Drachma (moneta)

Ten artykuł od 2022-02 należy dopracować: wymaga dalszego rozbudowania i uzupełnienia pogłębionymi istotnymi informacjami na podstawie wiarygodnych źródeł numizmatycznych. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

© Marie-Lan Nguyen / Wikimedia Commons, CC BY 2.5

Tetradrachma ateńska z symbolicznym wizerunkiem sowy – ptaka Ateny

Tridrachma koryncka z wizerunkiem mitycznego Pegaza

Drachma (stgr. δραχμή drachmḗ od dratchomai – chwytam^[1]) – podstawowa moneta srebrna w starożytnej Grecji, rozpowszechniona też w państwach Azji Mniejszej i w części starożytnego Bliskiego Wschodu (m.in. Syria, Egipt) oraz w Kartaginie; jako podstawowa jednostka monetarna emitowana również w Grecji nowożytnej (od 1832 do 2002 r.).

W starożytności była jednostką tak upowszechnioną jak rzymski denar (denarius)^[1]. Rozpowszechnienie, szczególne znaczenie i popularność monet niektórych państw-polis oddawały ich potoczne określenia, np.:

• ateńskie „sowy” (lub „sowy z Laurionu”) w odniesieniu do drachm attyckich bitych z pozyskiwanego tam srebra^[2];
• chelone („żółwie”) względem monet egineckich (statera i jego frakcji), oznaczanych symbolem żółwia (gr. χελώνη) i będących w szerokim obiegu zwłaszcza na Peloponezie^[3].

Obrachunkowo drachma wynikała z podziału talentu na szekiel, który jako stater stał się podstawową jednostką ogólnego systemu monetarnego Greków. W zależności od lokalnego systemu miar i wag, ich drachma srebrna miała wagę 4,36 g (w systemie eubejskim, potem attyckim), 6,28 g (fenickim), 6,20 g (egineckim), 2,80 g (korynckim)^[4].

Grecy dzielili drachmę na 6 oboli lub na 48 chalków (czyli „miedziaków”); kwotę 6000 drachm określano jako talent, 100 drachm nazywano miną.

Frakcje i wielokrotności:^[4][5]

• 1/128 drachmy – lepton
• 1/48 drachmy – chalk
• 1/6 drachmy – obol
• 1/2 drachmy – hemidrachma
• 2 drachmy – didrachma (stater srebrny)
• 3 drachmy – tridrachma
• 4 drachmy – tetradrachma
• 5 drachm – pentadrachma
• 6 drachm – heksadrachma
• 8 drachm – oktodrachma
• 10 drachm – dekadrachma
• 12 drachm – dodekadrachma

Przez około tysiąclecie drachmy pozostawały w powszechnym obiegu w krajach basenu Morza Śródziemnego i Morza Czarnego, w ograniczonym zakresie emitowane również prowincjonalnie (lokalne) w czasach rzymskich. Naśladownictwo i historyczną kontynuację drachmy stanowi arabski dirhem^[6].

Zobacz też

• mnaeion

Przypisy

Bibliografia

• Mała encyklopedia kultury antycznej A―Z (red. Zdzisław Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 203, 494, ISBN 83-010-3529-3
• Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu. T. 1 (red. E. Wipszycka). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1982, s. 235-237, ISBN 83-01-00743-5
• Guy Rachet: Słownik cywilizacji greckiej. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 2006, s. 252, ISBN 83-7132-919-9