Gospodarka Torunia

Gospodarka Torunia

Neuca – biurowiec przy ul. Fortecznej w Toruniu
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Siedziba	Toruń
brak współrzędnych

Budynek dawnej fabryki Born i Schütze, dziś centrum handlowe

Gospodarka Torunia – przemysł, przedsiębiorstwa z wieloletnią tradycją, otoczenie biznesu, strefa ekonomiczna, sektor IT, instytucje finansowe, handel, targi i jarmarki w Toruniu.

Gospodarka

Dawny Zakład Przemysłu Spirytusowego Polmos Toruń, obecnie Toruńskie Wódki Gatunkowe

Dawna siedziba Zakładów Mleczarskich

Biurowiec Kościuszko Business Point

Biurowiec Orbita Business Park Toruń

Toruński Park Technologiczny, Exea Data Center

Toruński Park Technologiczny

Inkubator Smart Space

Regionalny Inkubator Przedsiębiorczości

Bank Gospodarstwa Krajowego

Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych

Geofizyka Toruń

Krajowa Spółka Cukrowa

Nova Trading

Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń „Metron”

Fabryka Cukiernicza „Kopernik”

Toruńskie pierniki

Cereal Partners Poland Toruń Pacific

Biuro Krajowe Informacji Podatkowej Izby Skarbowej

Millennium

Castorama przy ul. Szosa Bydgoska

Hala wystawiennicza w Toruniu

Jarmark na ulicy Przedzamcze – maj 2015

Jarmark Bożonarodzeniowy na Rynku Staromiejskim – grudzień 2015

Jarmark Katarzyński na ulicy Różanej – czerwiec 2015

Hotel Copernicus Toruń, miejsce dorocznych spotkań Welconomy Forum in Toruń

Rys historyczny lat 1945–1989

Po 1945 roku do już istniejących zakładów przemysłowych działających na terenie miasta, Toruńskie Zakłady Chemii Nieorganicznej „Polchem”, Fabryka Born & Suchtze, Zakład Przemysłu Spirytusowego Polmos Toruń i inne, dołączyły kolejne duże zakłady produkcyjne, bardzo ważne dla rozwoju potencjału ekonomicznego miasta (Zakład Włókien Sztucznych „Elana”, Toruńska Przędzalnia Czesankowa „Merinotex”, Pomorskie Zakłady Wytwórcze Aparatury Niskiego Napięcia, Chłodnia Składowa, Zakłady Urządzeń Elektronowych „Toral”), sprawiając tym samym, że Toruń stał się dynamicznym ośrodkiem przemysłowym nie tylko o znaczeniu regionalnym, ale także i ogólnopolskim^[1].

W latach PRL rozbudowie i modernizacji zostało poddanych szereg zakładów już istniejących (Toruńska Fabryka Wodomierzy „Metron”, Toruńskie Zakłady Urządzeń Okrętowych „Towimor”. Toruńskie Zakłady Nawozów Fosforowych, Toruńska Fabryka Kotłów, Fabryka Pierników „Kopernik”, Toruńska Fabryka Farb Graficznych „Atra”, Toruńskie Zakłady Urządzeń Młyńskich „Spomasz”, Toruńska Fabryka Budowy Urządzeń Przemysłu Nieorganicznego, Toruńskie Zakłady Ceramiki Budowlanej, Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych, Zakład Przemysłu Odzieżowego i inne).

Po 1989 roku wiele z tych zakładów nie przetrwało pierwszych lat przemian gospodarczych, z kolei inne sprywatyzowano i rozbudowano. Powstały również nowe zakłady pracy z kapitałem polskim i zagranicznym^[2].

Stan obecny

Dziś Toruń to regionalny ośrodek gospodarczy, biznesowy, a także siedziba władz lokalnych kluczowych organizacji gospodarczych. Jest siedzibą władz samorządowych województwa kujawsko-pomorskiego, a także ważnym węzłem komunikacyjnym (autostrada A1).

Miasto jest liderem w województwie pod względem liczby największych przedsiębiorstw, a także najwyższego w regionie wynagrodzenia za pracę^[3] oraz niskiego bezrobocia. We wrześniu 2019 roku stopa bezrobocia w Toruniu wynosiła 3,9%, w powiecie toruńskim 9,8%, a w województwie 7,6%^[4][5][6]. Toruń przoduje również w pozyskiwaniu środków unijnych^[7], co pozwala aktualnie na realizacje dużych inwestycji infrastrukturalnych. Jako jedyne miasto w województwie uzyskało klasę A, tzn. najwyższą atrakcyjność inwestycyjną dla wszystkich analizowanych sekcji gospodarki narodowej^[8]. Miasto jest również drugim pod względem ważności ośrodkiem dojazdowym do pracy w regionie^[9].

O silnej pozycji gospodarczej Torunia na tle innych ośrodków miejskich województwa kujawsko-pomorskiego może świadczyć wynik rankingów opublikowanych w kwietniu 2012 roku przez dwa czasopisma: „Rzeczpospolitą” i „Politykę”. Zestawiono w nim niezależnie 500 największych polskich firm działających w 2011 roku. Z całego regionu kujawsko-pomorskiego na listę trafiło 18 przedsiębiorstw, z których wg „Rzeczpospolitej” osiem pochodzi z Torunia, a wg publikacji „Polityki” aż 10. Co roku ten wskaźnik jest podobny^[10][11].

Statystyka

Bezrobocie

Płaca

Miesięczne wynagrodzenie brutto PLN w Toruniu (lata 2002-2017):

Struktura zatrudnienia

Struktura zatrudnienia według grup sekcji PKD 2007 w Toruniu (stan z 2017 roku)^[13]:

Otoczenie biznesu

Instytucje wspierające biznes^[14][15]:

• Toruńska Agencja Rozwoju Regionalnego
  • Centrum Transferu Technologii
  • Toruński Park Technologiczny
  • II Toruński Park Technologiczny
  • TARR Centrum Innowacyjności – Exea Data Center
  • Inkubator Smart Space
• Loża Toruńska Business Centre Club
  • Studenckie Forum BCC
• Regionalne Biuro Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej
• Kujawsko-Pomorski Fundusz Pożyczkowy
  • Regionalny Inkubator Przedsiębiorczości^[16]
• Kujawsko-Pomorski Fundusz Poręczeń Kredytowych
• Izba Przemysłowo-Handlowa
• Kujawsko-Pomorska Izba Rolnicza w Przysieku k/Torunia
• Regionalne Centrum Eksportu przy IPH
• Kujawsko-Pomorskie Centrum Obsługi Inwestora
• Kujawsko-Pomorska Agencja Innowacji^[17]
• Centrum Wsparcia Biznesu
• Toruńskie Centrum Aktywności Lokalnej^[18]
• Toruński Fundusz Poręczeń Kredytowych
• Business Link Toruń
• Centrum Transferu Technologii UMK
• Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości przy Wyższej Szkole Bankowej w Toruniu
• Bank Gospodarstwa Krajowego, powstał w 1924 roku i jest państwową instytucją finansową.
• Wojewódzki Urząd Pracy
• Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Przedsiębiorstwa

Do największych przedsiębiorstw w Toruniu należą m.in.^[19][20][21]:

• Neuca
• Toruńskie Zakłady Materiałów Opatrunkowych
• ThyssenKrupp Energostal
• Krajowa Spółka Cukrowa
• Nova Trading
• GK Apator
• United Beverages
• Interhandler
• Firma Handlowa Maestro
• Firma Tank
• Hurtownia Elektroniczna Kapel
• Przedsiębiorstwo Budownictwa Drogowo-Inżynieryjnego
• Przedsiębiorstwo Specjalistyczne Energoterm
• Neuca Logistyka
• Cereal Partners Poland Toruń-Pacific
• Geofizyka Toruń
• Janus
• RUG Riello Urządzenia Grzewcze
• Rywal-RHC
• Gamet SA

Przedsiębiorstwa z wieloletnią tradycją

Na terenie miasta do dziś działają przedsiębiorstwa z wieloletnią tradycją:

• Toruńskie Zakłady Ceramiki Budowlanej, obecnie Wienerberger Toruń
• Zakłady Urządzeń Okrętowych „Towimor” – 1905 rok^[22]
• Polmos Toruń (Toruńskie Wódki Gatunkowe) – 1884 rok^[23]
• Fabryka Zintegrowanych Systemów Opomiarowania i Rozliczeń „Metron” – 1920 rok^[24]
• Tofama – 1920 rok^[25]
• Fabryka Cukiernicza „Kopernik” – 1751 rok^[26]
• Toruńska Energetyka Cergia – 1975 rok^[27]
• Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra (obecnie PAK sp. z o.o.) – 1922
• Miejski Zakład Komunikacji – 1891 rok^[28]
• Zakład Mleczarski (Łowicz) – 1905 rok^[29]
• Apteka „Pod Złotym Lwem” – 1624 rok^[30]
• Piekarnia Grochowalski
• Piekarnia-Ciastkarnia Górscy
• Cukiernia Franciszek Pokojski – 1932 rok^[31]
• Cukiernia Lenkiewicz – 1945 rok^[32]
• Miejski Zakład Oczyszczania – 1778 rok^[33]
• Toruńskie Wodociągi – 1893 rok^[34]
• Hotel „Pod Orłem” – 1886 rok^[35]
• Hotel „Pod Trzema Koronami”^[36]
• Hotel Polonia – 1890 rok^[37]
• Zakład Energetyczny Toruń (Energa-Operator)^[38]
• Toruńskie Zakłady Wytwórcze Serów Topionych (Lacpol) – 1951 rok^[39]
• Piekarnia-Cukiernia Bartkowscy – 1927 rok^[40]
• Elana (Boryszew) – 1963 rok^[41]
• Przedsiębiorstwo Nasiennictwa Ogrodniczego i Szkółkarstwa Torseed^[42]
• Urbitor – 1958 rok^[43]
• Drukarnia Zapolex
• Toruńskie Przedsiębiorstwo Przemysłu Drzewnego – 1950 rok

Znane produkty produkowane w Toruniu

Do najbardziej znanych toruńskich marek należą:

Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna

Podstrefa Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej w Ostaszewie (gmina Łysomice) pod Toruniem powstała w 2006 roku i obejmuje 179 ha^[47].

Firmy

Branża IT

W Toruniu znajdują się placówki wielu przedsiębiorstw z branży IT^[50][51]. W grudniu 2015 były to m.in. OpusCapita (F&A), Telmon (Call Center), Atos (IT), Grant Thornton (HR, F&A), Contact Centre (Call Center), Grupa Allegro (IT), Cyfrowy Polsat (Call Center), Manpower (HR), Randstad (HR), CDTP (Call Center).

Instytucje finansowe

W Toruniu siedzibę mają oddziały, wydziały zamiejscowe, placówki i zespoły, takich służb jak:

• Izba skarbowa
• Urząd Kontroli Skarbowej
• Regionalna izba obrachunkowa
• Zakład Ubezpieczeń Społecznych
• I Urząd Skarbowy
• II Urząd Skarbowy
• Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

i inne

Handel

W Toruniu w 2015 roku znajdowało się 11 hipermarketów – Castorama, Auchan, Kaufland, Carrefour, Leroy Merlin, OBI, Brico Depot i inne oraz blisko 50 supermarketów – Jysk, Lidl, Netto, Tesco, Intermarché, Stokrotka, Piotr i Paweł i inne. Istnieją również supermarkety specjalistyczne, takie jak: sportowy Decathlon czy elektroniczne, np. Media Markt i Media Expert. W mieście działają również targowiska miejskie, z których największe mieści na Chełmińskim Przedmieściu^[52].

W mieście aktualnie trwa budowa kilku supermarketów, są to m.in. Intermarche, Tesco, Aldi i Stokrotka^[53]. Trwają także przygotowania do budowy dwóch centrów handlowych: Outlet Toruń^[54] i Galeria Toruńska^[55].

Targi Toruńskie

Od 2005 roku firma Targi Toruńskie przystąpiła do organizowania imprez targowych. Do cyklu imprez targowych weszły między innymi: Targi Konserwatorskie, Kujawsko-Pomorskie Targi Inwestycyjne „INWEST-TOR”, Targi Budownictwa i Targi Mieszkaniowe „Od działki po dom”, Targi Metal Tools, oraz jarmarki na toruńskiej starówce^[56]. W 2006 roku do użytku po generalnym remoncie została oddana hala targowa Centrum Targowe PARK. Zbudowana w 1928 roku jako najnowocześniejsza w Polsce hala wystawowa według projektu K. Ulatowskiego, służyła od 1958 roku celom przemysłowym^[57].

Targi i jarmarki

Lista targów i jarmarków cyklicznie odbywających się w Toruniu:

• Targi Budownictwa i Targi Mieszkaniowe „Od działki po dom” (marzec)
• Kujawsko-Pomorskie Targi Inwestycyjne „INWEST-TOR” (marzec)
• Targi Metal Tools (kwiecień)
• Targi Plast Tools
• Targi Dziecięcy Świat
• Dzień Akademii Piękności
• Targi Motoryzacyjne MOTO-TOR
• Targi Konserwatorskie
• Targi Kościoły
• Targi Turystyczne
• Jarmark wielkanocny (wiosną, tydzień przed świętami)^[58]
• Jarmark Katarzyński (czerwiec)^[59]
• Targi Konserwatorskie (październik)^[60]
• Jarmark Bożonarodzeniowy (trwa ok. dwóch tygodni przed świętami)^[61]

Organizatorami licznych jarmarków i kiermaszy są również inne instytucje w mieście, m.in. Muzeum Etnograficzne (jarmark żywności ekologicznej, kiermasz wielkanocny, kiermasz świąteczny, kiermasz adwentowy i wiele innych) i Centrum Kultury Zamek Krzyżacki (lokalne pyszności, średniowieczne specjały kulinarne i wyroby rękodzieła, wolny jarmark toruński i inne)^[62][63].

Forum Gospodarcze

W Toruniu od kilku już lat odbywa się co roku kongres gospodarczy pod nazwą: Welconomy Forum in Toruń. Toruńskie spotkania ekonomiczno-gospodarcze należą do największych w Polsce. Zagadnienia podejmowane na Forum, takie jak: energetyka, odnawialne źródła energii, bankowość czy służba zdrowia dotyczą nie tylko Polski, ale także Europy i świata. W toruńskiej konferencji uczestniczy średnio ok. ponad dwa tysiące gości z kraju i zagranicy, wśród nich wybitne osobowości świata gospodarki, polityki, nauki i kultury. W roku 2015, podczas XXII edycji Forum, szczególne miejsce poświęcone zostanie tematyce innowacyjności w polskiej gospodarce^[64][65].

Nagrody i wyróżnienia

• Toruń w 2017 roku zajął 3. miejsce (miasta od 150 do 299 tysięcy mieszkańców) w rankingu magazynu „Forbes” – „Miasta przyjazne dla biznesu”^[66]
• 2020 - Osiem przedsiębiorstw z Torunia (Neuca, TZMO, Thyssenkrupp Materials Poland, Krajowa Spółka Cukrowa, Nova Trading, Apator, Cereal Partners Poland Toruń-Pacific i United Beverages) znalazło się w prestiżowych rankingach największych firm w kraju według dziennika „Rzeczpospolita” i tygodnika „Wprost”^[67]

Przypisy