Carlos Salinas de Gortari

Carlos Salinas de Gortari
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia3 kwietnia 1948
Meksyk
Prezydent Meksyku
Okresod 1 grudnia 1988
do 30 listopada 1994
Przynależność politycznaPartia Rewolucyjno-Instytucjonalna
PoprzednikMiguel de la Madrid
NastępcaErnesto Zedillo Ponce de León
podpis
Odznaczenia
Wielki Mistrz Orderu Orła Azteków (Meksyk) Order Belize Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Order Jamajki
Carlos Salinas de Gortari
(stoi pierwszy z lewej)

Carlos Salinas de Gortari (ur. 3 kwietnia 1948 w Meksyku) – meksykański ekonomista i polityk, prezydent Meksyku w latach 1988-1994.

Kariera polityczna przed wyborem na prezydenta

Syn senatora, wstąpił do Partii Rewolucyjno-Instytucjonalnej w roku 1966. Studiował ekonomię na Narodowym Uniwersytecie Autonomicznym w mieście Meksyk, a także ekonomię polityczną na Harvard University, gdzie w 1978 r. uzyskał stopień doktora. Od 1971 r. praktycznie bez przerwy awansował na kolejne stanowiska w administracji rządowej, w czym wspierał go Miguel de la Madrid będący jednym z jego wykładowców w czasie studiów. Kiedy Madrid został prezydentem, mianował Gortariego na ministra odpowiedzialnego za planowanie strategiczne i budżet. Stanowisko to piastował do 1987 r.

Wybory w 1988 r. i prezydentura

W 1988 r. de la Madrid wyznaczył Salinasa na kandydata z ramienia PRI w zbliżających się wyborach prezydenckich. Z ramienia PRI na prezydenta kandydował też Cuauhtémoc Cárdenas Solórzano, syn Lázaro Cárdenasa, prezydenta w latach 1934-1940.

Salinas oficjalnie wygrał wybory prezydenckie z 6 lipca 1988 r., uzyskując 50,48% poparcia (przez 60 lat kandydat PRI nie zdobył w wyborach mniej niż 70% głosów), jednak opozycja oskarżyła go o fałszerstwa wyborcze. Oficjalne wyniki wyborów są uznawane za kontrowersyjne, a ich okoliczności nie do końca są jasne.

Salinas, mimo że wygrał w niezbyt jasnych okolicznościach, okazał się zręcznym politykiem. Dzięki poparciu dla wolnego handlu z USA i eksportu zdołał poprawić sytuację gospodarczą kraju, zmniejszył też znacząco galopującą inflację. Sprzedał setki firm państwowych, a uzyskane stąd dochody przeznaczył na rozbudowę infrastruktury i wydatki socjalne. Otworzył gospodarkę Meksyku na inwestorów zagranicznych. Pozwolił też, po raz pierwszy od nacjonalizacji przemysłu naftowego w 1938 r., na wydobycie ropy amerykańskim koncernom naftowym. W latach 1991-1992 uczestniczył w negocjacjach z USA i Kanadą w sprawie utworzenia Północnoamerykańskiego Porozumienia Wolnego Handlu (NAFTA).

U schyłku prezydentury Salinasa, 1 stycznia 1994 r. wybuchło powstanie w stanie Chiapas, wywołane przez Zapatystowską Armię Wyzwolenia Narodowego, która żądała od prezydenta przeprowadzenia reform politycznych i gospodarczych. Zajęła ona cztery miasta w południowym Meksyku, jednak wkrótce armia federalna odzyskała większość terenu i doszło do podpisania zawieszenia broni pomiędzy rebeliantami a rządem.

Po wyborach prezydenckich w dniu 21 sierpnia 1994 r. Salinas został zastąpiony na stanowisku przez Ernesta Zedilla – również wywodzącego się z PRI.

Kontrowersje

Po opuszczeniu urzędu w 1994 r. odleciał na Kubę, a następnie mieszkał w Wielkiej Brytanii i Irlandii.

W 1995 roku brata Salinasa - Raúl został oskarżony przez prokuraturę o zaaranżowanie zabójstwa wysoko postawionego działacza PRI, José Francisco Ruiza Massieu, a prywatnie swojego szwagra, który miał dysponować zbyt dużą wiedzą o nielegalnym finansowaniu brata byłego prezydenta. Raúl Salinas został uznany za winnego w styczniu 1999 roku, co w połączeniu z ujawnieniem transferów na szwajcarskie konta kilkuset milionów dolarów pochodzących z wątpliwych źródeł wpłynęło bardzo niekorzystnie na reputację PRI. Raúl Salinas wyszedł z więzienia w 2005 roku.

W 2004 roku najmłodszy z braci Salinas - Enrique, został zamordowany w Huixquilucan. Okoliczności tego zdarzenia do dziś pozostają niejasne.

Media użyte na tej stronie

MEX Order of the Aztec Eagle 1Class BAR.png
Baretka Orderu Orła Azteków I klasy
Order of Jamaica.gif
Order of Jamaica
Nafta.jpg
NAFTA Initialing Ceremony, October 1992

From left to right (standing) Mexican President Carlos Salinas de Gortari, US President George H. W. Bush, Canadian Prime Minister Brian Mulroney.

(Seated) Mexican Secretary of Commerce and Industrial Development Jaime Serra Puche, United States Trade Representative Carla Hills, Canadian Minister of International Trade Michael Wilson.
Carlos Salinas.jpg
Autor: Andrés Monroy, Licencja: CC BY-SA 2.0
Cropped picture of Carlos Salinas de Gortari, president of Mexico (1988-1994).
Firma Carlos Salinas de Gortari.jpg
Signature of Mexican ex-president Carlos Salinas de Gortari
Order of Belize - ribbon bar.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Belize