Emeryk Hutten-Czapski

Emeryk Zachariasz Mikołaj Seweryn Hutten-Czapski
Ilustracja
Akwaforta, W.A. Bobrow, 1876
Herb
Odmiana hrabiowska herbu Leliwa nadana Emerykowi w Rosji w 1874
Data i miejsce urodzenia

17 października 1828
Stańków

Data i miejsce śmierci

23 lipca 1896
Kraków

Ojciec

Karol Czapski

Matka

Fabianna Obuchowiczówna

Żona

Elżbieta Karolina von Meyendorff

Dzieci

1. Karol 2. Jerzy 3. Elżbieta

podpis
Grób Emeryka Hutten-Czapskiego na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie

Emeryk Zachariasz Mikołaj Seweryn Hutten-Czapski herbu Leliwa, hrabia (ur. 17 października 1828 w Stańkowie k. Mińska Litewskiego, zm. 23 lipca 1896 w Krakowie[1]) – kolekcjoner, numizmatyk, uczony, członek honorowy Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu od 1895 roku[2].

Życiorys

Syn Karola Józefa Czapskiego, szambelana Króla Polski Stanisława Augusta Poniatowskiego i Fabianny Obuchowiczówny. Pochodził od Franciszka Stanisława Kostki Czapskiego, w czasach I Rzeczypospolitej ostatniego wojewody chełmińskiego, był potomkiem najzamożniejszej linii Czapskich, która odziedziczyła część dóbr radziwiłłowskich na Białorusi i Wołyniu i przeniosła się tam z b. Prus Królewskich. Po studiach w Petersburgu Czapski wstąpił do rosyjskiej służby państwowej, w której osiągnął wysokie stanowiska: szambelan dworu, tajny radca (1863-1864) gubernator Nowogrodu Wielkiego, generalny dyrektor departamentu leśnego w ministerstwie dóbr państwa rosyjskiego, 1865 wicegubernator Petersburga. W roku 1874 władze rosyjskie zezwoliły na dołączenie przydomka „Hutten” (zob. Bogdan Hutten-Czapski, rodzina) do nazwiska i uznały hrabiowski tytuł nadany rodzinie 100 lat przedtem w Prusach. Czapski opuścił służbę państwową w r. 1879 i przeniósł się do swego majątku w Stańkowie, gdzie przez lata gromadził swą kolekcję monet ruskich i polskich, medali i orderów, banknotów, grafik rosyjskich i polskich, militariów, szkła, tkanin, obrazów i starodruków. W roku 1894 przeniósł się wraz z kolekcjami do Krakowa. Po jego śmierci rodzina stworzyła dla kolekcji Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego w Krakowie, w r. 1903 przekazała zbiory miastu (obecnie: część Muzeum Narodowego w Krakowie). Jego pięciotomowa praca o polskich monetach ma do dziś podstawową wartość źródłową.

Z żoną Elżbietą Karoliną von Meyendorff (1833-1916) hrabia Emeryk miał czwórkę dzieci: Zofię, Karola (1860 – 1904), prezydenta Mińska, Jerzego (1861- 1930) i Elżbietę. Wnukami Emeryka Czapskiego byli Józef Czapski i Maria Czapska oraz poseł Emeryk August Hutten-Czapski[3], prawnukiem – Janusz Przewłocki.

Został pochowany w Krakowie na Cmentarzu Rakowickim, w pasie 45[4].

Prace Emeryka Hutten-Czapskiego

Przypisy

  1. Emeryk hrabia Hutten-Czapski (1828-1896). Towarzystwo Przyjaciół Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego. [dostęp 2009-11-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-08-28)]. (pol.).
  2. Sprawozdanie z Zarządu Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswylu za Rok ...., 1899, s. 5.
  3. Emeryk Hutten-Czapski Jr. Towarzystwo Przyjaciół Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego. [dostęp 2009-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 marca 2009)]. (pol.).
  4. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 103. ISBN 83-08-01428-3.

Bibliografia

  • Polski Słownik Biograficzny, tom IV, Kraków 1938
  • Maria Kocójowa, Pamiątkom ojczystym ocalonym z burzy dziejowej, Kraków 1978
  • Tadeusz Kałkowski, Tysiąc lat monety polskiej, Kraków 1981

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Emeryk Hutten Czapski.jpg
Emeryk Hutten-Czapski (1828-1896)- kolekcjoner, numizmatyk, uczony.
POL COA Hutten-Czapski.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 3.0
Herb hrabiów Hutten-Czapskich
Rakowicki Cemetery, grave of Emeryk Hutten-Czapski (Polish collector), 26 Rakowicka street, Kraków, Poland.JPG
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cmentarz Rakowicki, grób Emeryka Hutten-Czapskiego, ul. Rakowicka 26, Kraków
Emeryk Czapski autograph.jpg
Emeryk Czapski's autograph