Etnolekt

Etnolektodmiana językowa (lekt[1]) właściwa dla wyodrębnionej grupy etnicznej[2], postrzegana jako wyznacznik jej tożsamości[3]. Stanowi zbiór bardzo zbliżonych do siebie idiolektów[4]. W ścisłej klasyfikacji lingwistycznej etnolekt może odpowiadać takim jednostkom, jak: gwara (poddialekt), dialekt, zespół dialektów, język czy też kompleks językowy[3].

W językoznawstwie polskim termin „etnolekt” znajduje szczególne zastosowanie w przypadkach, gdy dokładne określenie statusu danego bytu językowego (jako dialektu lub odrębnego języka) byłoby kwestią sporną[5].

W innym znaczeniu etnolekt to odmiana języka dominującego właściwa dla pewnej grupy mniejszościowej, wykazująca wpływy języka pierwotniego używanego przez tę społeczność (substrat językowy)[6][7]. Przykładem tak pojmowanego etnolektu jest czeszczyzna używana przez społeczność romską, kumulująca właściwości języka słowackiego oraz języka romskiego[6].

Przykłady

Przykłady etnolektów, których przynależność budzi kontrowersje:

Zobacz też

Przypisy

  1. Juan Manuel Hernández-Campoy, Sociolinguistic Styles, John Wiley & Sons, 2016 (Language in Society), s. 37, ISBN 978-1-118-73773-6 (ang.).
  2. Edward Breza, Ewolucja poglądów na status językowy kaszubszczyzny, 8 lutego 2005 [dostęp 2019-04-19].
  3. a b Tomasz Wicherkiewicz, Ginące języki, etniczność, tożsamość i polityka, [w:] Nicole Nau i inni red., Języki w niebezpieczeństwie: księga wiedzy, wyd. 1, Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 2016, s. 105–106, DOI10.14746/9788394719845, ISBN 978-83-947198-4-5.
  4. Bronisław Jakubowski, Język czy dialekt?, „Wiedza i Życie”, 4, 1999 [zarchiwizowane z adresu 2019-09-15].
  5. Alfred Franciszek Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 10, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
  6. a b Jiří Nekvapil, Marek Nekula, ETNOLEKT, [w:] Petr Karlík, Marek Nekula, Jana Pleskalová (red.), Nový encyklopedický slovník češtiny, 2017 (cz.).
  7. Michael Clyne, Lingua Franca and Ethnolects in Europe and Beyond, „Sociolinguistica”, 14 (1), 2000 (ang.).
  8. Śląski wśród języków świata – Katowice, Naszemiasto.pl, 20 czerwca 2008 [dostęp 2018-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-22].
  9. Anna Kozłowska, Języki świata i problemy ich opisu, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, s. 20.