Dolna Saksonia

Dolna Saksonia

Niedersachsen

kraj związkowy
Herb Flaga
Państwo	Niemcy
Stolica	Hanower
Kod ISO 3166-2	DE-NI
Premier	Stephan Weil (SPD)
Powierzchnia	47 609,52 km²
Populacja (31 grudnia 2020) • liczba ludności	8 003 421[1]
• gęstość	168 os./km²
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba miast na prawach powiatu	8
Liczba powiatów	37
Liczba gmin	804
Liczba przedstawicieli w parlamencie
Liczba przedstawicieli w Bundesracie	6
Położenie na mapie Niemiec
Strona internetowa
Portal Niemcy

Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen, dolnosaks. Neddersassen, wschodniofryzyjski Läichsaksen) – drugi co do wielkości kraj związkowy w Republice Federalnej Niemiec przy granicy z Holandią. Siedziba administracyjna kraju związkowego znajduje się w mieście Hanower.

Ważniejsze miasta Dolnej Saksonii to: Hanower (Hannover), Brunszwik (Braunschweig), Osnabrück, Oldenburg, Getynga (Göttingen), Wolfsburg.

Historia

We wczesnym średniowieczu w nadmorskiej części dzisiejszego kraju związkowego Dolna Saksonia istniało Królestwo Fryzyjskie, podbite w VIII w. przez państwo frankijskie, a pozostałe tereny, zamieszkane przez plemiona Sasów, Frankowie pod wodzą Karola Wielkiego podbili na przełomie VIII i IX w. Cały obszar wówczas znalazł się w granicach Imperium Karolińskiego i był podzielony na Księstwo Fryzji i Księstwo Saksonii, a od 962 r. leżał w granicach Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Z Księstwa Saksonii z czasem wyodrębniały się mniejsze kraje, prowadząc do ostatecznego rozpadu księstwa w 1296 r. Wśród powstałych krajów były Hrabstwo Oldenburga(ang.) w 1091 (od 1774 Księstwo Oldenburga(ang.)), księstwo arcybiskupie Bremy w 1180 oraz Księstwo Brunszwika-Lüneburga w 1235 r. Na skutek dalszych podziałów w 1432 r. powstało Księstwo Calenberg(ang.), a na obszarze Fryzji w 1464 powstało Hrabstwo Fryzji Wschodniej.

Podział polityczny obszaru dzisiejszej Dolnej Saksonii w latach 1815–1866

W 1648 r. arcybiskupstwo Bremy zostało zsekularyzowane i przeszło w ręce Szwecji jako Księstwo Bremy, a w 1692 r. Księstwo Calenberg zostało przekształcone w Elektorat Hanoweru, od 1714 r. związany unią personalną z Wielką Brytanią. Po III wojnie północnej Szwecja utraciła księstwo Bremy na rzecz Hanoweru. W 1744 r. Hrabstwo Fryzji Wschodniej zostało przyłączone do Prus.

Na początku XIX w. cały obszar został zajęty przez Napoleona. Zachodnia i północna część regionu przypadła Francji, Fryzja Wschodnia przypadła Królestwu Holandii, a na wschodzie powstało Królestwo Westfalii. Po porażce Napoleona głównymi państwami regionu były Królestwo Hanoweru, Wielkie Księstwo Oldenburga i Księstwo Brunszwiku. W 1837 r. wygasła unia brytyjsko-hanowerska, a w 1866 r. Hanower został podbity i wcielony do Prus jako prowincja Hanower. W 1871 r. cały obszar znalazł się w granicach Niemiec.

Po II wojnie światowej region znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, a w latach 1945–1948 obszar przy granicy z Holandią stanowił polską strefę okupacyjną. W 1946 r. istniał tu kraj Hanower(ang.), utworzony przez Brytyjczyków. Kraj związkowy Dolna Saksonia utworzono pod koniec 1946 r. z połączenia krajów Hanower, Brunszwik, Oldenburg i Schaumburg-Lippe.

Podział administracyjny

W styczniu 1975 mieszkańcy Oldenburga (873 tys. osób) i Schaumburg-Lippe (87 tys. osób) opowiedzieli się za przekształceniem ich okręgów w landy RFN, czego jednak Bundestag nie zaakceptował, skłaniając się raczej ku redukcji liczby krajów z 10 do 5-6^[2].

Do 1 stycznia 2005 Dolna Saksonia dzieliła się na rejencje, następnie zniesiono je i kraj związkowy składa się bezpośrednio z powiatów.

W nawiasach kody rejestracyjne pojazdów.

Miasta na prawach powiatu

Hanower

1. Brunszwik (Braunschweig) (BS)
2. Delmenhorst (DEL)
3. Emden (EMD)
4. Oldenburg (OL)
5. Osnabrück (OS)
6. Salzgitter (SZ)
7. Wilhelmshaven (WHV)
8. Wolfsburg (WOB)

Związki komunalne

• Region Hanower (Region Hannover) (H)

Powiaty ziemskie

Gospodarka

W regionie rozwinął się przemysł samochodowy, rafineryjny, chemiczny, elektrotechniczny, elektroniczny, maszynowy, hutniczy, spożywczy, materiałów budowlanych, drzewny^[3]. W Dolnej Saksonii hoduje się bydło, trzodę chlewną, drób, konie oraz uprawia się ziemniaki, żyto, jęczmień, rośliny pastewne, pszenicę, buraki cukrowe, warzywa, drzewa owocowe^[3].

Polityka

Koalicja rządząca: koalicja SPD/CDU

Skład Landtagu:

• SPD – 55
• CDU – 50
• Partia Zielonych – 12
• FDP – 11
• AfD – 10

Ostatnie wybory: 17 października 2017

Najbliższe wybory: 2022

Mniejszości etniczne

Dwujęzyczna (niemiecka i wschodniofryzyjska) tablica w Saterlandzie

W północno-zachodniej części kraju zamieszkują Fryzowie. Stanowią autochtoniczną mniejszość narodową i posługują się językiem wschodniofryzyjskim, który ma status języka regionalnego.

Turystyka

Duże znaczenie przywiązuje się w Dolnej Saksonii do rozwoju turystyki rowerowej. Przez region przebiega kilka długodystansowych turystycznych szlaków rowerowych, m.in. przez góry Harz, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego, a także wzdłuż rzek Łaba, Wezera, Ems i Aller. Długość dróg rowerowych w całej Dolnej Saksonii ocenia się na około 13000 kilometrów^[4].

Zobacz też

• język dolnosaksoński

Przypisy

Linki zewnętrzne

• oficjalna strona Dolnej Saksonii. international.niedersachsen.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-13)].