Céline Dion

Céline Dion
Ilustracja
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0

Céline Dion (2012)
Imię i nazwisko

Céline Marie Claudette Dion

Data i miejsce urodzenia

30 marca 1968
Charlemagne

Instrumenty

fortepian

Typ głosu

mezzosopran

Gatunki

pop, rock, adult contemporary, soft rock, muzyka filmowa, adult alternative pop / rock, rock alternatywny, indie rock[1]

Zawód

piosenkarka, autorka tekstów, kompozytorka, aktorka

Aktywność

od 1980

Wydawnictwo

Epic, Columbia, 550 Music

Powiązania

René Angélil, Jean-Jacques Goldman, Barbra Streisand, Luciano Pavarotti, Andrea Bocelli, Diana King, Garou

Odznaczenia
Order Kanady – Towarzysz (Companion) Order Kanady – Oficer (Officer) Oficer Narodowego Orderu Quebecu (Kanada) Kawaler Orderu Plejady (Frankofonia) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Faksymile
Strona internetowa

Céline Marie Claudette Dion (wym. selin maʁi klodɛt djɔ̃; ur. 30 marca 1968 w Charlemagne)[2] – kanadyjska piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów. Jedna z czołowych przedstawicielek adult contemporary[1].

Karierę muzyczną rozpoczęła jako nastolatka w 1980, po nawiązaniu współpracy z menedżerem i przyszłym mężem René Angélilem, który zastawił dom, aby sfinansować wydanie jej debiutanckiego albumu. Zdobyła międzynarodową rozpoznawalność w latach 80., kiedy zaczęła wydawać swoje pierwsze francuskojęzyczne albumy oraz wygrała Yamaha World Popular Song Festival (1982) i 33. Konkurs Piosenki Eurowizji (1988), podczas którego reprezentowała Szwajcarię z utworem „Ne partez pas sans moi”[3][4]. W drugiej połowie lat 80. XX wieku podpisała kontrakt z wytwórniami CBS Records i Epic Records, które wydały przełomowe w jej karierze albumy, przynoszące jej tytuł jednej z najbardziej popularnych artystek w historii[5][6][7][8][9]. W 1999 zawiesiła karierę, by skoncentrować się na życiu rodzinnym po tym, jak u jej męża zdiagnozowano raka[5]. Trzy lata później powróciła na scenę i podpisała kontrakt na występy w Koloseum, znajdującym się w Caesars Palace w stanie Nevada[10][11].

Za działalność na rzecz ojczyzny, rozpowszechnianie języka francuskiego oraz podtrzymywanie i rozsławianie tradycji, kultury francusko-kanadyjskiej otrzymała wiele odznaczeń i wyróżnień, w tym m.in. Order Kanady, Order Quebecu, honorowy doktorat kanadyjskiego Uniwersytetu w Laval oraz francuską Legię Honorową.

Laureatka licznych nagród muzycznych, w tym pięciu nagród Grammy[12] i 20 kanadyjskich nagród Juno[7]. W 2004 została upamiętniona na Alei Gwiazd w Los Angeles.

W 2004 Międzynarodowa Federacja Przemysłu Fonograficznego uhonorowała ją tytułem artystki, której nakład ze sprzedaży albumów przekroczył liczbę największą w historii, osiągając wówczas wynik ponad 175 mln sprzedanych egzemplarzy[13]. W 2013 autorzy Księgi rekordów Guinnessa uznali ją za drugą (po Madonnie) artystkę z największą liczbą sprzedanych albumów muzycznych w historii z liczbą ponad 200 mln sprzedanych egzemplarzy na całym świecie[14]. Niektóre źródła podają jednak, że liczba sprzedanych przez nią płyt wynosić może nawet 220 mln sztuk[15]. Może poszczycić się tytułem drugiej zagranicznej artystki (po Mariah Carey), której nakład ze sprzedaży wydawnictw muzycznych w Japonii sięgnął najwyższego w historii.

Życiorys

Dzieciństwo

Urodziła się w Le Gardeur Hospital w Charlemagne w kanadyjskim prowincji Quebec[5]. Jest najmłodszym z czternaściorga dzieci Adhémara Diona (1923—2003) i Thérèse z d. Tanguay (1927–2020), posiadających kanadyjsko-francuskie korzenie[16]. Rodzice nadali jej imię na cześć utworu „Moi Céline” Huguesa Aufraya[5]. Wychowała się w ubogiej rodzinie, wyznającej tradycję katolicką[17]. Jej ojciec pracował jako rzeźnik[5]. Peter Castro z magazynu „People” w jednym z wywiadów tak wspomniał o dzieciństwie Dion: Pięcioro dzieci dzieliło jedno łóżko, wszyscy dzielili jedną łazienkę. Nie mieli zmywarki do naczyń, dlatego, aby mieć na czym zjeść deser, odwracali swoje talerze po obiedzie. Ona sama wspomina, że pamięta czasy, kiedy matka ogrzewała im skarpetki, używając opiekacza[5].

Muzyka od zawsze była ważnym elementem codziennego życia rodziny Dion[5]: jej ojciec grał na akordeonie, a matka – na skrzypcach, ponadto członkowie rodziny Dion często występowali na weselach czy grali koncerty w sierocińcach i podczas imprez miejskich[18].

Kariera muzyczna

Początki

Swój pierwszy publiczny występ zaliczyła w wieku trzech lat, kiedy zaśpiewała trzy piosenki, w utwór „Du fil des aiguilles et du coton” z repertuaru Christine Charbonneau na ślubie swojego brata, Michela[18]. Niedługo potem zaczęła występować w hotelu La Cachette w Joliette[18] oraz w barze Le Vieux Baril[18], kupionym przez jej ojca oraz siostrę, Claudette[9]. Jak przyznała w wywiadzie udzielonym magazynowi „People” w 1994: Tęskniłam za rodziną i domem, ale nie żałuję utraty swojego wieku dojrzewania. Miałam jedno marzenie: zostać piosenkarką[19].

W wieku 12 lat skomponowała, z pomocą matki i swojego brata Jacques’a, swoją pierwszą piosenkę – „Ce n'était qu'un rêve”[20] (ang. „It Was Only a Dream”)[6]. Jej brat Michel wysłał nagranie do menedżera René Angélila, którego imię znalazł na tylnej stronie opakowania płyty Ginette Reno[3], będącej muzyczną idolką młodej Dion[21]. Podczas spotkania menedżer zdecydował się rozpocząć z nią współpracę i uczynić z niej międzynarodową gwiazdę[6]. Dion w tym czasie zaczęła pobierać lekcje śpiewu u Cécile Jalbert[22].

Lata 80.

Aby sfinansować nagranie pierwszej płyty Dion, Angélil zastawił swój dom na 2018 Victoire Street[6]. Album pt. La voix du bon Dieu został wydany w formie winyla w 1981[23], zyskał wielu fanów w mieście, dzięki czemu Dion stała się lokalną gwiazdą. Również w 1981 wydała pierwszy album świąteczny pt. Céline Dion chante Noël[24]. W wieku 15 lat po ośmiu latach nauki porzuciła Katolickie Gimnazjum im. św. Judy, zamiast tego zaczęła pobierać lekcje prywatnie[22].

W 1982 wystąpiła w konkursie Yamaha World Popular Song Festival w Tokio, na którym zajęła pierwsze miejsce za utwór „Tellement j’ai d’amour pour toi”[25] oraz otrzymała główną nagrodę w kategorii najlepszy artysta[9]. W tym czasie wyjechała do Francji, gdzie wylansowała singiel „D’amour ou d'amitié”, za którego sprzedaż zdobyła certyfikat złotej, a później platynowej płyty (za sprzedanie w ponad 700 tys. egzemplarzy), stając się pierwszym kanadyjskim artystą, który tego dokonał[22]. Z piosenką reprezentowała Kanadę podczas festiwalu International Market of the Disk and the Musical Publishing w Cannes[25]. Oba utwory znalazły się na jej kolejnym albumie pt. Tellement j’ai d’amour... z 1983, za którego sprzedaż w 50 tys. egzemplarzy uzyskała złotą płytę[25]. Również w 1983 zdobyła cztery nagrody Félix w kategoriach: najlepszy nowy artysta, najlepszy album (za Tellement j’ai d’amour...), najlepsza wokalistka i najlepszy występ poza granicami prowincji Quebec[3], a także wydała drugi album świąteczny pt. Chants et contes de Noël[26] oraz płytę pt. Les chemins de ma maison[25]. Przez sześć tygodni występowała w paryskiej Olympii[25].

(c) François Alquier, CC BY-SA 3.0
Céline Dion w wieku 18 lat

Po powrocie do Kanady zagrała koncert z Orchestre Metropolitan w Place D’Armes, po czym odbyła trasę koncertową po Quebecu[25]. W lipcu 1984 wystąpiła w Old Port[25], po czym otrzymała zaproszenie do występu przed papieżem Janem Pawłem II podczas jego wizyty w Quebecu[27], gdzie zaśpiewała piosenkę „Une colombe” z albumu pt. Mélanie. Również w 1984 odebrała statuetki Félix za wygraną w kategoriach: wokalistka roku i najlepiej sprzedający się album (za Les chemins de ma maison)[7]. W 1985 odebrała pięć statuetek Felix za wygraną w kategoriach: popowy utwór roku i najlepiej sprzedający się singiel (za „Une colombe”), album roku i najlepiej sprzedający się album (Mélanie) oraz artystka roku[28]. W tym czasie zdecydowała się na kilkumiesięczną przerwę w karierze, wówczas podjęła naukę tańca[29], a także odświeżyła swój wizerunek, by wyglądać „bardziej kobieco”[5][8] — w tym celu nosiła aparat ortodontyczny, mający wyprostować jej zęby, przez które była częstym obiektem szykan w szkole oraz w mediach[18][25].

W 1986 podjęła współpracę z wytwórnią Columbia Records, pod której szyldem w maju 1987 wydała swój ósmy album studyjny pt. Incognito[3]. Tytułowy singiel otrzymał w 1988 nagrodę Félix w kategorii Popowa piosenka roku[7]. W maju, reprezentując Szwajcarię z piosenką „Ne partez pas sans moi”, wygrała finał 33. Konkursu Piosenki Eurowizji organizowanego w Dublinie[4]. Dzięki wygranej w konkursie zainteresowała swoją twórczością cały świat.[30], wkrótce potem odbyła intensywny, trzymiesięczny kurs nauki języka angielskiego[31], po czym wyruszyła w międzynarodową karierę koncertową po Europie, Azji i Australii. Również w 1988 podpisała trzyletni kontrakt reklamowy z marką motoryzacyjną Chrysler Canada, w ramach umowy występowała w reklamach telewizyjnych i radiowych produktów firmy[32].

W 1989 w trakcie trasy koncertowej Incognito Tour uszkodziła sobie głos, a po konsultacji lekarskiej z otorynolaryngologiem Williamem Gouldem zdecydowała się na krótką przerwę w karierze, w celu oszczędzenia głosu. Po powrocie na scenę przeszła szkolenie wokalne z Williamem Rileyem[33][34].

Lata 90.

W 1990 wydała swój pierwszy, anglojęzyczny album studyjny pt. Unison[35]. Wydawnictwo promowane było przez single: „(If There Was) Any Other Way, „The Last to Know”, „Unison” i „Where Does My Heart Beat Now?”[6], który trafił na czwarte miejsce amerykańskiej listy Billboard Hot 100[3]. Również w 1990 podczas rozdania nagród Félix odmówiła przyjęcia statuetki za wygraną w kategorii najlepsza angielska artystka roku, tłumacząc, że „jest francuską, a nie angielską artystką”[31]. Ponadto wraz z przyjaciółmi otworzyła sieć restauracji Nickels Grill & Bar w Kanadzie[32]. W 1991 odebrała dwie nagrody Juno za wygraną w kategoriach: Album roku (za Unison) i Wokalistka roku[36], nagrała i wydała album pt. Dion chante Plamondon (wydany w Europie jako Des mots qui sonnent), który zyskał status platynowej płyty we Francji[36], podpisała kontrakt sponsorsko-reklamowy z koncernem Coca-Cola[37] oraz nagrała z Peabo Brysonem tytułowy utwór na ścieżkę dźwiękową filmu animowanego Walt Disney Pictures Piękna i Bestia[36]. Singiel w 1992 został nagrodzony Oscarem w kategorii „Najlepsza piosenka”[36] oraz trafił na kolejny album studyjny artystki, zatytułowany po prostu Celine Dion.

W 1993 wydała anglojęzyczny album pt. The Colour of My Love[38], na którym znalazł się m.in. duet „When I Fall in Love” z Clive’em Griffinem, wykorzystany w ścieżce dźwiękowej do filmu Bezsenność w Seattle[38]. 21 marca poprowadziła galę rozdania nagród Juno[39], na której dodatkowo odebrała cztery statuetki za wygraną w kategoriach: najlepiej sprzedający się album francuskojęzyczny (za Dion chante Plamondon), najlepsza muzyka taneczna („Love Can Move Mountains”), singiel roku („Beauty and the Beast”) i najlepsza wokalistka roku[27]. Również w 1993 z Brysonem odebrała nagrodę Grammy za wygraną w kategorii „Najlepszy duet roku” (za „Beauty and the Beast”)[36]. W 1994 otrzymała kolejne trzy nagrody Felix w swojej karierze, przyznane jej za wygraną w kategoriach: wokalistka roku, najbardziej doceniony artysta poza granicami Quebecu i artysta wyróżniający się repertuarem niefrancuskojęzycznym[38]. Za duet z Griffinem była nominowana do nagrody Grammy w kategorii „najlepszy wokalny utwór nagrany w duecie lub zespołowo”[38].

W 1995 wydała album pt. D’eux, który pozostaje najlepiej sprzedającym się na świecie albumem francuskojęzycznym w historii[40]. Po wydaniu płyty wyruszyła w trasę koncertową obejmującą występy w 11 krajach Europy[40]. Także w 1995 wydała album pt. À l’Olympia, zawierający zapis audiowizualny z jej koncertu w paryskiej Olympii w 1994.

W 1996 wydała anglojęzyczny album pt. Falling into You[41], który zawierał materiał łączący w sobie wiele gatunków muzycznych (m.in. pop, blues, country i soul)[41] i instrumentów (m.in. skrzypce, gitara klasyczna, puzon, cavaquinho i saksofon). Uzyskał bardzo dobre recenzje[42] i został świetnie przyjęty przez słuchaczy, poza tym trafił na pierwsze miejsce list sprzedaży w 12 krajach na świecie, m.in. w USA, Francji, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii i Australii[41]. Dion promowała album singlami: „All by Myself”, tytułowy „Falling into You”. „It’s All Coming Back to Me Now” i „Because You Loved Me”. Ostatni z singli znalazł się na ścieżce dźwiękowej do filmu Namiętności oraz przez 18 tygodni pozostawał na pierwszym miejscu listy Billboard Hot 100[41]. Album sprzedał się w ponad 31 mln egzemplarzy na całym świecie, w tym w 11 mln w USA, oraz zapewnił Dion dwie nagrody Grammy za wygraną w kategoriach: najlepszy album pop i album roku[42]. Odbierając nagrody na uroczystej gali, artystka przemówiła ze sceny dialentem francuskim joual, czym podkreśliła swoje przywiązanie do kultury Quebecu[27]. Oprócz tego odebrała cztery nagrody Juno w kategoriach: najlepsza wokalistka roku, najlepszy sprzedający się album (Falling into You), najlepiej sprzedającą się płytę francuskojęzyczną (Live Paris) i największe osiągnięcie poza granicami Kanady[42]. Po premierze płyty wyruszyła w międzynarodową trasę koncertową[42][43], a latem zaśpiewała utwór „The Power of the Dream” w towarzystwie 300-osobowego chóru gospel podczas ceremonii otwarcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w Atlancie[27].

Pod koniec 1997 wydała album pt. Let’s Talk About Love, którą nagrywała w Londynie, Nowym Jorku i Los Angeles przy współpracy z artystami, takimi jak Barbra Streisand, Bee Gees, Luciano Pavarotti, Carole King, George Martin czy Diana King. Album został sprzedany w ponad 31 mln kopii na całym świecie. Jednym z singli promujących album został przebój „My Heart Will Go On”, który znalazł się na oficjalnej ścieżce dźwiękowej do filmu Titanic (1997) i trafił na pierwsze miejsca list przebojów niemal na całym świecie, jednocześnie stał się jednym z najlepiej sprzedających się singli w historii muzyki i jednym z największych przebojów wszech czasów. Za singiel Dion odebrała cztery nagrody Grammy oraz Oscara za najlepszą piosenkę oryginalną[44].

W 1998 wydała album pt. S’il suffisait ’aimer, który został sprzedany w ponad 4 mln egzemplarzy. W grudniu z singlem „I'm Your Angel”, nagranym w duecie z R. Kellym, trafiła na szczyt listy przebojów w USA. Singiel umieściła na świątecznym albumie pt. These Are Special Times, który stał się jednym z najlepiej sprzedających albumów bożonarodzeniowych na świecie, rozchodząc się w blisko 10 mln egzemplarzy. W listopadzie 1999 wydała składankę swych największych przebojów pt. All the Way... A Decade of Song, która sprzedała się w ponad 22 mln sztuk.

Lata 2000–2009

Po wydaniu albumu All the Way... A Decade of Song ogłosiła zawieszenie kariery, co tłumaczyła chęcią skupienia się na życiu osobistym. W październiku 2000 wydała album kompilacyjny pt. The Collector’s Series, Volume One, zawierający największe przeboje w jej repertuarze. Niedługo potem nawiązała współpracę z Garou, z którym nagrała utwór „Sous le vent”. Po zamachu na World Trade Center i Pentagon z 11 września 2001 zdecydowała się powrócić na scenę, by wystąpić podczas koncertu charytatywnego America: A Tribute to Heroes, podczas którego wykonała numer „God Bless America”.

Celine Dion (2000)

Po oficjalnym powrocie na scenę w 2002 wydała album pt. A New Day Has Come, na którym gościnnie zaśpiewali Shania Twain i Chantal Kreviazuk. Płyta zadebiutowała na szczytach list albumowych w siedemnastu krajach, a w jego promocji pomogła artystce m.in. telewizja CBS. W październiku Dion planowała zorganizować w Las Vegas serię występów pod nazwą Céline Dion Muse, jednak Brytyjski zespół muzyczny o tej samej nazwie podał ją do sądu, oskarżając o użycie zastrzeżonej przez nich nazwy[45][46]. Chociaż menedżment artystki oferował muzykom 50 tys. dolarów za nabycie praw do użycia nazwy, oferta została odrzucona i Dion musiała zmienić nazwę występów[47].

Czerpiąc inspirację z osobistych doświadczeń, w marcu 2003 wydała kolejny album pt. One Heart, który promowała singlem „I Drove All Night”. Pół roku później wydała francuskojęzyczny krążek pt. 1 fille & 4 types, którego współproducentami byli Jean-Jacques Goldman, Gildas Arzel, Eric Benzi i Jacques Veneruso, z którymi pracowała także przy nagrywaniu płyt S’il suffisait ’aimer i D’eux. 25 marca zagrała pierwszy z koncertów zaplanowanych w ramach trzyletniego projektu scenicznego pt. A New Day..., składającego się z występów w Caesars Palace w Las Vegas. Producentem wokalno-tanecznego widowiska był Franco Dragone, a Dion zaśpiewała podczas niego swoje największe przeboje. Dzięki wysokim wynikom sprzedaży biletów, przedłużyła kontrakt o kolejne dwa lata – ostatni, 714. koncert w ramach projektu zagrała 15 grudnia 2007[48]. Na rezydenturze miała zarobić łącznie 385 mln dol.[48].

Celine Dion podczas występu na koncercie charytatywnym America: A Tribute to Heroes (2001)

W czerwcu 2004 wydała pierwszy w pełni anglojęzyczny album koncertowy pt. A New Day... Live in Las Vegas, zawierający wybór piosenek wykonywanych na żywo podczas show w Las Vegas oraz dodatkowo dwa premierowe studyjne utwory. W październiku premierę miał multimedialny projekt pt. Miracle, zrealizowany z fotografką Anne Geddes, na którym znalazły się wykonane przez Dion kołysanki i innego rodzaju piosenki wyrażające macierzyńską miłość. W 2005 wydała składankę pt. On ne change pas, zawierającą jej francuskie przeboje oraz trzy premierowe utwory, w tym „I Believe in You” z gościnnym udziałem grupy Il Divo. Album promowała także numerem „Je ne vous oublie pas”, który napisała z myślą o fanach.

W połowie maja 2007 wydała francuskojęzyczny album pt. D’elles, który promowała m.in. singlem „Et s’il n’en restait qu’une (je serais celle-là)”, mającym radiową premierę 14 lutego. Płyta zadebiutowała na pierwszych miejscach list albumowych we Francji i w Kanadzie, gdzie w dniu premiery pokryła się podwójną platyną. W listopadzie wydała kolejny anglojęzyczny album pt. Taking Chances, a w grudniu – płytę koncertową pt. A New Day... Live in Las Vegas, która w pierwszym miesiącu rozeszła się w rekordowej liczbie 300 tys. egzemplarzy, otrzymując status potrójnej diamentowej płyty, oraz tytuł najlepiej sprzedającego się wydawnictwa koncertowego w historii przemysłu muzycznego w kraju.

14 lutego 2008 w Johannesburgu rozpoczęła światową trasę koncertową Taking Chances Tour, obejmująca 115 koncertów w 85 miastach na pięciu kontynentach. W trakcie występów, wyreżyserowanych przez Jamie Kinga, zaprezentowała swoje największe przeboje oraz nowe utwory. W sierpniu 2008 uzyskała tytuł doctora honoris causa francuskojęzycznego Uniwersytetu Lavala[49][50], a 27 października wydała składankę przebojów pt. My Love: Essential Collection. 15 lutego 2009 zagrała ostatni koncert w ramach trasy Taking Chances Tour.

Od 2010

W styczniu 2010 magazyn Los Angeles Times uplasował ją na pierwszym miejscu listy dziesięciu artystów mających największe przychody ze sprzedaży płyt i zagrania koncertów w ciągu ostatnich 10 lat – zyski Dion oszacowano na prawie 748 mln dolarów. Artystka doczekała się także tytułu Artystki Dekady, przyznanego jej w rodzinnej prowincji Quebec. W lutym wzięła udział w nagraniu nowej wersji utworu „We Are the World”, którego premiera odbyła się 12 lutego podczas relacji z ceremonii otwarcia Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Vancouver. Pięć dni później odbyła się oficjalna prapremiera filmu Celine: Through The Eyes of the World, ukazującego życie Dion oraz jej rodziny podczas światowej trasy koncertowej Taking Chances Tour. W tym samym roku ogłosiła prace nad dwoma nowymi albumami, a także poinformowała o zajściu w bliźniaczą ciążę[51].

Celine Dion podczas koncertu w Birmingham, 3 sierpnia 2017

15 marca 2011 w Ceasars Palace w Las Vegas odbyła się uroczysta premiera jej spektaklu pt. Céline[52]. W tym czasie wydała również pierwszy od czterech lat premierowy singiel „Parler à mon père”, którym zapowiadała swój kolejny album pt. Sans attendre, wydany na początku listopada 2011.

W listopadzie 2013 wydała anglojęzyczny album pt. Loved Me Back to Life, który promowała tytułowym singlem. W lipcu 2014 ogłosiła zawieszenie kariery muzycznej z powodu zdiagnozowania nawrotu raka u jej męża. Odwołała wówczas wszystkie zaplanowane na najbliższy czas koncerty w Las Vegas oraz jesienną trasę koncertową po Azji.

Od czerwca 2015 do czerwca 2016 pracowała nad materiałem na album pt. Encore un soir, który wydała pod koniec sierpnia 2016. Płytę promowałami singlami: „Encore un soir”, „L’Étoile” i „Si c’était à refaire”. W styczniu 2017 zapowiedziała trasę koncertową po Europie pt. Céline Dion Live 2017, obejmującą występy głównie w krajach Europy Zachodniej. W niektórych miastach Dion wystąpiła kilkukrotnie, jak np. w Paryżu czy Londynie, gdzie – występując na O2 Arena – niejednokrotnie składała muzyczny hołd ofiarom ataku terrorystycznego w Manchesterze. W 2018 ruszyła w azjatycką trasę Céline Dion Live 2018.

W czerwcu 2019 zakończyła swoją rezydencję w Las Vegas i wydała utwór „Flying on My Own” jako prezent dla swoich fanów[53]. We wrześniu wyruszyła w trasę koncertową Courage World Tour i wydała trzy premierowe piosenki: „Imperfections”, „Lying Down” i „Courage”[54][55]. Piosenki umieściła na swoim kolejnym albumie pt. Courage, który wydała 15 listopada.

Charakterystyka muzyczna i inspiracje

Śpiewa mezzosopranem, skala jej głosu szacowana jest na cztery oktawy[56].

Początkowo śpiewała wyłącznie francuskojęzyczne piosenki. Po podpisaniu kontraktu z wytwórnią CBS Records pod koniec lat 80. włączyła do repertuaru utwory anglojęzyczne[29], co wywołało kontrowersje wśród części słuchaczy z Kanady, który przyzwyczaili się do tego, że Dion śpiewa po francusku[31].

W dorobku ma wiele ballad o miłości[38][57]. Nagrywa piosenki w wielu gatunkach, takich jak m.in. pop, folk, jazz czy soul[40], jak też country czy blues[41].

W młodości inspirowała się twórczością Ginette Reno[21]. W pierwszych latach kariery krytycy często porównywali sposób jej śpiewania i występowania do stylu Barbry Streisand[29], która także miała znaczny wpływ na twórczość Dion[58]. Wzorowała się również na Anne Murray[59]. Od lat 80. ze względu na swoje warunki wokalne oraz sposób występowania na scenie zestawiania jest z artystkami, takimi jak Mariah Carey, Whitney Houston[60] czy Gloria Estefan[59]. Nazywana jest „diwą muzyki pop”[61], w 1996 magazyn „Time” nadał jej tytuł „Global Diva”[62].

Życie prywatne

(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Céline Dion i René Angelil (2012)

Będąc nastolatką, zauroczyła się w swoim menedżerze, starszym od niej o 26 lat René Angélilu. Po wygranym przez nią finale Eurowizji 1988 po raz pierwszy się pocałowali, co Dion w późniejszych wywiadach określała jako „przełomowy moment w ich relacjach”[8]. W książeczce zamieszczonej do albumu pt. The Colour of My Love z 1993 nazwała Angélila „kolorem [jej] miłości”, potwierdzając spekulacje medialne o ich miłosnych relacjach.

17 grudnia 1994 wzięli ślub w montrealskiej katedrze Notre-Dame, a uroczystość była transmitowana na żywo w telewizji. Doczekali się trzech synów: René Charlesa (ur. 2001)[63] oraz bliźniąt – Eddy’ego i Nelsona (na cześć Nelsona Mandeli), którzy urodzili się w 2010. Cała trójka została poczęta metodą in vitro[51]. W sierpniu 2009 Dion i Angélil poinformowali, że spodziewają się kolejnego dziecka, które zostało poczęte metodą in vitro, jednak dwa miesiące później wokalistka poroniła.

Angelil zmarł 14 stycznia 2016 w Las Vegas, po wielomiesięcznej walce z rakiem gardła[64].

Gwiazda Céline Dion w Hollywood Walk of Fame w sekcji największych ikon w historii muzyki światowej

Dyskografia

Albumy studyjne

Trasy koncertowe

RokTrasa
1983–1984Les chemins de ma maison tournée
1985C’est pour toi tournée
1988Incognito tournée
1990–1991Unison Tour
1992–1993Céline Dion Tour
1994–1995The Colour of My Love Tour
1995D’eux Tour
1996–1997Falling into You Tour
1998–1999Let’s Talk About Love Tour
2003–2007A New Day...
2008–2009Taking Chances Tour
2011–2014Celine
2013Sans attendre Tour
2018Céline Dion Live 2018
2019–2020Courage World Tour

Filmografia

Przypisy

  1. ↑ a b Stacia Proefrock, Céline Dion – Biography, AllMusic, Cytat: Genre: Pop/Rock Styles: Adult Contemporary, Soft Rock, Film Score, Adult Alternative Pop/Rock, Alternative/Indie Rock (ang.).
  2. ↑ Céline Dion na stronie allmusic.com. allmusic.com. [dostęp 2012-03-07]. (ang.).
  3. ↑ a b c d e Biography of Céline Dion. [w:] Jam! [on-line]. jam.canoe.ca. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  4. ↑ a b Eurovision Song Contest 1988. [w:] EBU [on-line]. eurovision.tv. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g h Paula Zahn: The 'ultimate diva'. [w:] CNN [on-line]. cnn.com, 2002-10-22. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e Paula Zahn, Charles Molineaux, Gail O’Neill: PEOPLE IN THE NEWS – Profiles of Céline Dion, Enrique Iglesias, Moby. [w:] CNN [on-line]. cnn.com, 2002-05-18. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  7. ↑ a b c d Awards of Céline Dion. celinedion.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  8. ↑ a b c Biography of Céline Dion. [w:] People [on-line]. www.people.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  9. ↑ a b c Céline Dion’s Biography. [w:] Céline Dion Official Site [on-line]. celinedion.us. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-28)]. (ang.).
  10. ↑ Robert Hilburn: Ashanti Displaces Dion at Top. [w:] Los Angeles Times [on-line]. latimes.com, 2002-04-11. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  11. ↑ Mary Morningstar: Céline Dion Releases 1st CD Since 1997. [w:] Digital Journal [on-line]. digitaljournal.com, 2002-04-15. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  12. ↑ Past Winners Search – Céline Dion. [w:] The Recording Academy [on-line]. ww.grammy.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  13. ↑ Céline Dion honoured by World Music Awards. [w:] CanWest MediaWorks Publications Inc. [on-line]. canada.com, 2007-11-05. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  14. ↑ Best-selling female recording artist, [w:] Księga rekordów Guinnessa [online] [dostęp 2016-12-12], Cytat: Madonna (USA, b. Madonna Ciccone) has sold more than 300 million albums in her career since debuting with her self-titled release in 1983. As of October 2013, Madonna had sold an estimated 305,600,000 albums (...). Among female artists, Mariah Carey (USA), Céline Dion (Canada) and Whitney Houston (USA, 1963-2012) all have total worldwide album sales estimated at 200 million units. (ang.).
  15. ↑ Gary Graff: Céline Dion: Gotowa na nowe. Muzyka.interia.pl, 27 listopada 2013. [dostęp 2017-02-13].
  16. ↑ Ancestry of Céline Dion. [w:] Perche Quebec [on-line]. perche-quebec.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  17. ↑ Grills 1997 ↓, s. 26.
  18. ↑ a b c d e Grills 1997 ↓, s. 28–29
  19. ↑ Cynthia Sanz: North Star. [w:] People [on-line]. people.com, 1994-06-13. [dostęp 2014-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-02-27)]. (ang.).
  20. ↑ Grills 1997 ↓, s. 31.
  21. ↑ a b Grills 1997 ↓, s. 23
  22. ↑ a b c Grills 1997 ↓, s. 40–41
  23. ↑ Céline Dion – La Voix Du Bon Dieu. [w:] Discogs [on-line]. discogs.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  24. ↑ Céline Dion – Chante Noël. [w:] Discogs [on-line]. discogs.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  25. ↑ a b c d e f g h Grills 1997 ↓, s. 42
  26. ↑ Céline Dion – Chants Et Contes De Noël. [w:] Discogs [on-line]. www.discogs.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  27. ↑ a b c d Grills 1997 ↓, s. 8–9
  28. ↑ Grills 1997 ↓, s. 50.
  29. ↑ a b c Grills 1997 ↓, s. 52
  30. ↑ Grills 1997 ↓, s. 54.
  31. ↑ a b c Grills 1997 ↓, s. 56–57
  32. ↑ a b Grills 1997 ↓, s. 71
  33. ↑ Denise Bombardier: L’énigmatique Céline Dion. Albin Michel, 2009, s. 172–173. ISBN 978-2-84563-413-8.
  34. ↑ Georges-Hébert Germain: René Angélil: Derrière le conte de fées. Michel Lafon, 2010, s. 279–280. ISBN 978-2749912110.
  35. ↑ Céline Dion* – Unison. [w:] Discogs [on-line]. discogs.com. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  36. ↑ a b c d e Grills 1997 ↓, s. 68–69
  37. ↑ Grills 1997 ↓, s. 74.
  38. ↑ a b c d e Grills 1997 ↓, s. 82
  39. ↑ Grills 1997 ↓, s. 16.
  40. ↑ a b c Grills 1997 ↓, s. 128
  41. ↑ a b c d e Grills 1997 ↓, s. 134–135
  42. ↑ a b c d Grills 1997 ↓, s. 140–141
  43. ↑ Grills 1997 ↓, s. 142.
  44. ↑ Grills 1997 ↓, s. 153.
  45. ↑ Muse plan to sue Céline Dion. [w:] BBC [on-line]. www.news.bbc.co.uk, 2002-10-14. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  46. ↑ Oliver Rau: Problems for former Eurovision winners. [w:] ESC Today [on-line]. esctoday.com, 2002-10-22. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  47. ↑ Band muses on Dion name victory. [w:] BBC [on-line]. news.bbc.co.uk, 2002-10-18. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  48. ↑ a b Jennifer Otter Bickerdike, Być Britney, Magda Witkowska, Bartosz Sałbut (tłum.), Wydawnictwo SQN, 2022, s. 231.
  49. ↑ Za notatką (fr) na stronach uniwersytetu Laval.
  50. ↑ Celine Dion została doktorem, Dziennik.pl, 22 sierpnia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2009-01-14].
  51. ↑ a b Céline Dion urodziła bliźniaki, dwóch synów: Nelsona i Eddy’ego. Jedno dziecko straciła na wczesnym etapie ciąży (na początku była w ciąży z trojaczkami). Po porodzie, w wywiadzie dla miesięcznika „Hello!”, powiedziała: „Nieważne jest, co dajesz dzieciom, ale to, czego je uczysz”. gazeta.pl, 2010-10-24. [dostęp 2010-10-24].
  52. ↑ Céline Dion promises to bring the sparkle back to Las Vegas – Telegraph, telegraph.co.uk [dostęp 2017-11-22] (ang.).
  53. ↑ Les radios ne joueront pas la nouvelle chanson de Céline Dion. journaldequebec.com. [dostęp 2019-11-18]. (fr.).
  54. ↑ Celine Dion Announces ‘Courage World Tour’ and New Album. billboard.com. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
  55. ↑ Celine Dion Triples Down With ‘Courage’ Title Track, Plus New Singles ‘Lying Down’ & ‘Imperfections’: Listen. billboard.com. [dostęp 2019-11-18]. (ang.).
  56. ↑ Grills 1997 ↓, s. 7.
  57. ↑ Grills 1997 ↓, s. 147.
  58. ↑ Grills 1997 ↓, s. 105.
  59. ↑ a b Grills 1997 ↓, s. 110
  60. ↑ Grills 1997 ↓, s. 100.
  61. ↑ Grills 1997 ↓, s. 102.
  62. ↑ Grills 1997 ↓, s. 112.
  63. ↑ It’s A Boy!. celinedion.com, 2001-01-25. [dostęp 2016-01-15]. (ang.).
  64. ↑ René Angélil, 73, passed away.... celinedion.com. [dostęp 2016-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-14)]. (ang.).

Bibliografia

  • Barry Grills: Falling into You. Historia Céline Dion. Mariusz Olchowik (tłum.). In Rock Music Press, 1997. ISBN 83-886365-22-6.
Zwycięzcy Konkursu Piosenki Eurowizji
1956–1959
1960–1969
1970–1979
1980–1989
1990–1999
2000–2009
2010–2019
2020–2029

Reprezentanci Szwajcarii w Konkursie Piosenki Eurowizji
  • Die Grosse Entscheidungsshow

EuroSuiza.svg

Media użyte na tej stronie

Wiki Eurovision Heart (Infobox).svg
(c) AxG, CC BY-SA 3.0
Original work created by en:User:Grk1011, converted to SVG in Inkscape by en:User:AxG. Plain version for use in en:Template:Infobox Eurovision.
Celine Dion Star 2008.jpg
Autor: Black_Ninja, Licencja: CC BY-SA 2.0
Celine Dion's star on the Hollywood Walk of Fame
Celine Logo.png
Logo de la cantante Céline Dion
Céline Dion-AFR Cropped.JPG
Autor: Staff Sgt Dominic Hauser, Licencja: CC BY-SA 3.0
Members of the Band of the U.S. Air Force Reserve perform the song “God Bless America” with singer Céline Dion May 2 aboard the aircraft carrier USS Harry S. Truman in 2002.
Celine Dion Live 2017.jpg
Autor: Egghead06, Licencja: CC BY-SA 4.0
Celine Dion at Birmingham's NIA during her Céline Dion Live 2017 tour.
Ordre des Arts et des Lettres Chevalier ribbon.svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: l'Ordre des Arts et des Lettres, Chavalier rank
Céline Dion René Angelil 2012.jpg
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Céline Dion et René Angelil à l'enregistrement de "Vivement dimanche"
EuroSuiza.svg
Autor: Jlechuga86, Licencja: CC BY 3.0
Composición de Suiza en el Festival de la Canción de Eurovisión
Céline Dion 2012.jpg
(c) Georges Biard, CC BY-SA 3.0
Céline Dion à l'enregistrement de "Vivement dimanche"
Barrette Ordre national du Québec - Officier.svg
Autor: Judicieux, Licencja: CC BY-SA 4.0
Barrette d'officier de l'Ordre national du Québec
Ordre de la Pléiade (Francophonie).gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order of La Pléiade (Francophonie)
Celine Dion 2000.jpg
Autor: Kingkongphoto & www.celebrity-photos.com from Laurel Maryland, USA, Licencja: CC BY-SA 2.0

November 20, 1998 Washington d.c. ( Larry King party )

© copyright John Mathew Smith 2001