Griffin Dunne

Griffin Dunne
Ilustracja
Griffin Dunne (2010)
Imię i nazwisko

Thomas Griffin Dunne

Data i miejsce urodzenia

8 czerwca 1955
Nowy Jork

Zawód

aktor, reżyser, producent, scenariusz

Współmałżonek

Kate Forte
(1973-1974; anulowano)
Carey Lowell
(1989−1995; rozwód)
Anna Bingemann
(od 2009)

Lata aktywności

od 1975

Thomas Griffin Dunne[1][2] (ur. 8 czerwca 1955 w Nowym Jorku) – amerykański aktor filmowy i telewizyjny, reżyser, producent i scenarzysta.

Nominowany do Oscara dla najlepszego filmu krótkometrażowego na żywo za dramat Duke of Groove (1995).

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Nowym Jorku[3] w stanie Nowy Jork jako najstarsze z trójki dzieci Ellen Beatriz (z domu Griffin; 1932-1997)[4] i Dominicka Dunne (1925-2009)[5], pisarza i dziennikarza. Jego rodzina była pochodzenia irlandzkiego[6]. Wychowywał się w Los Angeles z młodszym rodzeństwem – bratem Alexem[7] i siostrą Dominique (1959-1982)[8]. Brat jego ojca John Gregory Dunne (1932-2003)[9] był pisarzem, scenarzystą, dziennikarzem i krytykiem literackim, a jego żona Joan Didion była dziennikarką, eseistką i powieściopisarką.

W wieku 5 lat został uratowany przed utonięciem przez Seana Connery’ego[10]. Dunne uczęszczał do Fay School in Southborough w Massachusetts, a następnie poszedł do liceum w Colorado Springs, gdzie zainteresował się aktorstwem, pojawiając się w wielu przedstawieniach szkolnych. Kiedy w przeddzień występu w inscenizacji Otello, został przyłapany przez nauczyciela na paleniu marihuany, został natychmiast usunięty. Wkrótce potem przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie studiował aktorstwo w HB Studio[10] i Neighborhood Playhouse School of the Theatre[11] pod kierunkiem Uty Hagen i rozpoczął karierę sceniczną[12]. Pod koniec lat 70. pracował w stoisku koncesji na popcorn w Radio City Music Hall[10].

Kariera

Debiutował na ekranie w roli Herbiego Johnsona w biograficznym melodramacie Larry’ego Peerce’a Po tamtej stronie góry (The Other Side of the Mountain, 1975), opartym na prawdziwej historii mistrzyni wyścigów narciarskich Jill Kinmont[13]. W 1979 został producentem komedii romantycznej Po uszy (Chilly Scenes of Winter)[14] z udziałem Johna Hearda i Mary Beth Hurt, gdzie pojawił się jako dr Mark.

W 1983 wspólnie z aktorką Amy Robinson założył Double Play Productions[10]. Jego kreacja programisty komputerowego Paula Hacketta w komedii Martina Scorsese Po godzinach (After Hours, 1985), którego był też współproducentem[15], zdobyła nominację do Złotego Globa w kategorii Najlepszy aktor w komedii lub musicalu. W komedii Jamesa Foleya Kim jest ta dziewczyna? (Who's That Girl, 1987) u boku Madonny zagrał postać prawnika podatkowego Loudona Trotta[16].

Wspólnie z Amy Robinson był producentem dramatu Sidneya Lumeta Stracone lata (Running on Empty, 1988) z Juddem Hirsch i Riverem Phoenix, melodramatu Luisa Mandoki Biały pałac (White Palace, 1990) z Susan Sarandon i Jamesem Spaderem oraz komediodramatu Lasse Hallströma Jedna runda (Once Around, 1991) z Holly Hunter, Richardem Dreyfussem, Geną Rowlands i Dannym Aiello.

W komediodramacie Howarda Zieffa Moja dziewczyna (My Girl, 1991)[17] z Anną Chlumsky i Macaulayem Culkinem wystąpił w roli nauczyciela Jake'a Bixlera. W 1992 roku za rolę Martina Mirkheima w broadwayowskiej wersji Search and Destroy[18] został uhonorowany Theatre World Award i otrzymał nominację do Drama Desk Award. W dramacie Roberta Redforda Quiz Show (1994) z Ralphem Fiennesem, Johnem Turturro i Robem Morrow pojawił się jako facet od rachunków. Za postać Boba w serialu Frasier (1996) był nominowany do nagrody Primetime Emmy.

Był nominowany do Oskara jako reżyser filmu krótkometrażowego Duke of Groove (1996)[19] z Tobeyem Maguire, Kieferem Sutherlandem, Umą Thurman i Kate Capshaw. Odniósł także sukces jako reżyser czarnej komedii Miłość jak narkotyk (Addicted to Love, 1997)[20] z Meg Ryan i Matthew Broderickiem.

Za reżyserię komediodramatu Lisa Picard Is Famous (2000) był nominowany do nagrody Un Certain Regard na 53. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Cannes[21].

Życie prywatne

W 1972 poznał producentkę Kate Forte[22], z którą był żonaty w latach 1973-74[23]. W 1988 roku związał się z modelką i aktorką Carey Lowell[24], powszechnie znaną z roli Pam Bouvier w serii o Jamesie Bondzie Licencja na zabijanie (Licence to Kill, 1989) z Timothy Daltonem. Wzięli ślub 9 grudnia 1989. Mają córkę Hannah (ur. 12 kwietnia 1990)[25][26]. Po sześciu latach małżeństwa, 10 grudnia 1995 rozwiedli się[27]. W latach 2000-2001 jego partnerką była aktorka i modelka Sophie Dahl, była modelka, pisarka, wnuczka pisarza Roalda Dahla i aktorki Patricii Neal, córka aktora Juliana Hollowaya[28]. W 2007 roku związał się z Anną Bingemann, z którą się ożenił 4 lipca 2009[29].

Wybrana filmografia

Filmy

Seriale TV

Przypisy

  1. Griffin Dunne (port.). AdoroCinema. [dostęp 2017-01-15].
  2. Personalidade: Griffin Dunne (EUA) (port.). InterFilmes.com. [dostęp 2018-03-14].
  3. Griffin Dunne (8 de Junho de 1955) Artista (port.). Filmow. [dostęp 2017-01-15].
  4. Ellen Beatriz Griffin Dunne (1932-1997) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2017-01-15].
  5. Dominick Dunne (1925-2009) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2017-01-15].
  6. Griffin Dunne — Ethnicity of Celebs (wł.). What Nationality Ancestry Race. [dostęp 2017-01-15].
  7. Griffin Dunne (ang.). TV.com. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-16)].
  8. Dominique Ellen Dunne (1959-1982) (ang.). Find A Grave Memorial. [dostęp 2017-01-15].
  9. John Gregory Dunne (1932-2003) (ang.). Find a Grave. [dostęp 2017-01-15].
  10. a b c d Griffin Dunne Actor, Director, Producer, Writer (ang.). „TV Guide”. [dostęp 2017-01-15].
  11. Griffin Dunne Pictures (ang.). FanPix.Net. [dostęp 2017-01-12].
  12. Carlo Cavagna (czerwiec 2006): Interview: Griffin Dunne (ang.). AboutFilm.com. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-14)].
  13. Bruce Weber (2012-02-10): Jill Kinmont Boothe, Skier in Inspiring Film, Dies at 75 (ang.). „The New York Times”. [dostęp 2017-01-16].
  14. Head over Heels (1979) (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-16].
  15. After Hours (1985) (ang.). Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-01-15].
  16. Griffin Dunne (ang.). Listal. [dostęp 2017-01-15].
  17. Jason Ankeny: Griffin Dunne Biography (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-07-30].
  18. Griffin Dunne (ang.). Internet Broadway Database. [dostęp 2017-01-15].
  19. Jean Nathan (1997-05-18): He's Adding Director to His List of Credits. The New York Times. [dostęp 2017-01-15].
  20. Griffin Dunne (ang.). AllMovie. [dostęp 2017-01-15].
  21. Griffin Dunne Awards (ang.). AllMovie. [dostęp 2022-07-30].
  22. Griffin Dunne (wł.). MYmovies. [dostęp 2017-01-15].
  23. Griffin Dunne Dating History (ang.). FamousFix. [dostęp 2017-01-15].
  24. Carey Lowell Biography (1961-) (ang.). Film Reference. [dostęp 2017-01-15].
  25. Susan Susan (2014-05-24): Classic Hollywood Griffin Dunne rediscovers acting after directing (ang.). „Los Angeles Times”. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-06)].
  26. Carey Lowell w bazie Notable Names Database (ang.)
  27. Griffin Dunne Biography (1955–) (ang.). FilmReference.com. [dostęp 2017-01-15].
  28. Sophie's search for love (ang.). „Daily Mail”. [dostęp 2017-01-16].
  29. Griffin Dunne – Bio, Facts, Family (ang.). Famous Birthdays. [dostęp 2017-01-15].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Griffin Dunne by David Shankbone.jpg
Autor: David Shankbone, Licencja: CC BY 2.0
Griffin Dunne at Tribeca Film Festival 2010