Grupa Operacyjna „Piotrków”

Grupa Operacyjna „Piotrków” (GO „Piotrków”) – grupa operacyjna Wojska Polskiego II RP.

Powstanie grupy operacyjnej

W okresie od marca do końca sierpnia 1939 pas działań armii „Łódź” wynosił około 100 km na linii Warty i Widawki od Sieradza po Borowskie Góry, a w związku z tym jej zadania przerastały możliwości operacyjno–taktyczne. Początkowo dowódca armii „Łódź” gen. Juliusz Rómmel nie przewidywał utworzenia żadnej grupy operacyjnej, jednak patrząc na trudności jakie mogą wyniknąć podczas wykonywania powierzonego zadania oraz kłopotami związanymi z dowodzeniem oddziałami rozrzuconymi na dużym terenie rozważał konieczność zreorganizowania dowodzenia. Zdecydował się, więc na tworzenie wyższych związków taktycznych – grup operacyjnych (GO „Piotrków” i GO gen. Franciszka Dindorf-Ankowicza), które miały być całkowicie podporządkowane dowództwu armii. Pierwsze rozmowy z gen. Thomméem przewidzianym na dowódcę GO przeprowadzone zostały w Łodzi, a następnie omówione z Rydzem-Śmigłym podczas jego pobytu w armii „Łódź” w lipcu 1939. Z powodu braku odpowiednich dokumentów trudno prześledzić proces powstawania grupy, ale w świetle istniejących materiałów nasuwa się wniosek, że musiała ona powstać najpóźniej 31 sierpnia 1939^[1].

GO po utworzeniu miała zadanie:

1. osłony granicy przez wysunięcie 30 DP w rejon Działoszyna, a Wołyńskiej BK w rejon lasów na północ od Kłobucka oraz rozpoznania i opóźniania nieprzyjaciela na wysuniętej pozycji przez trzy dni;
2. obrony przez 30 DP i 7 baon ckm ogólnej linii: Chrząstawa, Faustynów, Lubiec, Magdalenów, Żar, Słupia, Rząsawa, Księży Młyn, Morgi Zawadowskie, płd. stok wzg. 278,5, Góry Borowskie, Ludwików, Jeżów, Rozprza;
3. utrzymania łączności z 7 DP w rejonie Częstochowy i dozorowania kierunku Radomsko, Skarżysko^[2].

Obsada personalna dowództwa grupy

Obsada personalna dowództwa grupy^[3]:

• dowódca grupy – gen. bryg. Wiktor Thommée
• adiutant – kpt. Seweryn Białkowski
• szef sztabu – ppłk dypl. Mieczysław Józef Wilczewski
• oficer operacyjny – mjr dypl. Izydor Kwieciński
• II oficer operacyjny – por. Władysław Jachowicz
• I oficer informacyjny – mjr dypl. Cezary Niewęgłowski
• II oficer informacyjny – mjr Józef Herzog
• kwatermistrz – ppłk dypl. Mirosław Kalinka
• dowódca artylerii – płk art. Henryk Kreiss
• sztabu dowódcy artylerii – mjr Marian Czyż
• dowódca łączności – mjr łącz. Zygmunt Chimiak^[4] †20 IX 1939 Modlin
• pomocnik dowódcy łączności – kpt. łącz. Zbigniew Gorgoniusz Palige^[4] †1940 Charków^[5]
• oficer ordynansowy – kpt. Jan Kawnatis
• oficer ordynansowy – por. Władysław Wojtkowski
• dowódca żandarmerii – ppłk żand. Antoni Rudnicki

Organizacja grupy

• Kwatera Główna Grupy Operacyjnej „Piotrków”
• 30 Poleska Dywizja Piechoty
• Wołyńska Brygada Kawalerii
• baon karabinów maszynowych i broni towarzyszącej nr 7
• II/4 pułku artylerii ciężkiej
• 2 pułk piechoty Legionów
• III/2 pułku artylerii lekkiej Legionów
• 41 samodzielna kompania czołgów rozpoznawczych
• pociąg pancerny nr 52
• pociąg pancerny nr 53
• II/66 eskadry towarzyszącej
• kompania asystencyjna nr 206
• pluton pieszy żandarmerii nr 138
• kompania radio nr 8 – por. łącz. Władysław Lisowski^[4]
• kompania stacyjna nr 20
• kompania telefoniczno-budowlana nr 22
• kompania telefoniczno-kablowa nr 34 – por. łącz. Józef Mikulski^[4]
• kompania telefoniczno-kablowa nr 35

Przypisy

Bibliografia

• Mieczysław Bielski: Grupa Operacyjna „Piotrków” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991. ISBN 83-11-07836-X.
• Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
• Władysław Leonard: Dowództwa i łączność : Obsada we wrześniu 1939. W: B.I.9c cz. 2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, styczeń 1991. [dostęp 2018-10-31].