Cmentarz Montmartre

Cmentarz Montmartre
Ilustracja
Cmentarz Montmartre
Państwo

 Francja

Region

 Île-de-France

Miejscowość

Paryż

Mapa cmentarza
Mapa cmentarza
Położenie na mapie Paryża
Mapa konturowa Paryża, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Położenie na mapie Francji
Mapa konturowa Francji, u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
Położenie na mapie Île-de-France
Mapa konturowa Île-de-France, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Cmentarz Montmartre”
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Ziemia48°53′16″N 2°19′49″E/48,887778 2,330278
Strona internetowa
Typowe groby na cmentarzu Montmartre

Cmentarz Montmartre (fr. cimetière de Montmartre), właściwie cmentarz Północny (fr. cimetière du Nord) – jedna z najstarszych nekropolii Paryża. Położony u stóp wzgórza Montmartre w 18. dzielnicy. Zbudowano go w miejscu dawnych kamieniołomów gipsu. Pierwszy cmentarz został założony w 1789 i otwarty w 1798. We wspólnym grobie pochowano tam ciała żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej, wybitej podczas obrony pałacu Tuileries w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej w 1792.

Historia

W 1825 podjęto decyzję o założeniu trzech głównych paryskich cmentarzy poza murami miasta. Wtedy właśnie powstał dzisiejszy Cmentarz Montmartre na północy, Cmentarz Père-Lachaise na wschodzie i Cmentarz Montparnasse na południu. Cmentarz Montmartre o powierzchni 11 hektarów powiększył się o 9 dodatkowych hektarów w 1847. Został on oficjalnie włączony w obszar Paryża w 1860. Pomimo protestów ludności, w 1888 został przecięty mostem-wiaduktem, aby ułatwić dojazd do Wystawy Światowej. W związku z budową mostu przeniesiono około stu grobów, w tym grób Stendhala.

Cmentarz jest dzisiaj trzecim pod względem wielkości cmentarzem w Paryżu, po Cmentarzu Père-Lachaise i Cmentarzu Montparnasse. Cmentarz Montmartre liczy około 20 000 grobów. Każdego roku jest tu chowanych 500 osób.

Najczęściej odwiedzanym grobem jest grób piosenkarki Dalidy, której posąg naturalnej wielkości, otoczony złotymi promieniami, jest widoczny z daleka.

Cmentarz Montmartre stanowi także jedną z polskich nekropolii poza granicami kraju. Pochowanych jest tu wielu znanych i wybitnych przedstawicieli narodu polskiego.

Cmentarz Montmartre w Paryżu, Julian Fałat, 1893

Pochowani na Cmentarzu Montmartre

  • Grób Guillaumeta; brązowa rzeźba Prządka z Bu Sa’ady dłuta Barriasa

    Grób Guillaumeta; brązowa rzeźba Prządka z Bu Sa’ady dłuta Barriasa

  • Grób pierwowzoru bohaterki Damy kameliowej, Marie Duplessis

    Grób pierwowzoru bohaterki Damy kameliowej, Marie Duplessis

  • Medalion na grobie pisarza francuskiego Stendhala

    Medalion na grobie pisarza francuskiego Stendhala

  • Grób pisarza francuskiego Émila Zoli

    Grób pisarza francuskiego Émila Zoli

Polacy pochowani na Cmentarzu Montmartre

Na cmentarzu tym znajduje się ponad 57 polskich grobów, w tym 9 zbiorowych, w których spoczywa 236 osób, przeważnie oficerów polskich formacji wojskowych Napoleona, ponadto uczestnicy powstania listopadowego oraz członkowie Rządu Narodowego z okresu powstania. Najważniejszym z tych grobów był grób Juliusza Słowackiego, którego prochy zostały przewiezione do Polski w 1927 roku i złożone w Krypcie Wieszczów Narodowych w katedrze na Wawelu. Na byłym grobie Słowackiego jest jego wizerunek w brązie i napisem po francusku „Wielki poeta polski”[1]. Na cmentarzu tym zostali pochowani m.in.:

Jest tu kaplica grobowa rodu Sapiehów oraz grobowiec Sobańskich. Na jednym z polskich grobów zbiorowych znajduje się napis: „Na pamiątkę jutrzni wolności, przez żałobę narodu świtającej, polska emigracja postawiła ten krzyż dnia 29 listopada 1861 roku”.

  • Grób rodziny Kamieńskich znany głównie z pomnika dzieła Jules'a Franceschi

    Grób rodziny Kamieńskich znany głównie z pomnika dzieła Jules'a Franceschi

  • Grób baletmistrza Wacława Niżyńskiego

    Grób baletmistrza Wacława Niżyńskiego

  • Grobowiec Marii Potockiej

    Grobowiec Marii Potockiej

  • Grobowiec hrabiny Marii Potockiej - detal nad wejściem

    Grobowiec hrabiny Marii Potockiej - detal nad wejściem

  • Grób rodziny Sapieha

    Grób rodziny Sapieha

  • Grób Juliusza Słowackiego

    Grób Juliusza Słowackiego

  • Groby polskich żołnierzy

    Groby polskich żołnierzy

Wielkie zasługi dla rodzin i rodaków Polaków pochowanych na paryskim cmentarzu Montmartre oddał Józef Alojzy Reitzenheim – pamiętnikarz i publicysta, powstaniec listopadowy i styczniowy, Polak z wyboru. Po ponownym przyjeździe z Polski do Paryża po stłumieniu Wiosny Ludów, inicjując niewcielone założenia zmarłego w 1855 Leona Stempowskiego, rozpoczął wieloletnie stawianie kwatery dla wybitnych polskich emigrantów na cmentarzu Montmartre. Dzięki wysiłkom Reitzenheima wiele prochów znanych polskich postaci życia emigracyjnego nie uległo z czasem rozproszeniu i zapomnieniu, powstało z jego inicjatywy wiele pomników przyozdobionych różnego rodzaju polskimi patriotycznymi symbolami i polskimi nazwiskami[2].

Wyczerpujące omówienie cmentarza jako polskiej nekropolii wraz z obszernymi biogramami i pełną dokumentacją fotograficzną ukazało się pod redakcją Andrzeja Biernata i Sławomira Górzyńskiego Polacy pochowani na cmentarzu Montmartre oraz Saint-Vincent i Batignolles w Paryżu[3].

Przypisy

  1. ↑ Marian Kałuski. Francja: Polacy w Paryżu. „pro POLONICUM – Polnijne pismo patriotyczne o polskich znakach pamięci na Obczyźnie”. 5, s. 44, luty 2007. ISSN 16617061. 
  2. ↑ Stanisław Nicieja „Cmentarz Łyczakowski we Lwowie”, wydanie drugie 1989
  3. ↑ Andrzej Biernat, Sławomir Górzyński (red.), Robert Bielecki, Andrzej Biernat, Sławomir Górzyński, Piotr Ugniewski, Małgorzata Wrońska, Andrzej Wroński, Polacy pochowani na cmentarzu Montmartre oraz Saint-Vincent i Batignolles w Paryżu, Warszawa 1999

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Paris department land cover location map.svg
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Blank land cover map of the city and department of Paris, France, as in January 2012, for geo-location purpose, with distinct boundaries for departments and arrondissements.
France location map-Regions and departements-2016.svg
Autor: Superbenjamin, Licencja: CC BY-SA 4.0
Blank administrative map of France for geo-location purpose, with regions and departements distinguished. Approximate scale : 1:3,000,000
Ile-de-France region location map.svg
(c) Eric Gaba, Wikimedia Commons user Sting, CC BY-SA 3.0
Blank administrative map of the region of Île-de-France, France, as in January 2015, for geo-location purpose, with distinct boundaries for regions, departments and arrondissements.
Legenda miejsce kultu.svg
Symbol miejsca kultu do legendy mapy
Cimetière de Montmartre - Tombe d’Émile Zola 001.JPG
Autor: Moonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grave of the writer Émile Zola in Cimetière of Montmartre in Paris 18th district, France. The monument of Frantz Jourdain, surmounted by a bust of Philippe Solari (1840-1906) sculptor and friend of Cézanne and of Zola in the style Art déco.
Cimetière de Montmartre - Chapelle Potocka -1.JPG
Autor: MOSSOT, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cimetière de Montmartre - Chapelle comtesse Marie Potocka, princesse Soltikoff (1807-1845)
Proposed flag of Île-de-France.svg
Autor: Patricia.fidi, Licencja: CC0
Unofficial (de facto) flag of the region Île-de-France in France. It was also the flag of the kingdom of France (s.XIV-XV)
Dama Kameliowa, fot I Nowicka.jpg
Autor: Ivonna Nowicka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grave of Marie Duplessis, French courtesan, mistress of Alexandre Dumas, fils and heroine of his book The Lady of the Camellias. The book in Russian was on the grave when the picture was being taken. Behind is the grave of Jean-Claude Brialy.
Cimetière de Montmartre - tombeau de Sapieha 001.JPG
Autor: Moonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grave of Eustachy Kajetan Sapieha, Polish officer, rebelled November and exiled in France, in the Cimetière de Montmartre in Paris, 18th district, France.
@Cimetière de Montmartre MG-no wartermark.jpg
Autor: Martin Greslou, Licencja: CC BY-SA 3.0
Suite à la remarque d'un visiteur éclairé, nous avons supprimé la "Comtesse de Ségur", née Rostopchine, décédée à Paris, mais enterrée à Pluneret (Morbihan) ; voici les détails reçus :

- Antoinette LUCY de LACAY Comtesse Philippe de SÉGUR (1787-1813) repose auprès de son époux, le Général Philippe Paul de SÉGUR, au cimetière de Montmarte.

- Sophie ROSTOPCHINE Comtesse de SÉGUR repose auprès de son avant-dernière

fille Henriette et de son fils Monseigneur Louis Gaston de Ségur (1820-1881) au cimetière de Pluneret (Morbihan).
Cimetière de Montmartre - Tombeaux des soldats polonais 001.JPG
Autor: Moonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
Graves of the Polish soldiers exiled in France in the 19th century located in Cimetière of Montmartre in Paris, 18th district, France.
Cimetière de Montmartre - tombe de Miecislas Kamieński 001.jpg
Autor: Moonik, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grave of Miecislas Kamienski in the Cimetière of Montmartre, Paris 18th district, France. Kamienski, young Polish volunteer who died in 1859 in the battle of Magenta, was statued in 1861, at the precise moment when he received the impact of the bullet, by the sculptor Jules Franceschi (1825-1893), (Eck and Durand casters).
Nizynski, grave, Montmartre, fot I Nowicka.jpg
Autor: Ivonna Nowicka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grave of balet dancer Vaclav Nizhinsky at Montmartre Cemetery in Paris
Potocka M, grobowiec, fot I Nowicka.jpg
Autor: Ivonna Nowicka, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grobowiec hrabiny Marii Potockiej księżnej z Sołtyków - detal nad wejściem. Grobowiec wybudowany w 1845 roku wg projektu architecta Jacques'a Ignacego Hittorffa, w 2014 roku wpisany na listę zabytków.
Grob Slowackiego Montmartre.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Albachiara (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Grób Słowackiego na paryskim cmentarzu Montmartre.

Zdjęcie z czerwca 2006 roku.
Monmartre Cemetery.JPG
Montmartre famous graveyard, view from the top.