Dialekt bawarski
 | Ten artykuł od 2017-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| Obszar | Górna Bawaria, Dolna Bawaria, Górny Palatynat, Południowy Vogtland, Austria (oprócz kraju związkowego Vorarlberg), Samnaun, Gryzonia, Prowincja Bolzano, Böhmerwald/Hinterer Bayerischer Wald | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mówiących | ok. 14 mln[1] | ||||
| Pismo/alfabet | |||||
| Klasyfikacja genetyczna | |||||
| Status oficjalny | |||||
| język urzędowy | Niemcy (landy – Bawaria), Austria (oprócz kraju związkowego Vorarlberg), Włochy – Alto Adige (Tyrol Południowy) | ||||
| UNESCO | 2 wrażliwy↗ | ||||
| Ethnologue | 5 rozwojowy↗ | ||||
| Kody języka | |||||
| Kod ISO 639-2↗ | gem | ||||
| Kod ISO 639-3↗ | bar | ||||
| IETF | bar | ||||
| Glottolog | bava1246 | ||||
| Ethnologue | bar | ||||
| WALS | gau, gba, gvi | ||||
| SIL | BAR | ||||
| Występowanie | |||||
 Dialekt bawarski | |||||
| W Wikipedii | |||||
| |||||
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. | |||||
Dialekt bawarski, język bawarski (boarisch, niem. Bairisch) – duża grupa gwar górnoniemieckich, klasyfikowana przez część językoznawców jako język odrębny od niemieckiego, natomiast potocznie, ze względu na fakt, że bawarski jest głównie językiem mówionym, zaś jego użytkownicy posługują się w piśmie niemczyzną standardową, traktowany jest często jako zespół gwar języka niemieckiego. Na obszarze zajmowanym przez gwary dialektu/języka bawarskiego występuje powszechna dyglosja – w mowie używana jest lokalna gwara bawarska/austriacka, zaś w piśmie standardowy język niemiecki. Wielu użytkowników, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, zazwyczaj nie ma okazji posługiwać się niemieckim w mowie, chociaż uczą się go w szkole. Historycznie rzecz biorąc, dialekt bawarski rozprzestrzenił się również na obszar dzisiejszej Austrii, wobec tego niektórzy badacze preferują nazwę „austriacko-bawarski”
Przykłady
| Austriacki | S’ Boarische is a Grubbm vô Dialektn im Sü(i)dn vôm daitschn Språchraum. |
|---|---|
| Bawarski | S’ Boarische is a Grubbm vo Dialekt im Sidn vom daitschn Språchraum. |
| Niemiecki | Das Bairische ist eine Gruppe von Dialekten im Süden des deutschen Sprachraumes. |
| Polski | Bawarski to grupa dialektów używanych na południu niemieckiego obszaru językowego. |
| Austriacki | Serwas/Hawedèrè/Griaß Di, i bî da Pèda und kumm/kimm vô Minga. |
|---|---|
| Bawarski | Serwus/Habèderè/Griaß Di, i bin/bî da Pèda und kumm/kimm vo Minga. |
| Niemiecki | Hallo, ich bin Peter und ich komme aus München. |
| Polski | Cześć, jestem Piotr i pochodzę z Monachium. |
| Austriacki | D’Lisa/'s-Liasl håd se an Hàxn brochn/brocha. |
|---|---|
| Bawarski | As Liasal håd se an Hàxn/Hàx brocha. |
| Niemiecki | Lisa hat sich das Bein gebrochen. |
| Polski | Lisa złamała sobie nogę. |
| Austriacki | I hå/håb/hã/hò a Göid/Gòid gfundn. |
|---|---|
| Bawarski | I hå/håb a Gèid/Gòid/Göld gfundn/gfuna. |
| Niemiecki | Ich habe Geld gefunden. |
| Polski | Znalazłem pieniądze. |