Buckminster Fuller

Buckminster Fuller
Ilustracja
Zdjęcie z 1972
Data i miejsce urodzenia12 lipca 1895
Milton
Data śmierci1 lipca 1983
Narodowośćamerykańska
NagrodyRoyal Gold Medal
Praca
Stylkonstruktywizm

Richard Buckminster „Bucky” Fuller (ur. 12 lipca 1895 w Milton, w stanie Massachusetts, zm. 1 lipca 1983) – amerykański konstruktor, architekt, kartograf i filozof.

Montreal Biosphère na Île Sainte-Hélène (Montreal), zaprojektowane przez Buckminstera Fullera

Był przedstawicielem szeroko pojętego konstruktywizmu i pionierem architektury hi-tech. Wsławił się skonstruowaniem 'kopuły geodezyjnej', budynku, którego półsferyczny szkielet wypełniony wielokątami nadawał zaskakujące rezultaty pod względem wytrzymałości, stabilności i łatwości wybudowania w połączeniu z niskimi kosztami. Pierwszy użył nazwy kopuła geodezyjna. Było to możliwe dzięki przybliżeniu powierzchni kuli za pomocą ażurowych pięciokątów i sześciokątów podzielonych na trójkąty. W tym tkwiła tajemnica sukcesu, czyli uzyskania bardzo dużej wytrzymałości w stosunku do masy konstrukcji. Trójkąt jest bowiem jedynym sztywnym wielokątem. Konstrukcje Richarda Buckminstera Fullera stanowiły też inspirację dla powszechnie używanego dziś modelu piłki nożnej złożonego z pięcio- i sześciokątnych łat (model ten wyprodukowany po raz pierwszy w roku 1950 przez Adidasa nazywa się często buckminsterowskim)[1].

W latach 30. XX w. zajmował się pracami nad konstrukcją Dymaxion Car o ciekawej kroplowej sylwetce[2].

Wspólnie z Kennethem Snelsonem wynalazł tensegrity – konstrukcyje całkowicie przeszklone, w których następuje wzajemna stabilizacja elementów rozciąganych i ściskanych (konstrukcje cięgnowo-prętowe)[3].

Fuller był jednym z ostatnich nowoczesnych reprezentantów XIX-wiecznego romantycznego modelu inżyniera-wynalazcy, autorem kilkudziesięciu patentów (25), entuzjastą holizmu. W pewnym okresie życia jego pasją były domy mieszkalne konstruowane z użyciem idealnych modeli matematycznych. W poglądach społecznych również był miłośnikiem utopijnych wzorców[3].

Był autorem 48 książek.

Wiele razy uhonorowany doktoratami honoris causa różnych uczelni. Na jego cześć odkrywcy nowej odmiany alotropowej węgla nadali tego typu cząsteczkom nazwę fulerenów, a pierwsza taka odkryta (C60) została tak nazwana ze względu na podobieństwo do kopuły geodezyjnej[4].

Przypisy

  1. Kopuły geodezyjne i sfery Wenningera. www.matematyka.wroc.pl. [dostęp 2022-02-19].
  2. Das Dymaxion Car von Richard Buckminster Fuller. web.archive.org. [dostęp 2022-02-19].
  3. a b Kopuła geodezyjna. arch.przeglad-techniczny.pl. [dostęp 2022-02-19].
  4. What is a geodesic dome? (ang.). stanford.edu. [dostęp 2020-01-12].

Media użyte na tej stronie

Mtl. Biosphere in Sept. 2004.jpg
(c) Eberhard von Nellenburg, CC-BY-SA-3.0
The former Expo 67 United States of America Pavilion designed by Buckminster Fuller, seen here in the fall of 2004. The building now serves as the Biosphere, in Montreal's Parc Jean-Drapeau. The Biosphere is missing the structure's original external clear acrylic skin which was destroyed by a fire in May 1976.
BuckminsterFuller1.jpg
Autor: en:User:Edgy01 (Dan Lindsay), Licencja: CC BY 3.0
Buckminster Fuller, 1972-3 tour at UC Santa Barbara.