Hermanice

Hermanice
Osiedle Ustronia
Ilustracja
Kościół NMP Królowej Polski
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Powiat

cieszyński

Miasto

Ustroń

W granicach Ustronia

13 listopada 1954[1]

SIMC

0926743

Strefa numeracyjna

33

Kod pocztowy

43-450

Tablice rejestracyjne

SCI

Położenie na mapie Ustronia
Mapa konturowa Ustronia, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Hermanice”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Hermanice”
Położenie na mapie powiatu cieszyńskiego
Mapa konturowa powiatu cieszyńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hermanice”
Ziemia49°44′25″N 18°47′58″E/49,740278 18,799444
Portal Polska

Hermanice (niem. Hermanitz) – osiedle (jednostka pomocnicza) miasta Ustroń (nr 7)[2], do 1954 roku wieś na Śląsku Cieszyńskim, położona na północ od centrum Ustronia.

W Hermanicach znajdują się m.in.: supermarkety, bary, zakłady fryzjerskie, warsztaty samochodowe, kwatery prywatne, przedszkole miejskie. Przez dzielnicę przebiega linia autobusowa prywatnego przewoźnika „Wispol” (linia Bielsko-Biała-Wisła).

Historia

Wzmiankowane po raz pierwszy w 1484 r.[3] Znajdowały się wówczas w granicach księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 r. lennem Królestwa Czech.

Hermanice były wsią szlachecką. W XVII w. należały do Tschammerów – jednego z najznaczniejszych rodów Śląska Cieszyńskiego, a od 1751 r. – wraz z sąsiednim Nierodzimiem – do barona Rossa von Thorntonn. Już w XIX w. związały się z sąsiednim Ustroniem – za sprawą huty, która w latach 70. XIX w. wybudowała tu kolonię 20 domów dla 80 rodzin swoich pracowników. W 1837 r. przeniesiono tu z Ustronia Polany tamtejszą papiernię: ręcznego wytwarzania papieru zaniechano w niej dopiero w 1881 r., a ostatni papiernik, Jan Matloch, wytwarzał tu tekturę i szary papier pakowy do 1933 r.

Hermanice od 1879 r. należały do ustrońskiej gminy szkolnej.

Według austriackiego spisu ludności z 1900 r. w 73 budynkach w Hermanicach na obszarze 368 hektarów (3,68 km²) mieszkało 985 osób, co dawało gęstość zaludnienia równą 267,7 os./km². z czego 525 (53,3%) mieszkańców było katolikami, 442 (44,9%) ewangelikami a 8 (0,8%) wyznawcami judaizmu, 929 (94,3%) było polsko- a 52 (5,3%) niemieckojęzycznymi[4]. Do 1910 r. liczba budynków wzrosła do 77 a mieszkańców do 917, z czego 907 było zameldowanych na stałe, 861 (94,9%) było polsko- a 46 (5,1%) niemieckojęzycznymi, 411 (44,8%) było katolikami, 501 (54,6%) ewangelikami a 5 (0,5%) żydami[5].

Po zakończeniu I wojny światowej tereny, na których leży miejscowość – Śląsk Cieszyński stał się punktem sporu pomiędzy Polską i Czechosłowacją. W 1918 roku na bazie Straży Obywatelskiej miejscowi Polacy utworzyli lokalny oddział Milicji Polskiej Śląska Cieszyńskiego, który podlegał organizacyjnie 15 kompanii w Ustroniu[6].

W grudniu 1945 r. Hermanice zostały włączone do utworzonej gminy Ustroń, 13 listopada 1954 stały się integralną częścią Ustronia w związku z nadaniem mu statusu osiedla (i zniesieniem gminy Ustroń)[1] a w 31 grudnia 1956 stały się częścią miasta Ustronia (po nadaniu osiedlu Ustroń praw miejskich)[7].

Zabytki

Po wschodniej stronie starej drogi do Skoczowa istnieje zabytkowy zespół dworski, w skład którego wchodzą: dwór z II połowy XVIII w., piętrowy, murowany z kamienia, nakryty czterospadowym dachem łamanym z oryginalną, kołkowaną więźbą dachową, zabudowania gospodarcze oraz prowadząca do dworu aleja wysadzana lipami.

Dalej, w stronę Skoczowa, przy Skoczowskiej 76 znajdują się obiekty dawnego folwarku z XIX w., w tym dwa w pełni zachowane z dachem mansardowym oraz jeden zbudowany w połowie XX w. na fundamentach folwarcznych. Obecnie znajdują się tam supermarket Spar i hurtownie.

Przy ul. Skoczowskiej 88 rosną dwie lipy drobnolistnepomniki przyrody.

Inne

Miejscowa parafia oo. dominikanów pw. NMP Królowej Polski jest od 1990 organizatorem popularnych wakacyjnych Dominikańskich Kolokwiów Młodzieżowych, przeznaczonych dla uczniów szkół średnich i studentów.

Urodzeni w Hermanicach

Przypisy

  1. a b Dz.U. 1954 nr 49 poz. 253
  2. Wykaz Osiedli Miasta Ustroń: Rady Miasta Ustroń. [w:] www.ustron.bip.info.pl [on-line]. 2004. [dostęp 2010-12-28].
  3. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 310. ISBN 978-83-926929-3-5.
  4. Gemeindelexikon der im Reichsrate vertretenen Königreiche und Länder, bearbeitet auf Grund der Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1900, XI. Schlesien. Wien: 1906. (niem.).
  5. Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien. Troppau: 1912. (niem.).
  6. Jerzy Szczurek 1933 ↓, s. 32-37.
  7. Dz.U. 1956 nr 61 poz. 294

Bibliografia

  • Szkaradnik L., Z badań nad działalnością Wydziału Gminnego w Hermanicach, „Pamiętnik Cieszyński”, t. 20, 2005, s. 60.
  • Jerzy Szczurek: Z wielkich dni Śląska Cieszyńskiego. O milicjach ludowych w latach 1918–1920. Cieszyn: Nakładem Grupy Związku Powstańców Śląskich w Cieszynie, 1933.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Ustroń location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
POL Ustroń-Hermanice Kościół NMP Królowej Polski 1.JPG
Autor: D T G, Licencja: CC BY 3.0
Kościół NMP Królowej Polski w Ustroniu-Hermanicach (parafia Dominikanów, czarna tabliczka przy wejściu: "kamień węgielny kościoła Królowej Polski w Ustroniu-Hermanicach poświęcił Jan Paweł II 20.VI.1983")
Cieszyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Cieszyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 49.95 N
  • S: 49.50 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.03 E