Ignaz Seipel
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce pochówku | |
Kanclerz Austrii | |
Okres sprawowania | 1922–1924 oraz 1926–1929 |
Wyznanie | |
Kościół | |
Prezbiterat | 1899 |
Ignaz Seipel (ur. 19 lipca 1876 w Wiedniu, zm. 2 sierpnia 1932 w Pernitz) – teolog, ksiądz katolicki, działacz Austriackiej Partii Chrześcijańsko-Społecznej, kanclerz Austrii w latach 1922–1924 oraz 1926–1929.
Życiorys
W 1899 r. został księdzem, w 1903 r. obronił doktorat z teologii, a w 1907 r. habilitował się, od 1909 r. był wykładowcą teologii moralnej (początkowo w Salzburgu, a od 1917 r. w Wiedniu). Z tego okresu pochodzi jego najbardziej znane dzieło, "Naród i państwo" (1916, Nation und Staat), w którym m.in. podnosił nieadekwatność marksistowskiej teorii klas wobec sytuacji narodów środkowoeuropejskich. Działał też w kręgach antywojennych. W 1919 r. został prałatem.
W ostatnim rządzie Przedlitawii, od października do listopada 1918 r. był ministrem prac publicznych i opieki społecznej. W latach 1919–1920 był członkiem zgromadzenia konstytucyjnego, później (do 1932 r.) posłem do izby deputowanych austriackiego parlamentu. Był aktywnym działaczem Austriackiej Partii Chrześcijańsko-Społecznej (CS) – miał spory udział w jej przekształceniu w 1918 r., w 1920 r. znacząco przyczynił się do zerwania "wielkiej koalicji" z Socjaldemokratyczną Partą Austrii. W latach 1921–1930 stał na czele Austriackiej Partii Chrześcijańsko-Społecznej, nieprzerwanie rządzącej krajem. Piastując tę funkcję dwukrotnie sięgał po fotel kanclerza Austrii: w latach 1922–1924 (stracił funkcję po odniesieniu rany w zamachu 1 czerwca 1924 r.) oraz 1926–1929, w 1930 r. był krótko ministrem spraw zagranicznych w rządzie Carla Vaugoina.
Był jednym z najważniejszych polityków austriackich doby pierwszej republiki. Przykładał dużą wagę do uzdrowienia sytuacji finansowej państwa, sięgając po podpisaniu protokołu Ligi Narodów po pożyczkę Ligi i wydobywając dzięki temu austriackiego szylinga z powojennej inflacji. Jako przywódca CS i kanclerz Austrii opowiadał się za rządami antymarksistowskiego bloku partii prawicowych, zwalczał socjaldemokratów i wspierał rozwój Heimwehry. Taka postawa doprowadziła do eskalacji konfliktu politycznego w Austrii i masakry w Wiedniu 15 czerwca 1927 r. Z biegiem życia coraz bardziej nie odpowiadała mu formuła austriackiej demokracji parlamentarnej i pragnął wprowadzenia rządów autorytarnych ze sobą na czele.
W stosunkach zagranicznych opowiadał się początkowo za samodzielnością polityczną Austrii, nawiązał jednak bliską współpracę z Włochami (choć w 1928 r. występował przeciwko włoskiej polityce w południowym Tyrolu wobec mniejszości niemieckiej), a w późniejszym okresie stwierdził, że nie ma możliwości prowadzenia polityki w oderwaniu od Niemiec.
Od 1929 r. jego pozycja w partii stopniowo słabła, w 1931 jej kierownictwo odrzuciło jego kandydaturę na prezydenta Austrii; w tym samym roku ogłosił propozycję powrotu "wielkiej koalicji" z socjaldemokratami, jako jedynej drogi w obliczu kryzysu ekonomicznego oraz radykalizacji stosunków politycznych, która również nie znalazła uznania w kierownictwie partii.
Zmarł wskutek choroby, której się nabawił podczas podróży do Palestyny. Pozostawił po sobie wiele prac, tak teologicznych, jak i politycznych.
Bibliografia
- Seipel Ignaz. W: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950. Helmuth Grössing (red.). T. 12. Wien: Österreichische Akademie der Wissenschaften, 2003–2007, s. 142–143. ISBN 978-3-7001-3213-4. [dostęp 2009-08-13]. (niem.)
- Seipel, Ignaz. W: Österreich Lexikon. Johann Lehner (red.). Wien: Verlagsgemeinschaft Österreich-Lexikon, 1995. ISBN 3-9500438-0-2. [dostęp 2009-08-17]. (niem.)
Linki zewnętrzne
- Ignaz Seipel: Praca i kapitał w światopoglądzie chrześcijańskim (1933) w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
Coat of arms of Austria: Coat of arms of Austria, depicting the black eagle. (Not official Version with several mistakes in colours, dimensions and other.)
Ignaz Seipel. Gemälde von Tom von Dreger
Ignaz Seipel, Denkmal, Arkadenhof, Universität Wien, von Josef Engelhart 1933 (1950)
A reconstruction of the proposoal for a Austrian coat of arms composed by chancellor Renner for use in the peace negotiations after World War I.
(c) David Liuzzo, CC-BY-SA-3.0
- Bildbeschreibung: Wappen Österreichs 1934-1938
- Fotograf/Zeichner: David Liuzzo
- Datum: 29.April 2006
- andere Versionen: ...