia za zbyt daleko idące ustępstwa. Wynikiem tego była dalsza radykalizacja poglądów w Quebecu, której kulminacja nastąpiła już po odejściu Briana Mulroneya od władzy.

Ostatnie lata rządów Mulroneya były niezwykle trudne. Wzrost radykalizacji frankofonów zbiegł się z radykalizacją zachodnich prowincji Kanady, w których powstała nowa, zdobywająca coraz szerszą popularność, Partia Reform, oskarżająca konserwatystów o odejście od konserwatywnych pryncypiów. W istocie, polityka Mulroneya u schyłku rządów była mało konsekwentna. Liberalizacja rynku połączona była z coraz większym etatyzmem. Niepohamowanie rosnący deficyt budżetowy doprowadził do wzrostu oprocentowania kredytów, a w konsekwencji i inflacji. W wyniku tych i innych przyczyn, gospodarka Kanady weszła w fazę ostrej i długotrwałej recesji. Ostatnim posunięciem Briana Mulroneya było wprowadzenie podatku typu VAT (GST – Goods and Services Tax) w 1991. Wobec zbliżających się wyborów partia zdecydowała się na zmianę lidera. 25 czerwca 1993 Brian Mulroney zrzekł się przewodnictwa partii, automatycznie tracąc fotel premiera, by ostatecznie wycofać się z polityki i wrócić do pracy w prywatnym biznesie.

Media użyte na tej stronie

Ukraine-republic007.png
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
Order of Prince Yaroslav the Wise 1st 2nd and 3rd Class of Ukraine.png
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
Mulroney 2011.JPG
Autor: Miller_Center, Licencja: CC BY 2.0
Brian Mulroney. The Miller Center Ronald Reagan Centennial Conference, "Reagan in a World Transformed," was held February 10-11, 2011, at the National Press Club in Washington D.C.
125canada ribbon.png
Autor: Zscout370, Licencja: CC BY-SA 3.0
125th Anniversary of the Confederation of Canada Medal ribbon
Barrette Ordre national du Québec - Grand Officier.svg
Autor: Judicieux, Licencja: CC BY-SA 4.0
Barrette de Grand Officier de l'Ordre national du Québec
Brian Mulroney Signature.svg
Signature of Brian Mulroney.
Order of the Companions of O.R. Tambo (ribbon bar).gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order of the Companions of O.R. Tambo (Republic of South Africa)