Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych

Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
United States House of Representatives
Herb Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

niższa izba

Kierownictwo
Speaker

Nancy Pelosi (D)

Przewodniczący większości

Steny Hoyer (D)

Struktura
Struktura Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Liczba członków

435

Stowarzyszenia polityczne

     

Demokraci (220)

     

Republikanie (212)

     wakat (3)

Ordynacja

większościowa

Ostatnie wybory

3 listopada 2020

Siedziba
Siedziba Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych
Kapitol Stanów Zjednoczonych
Waszyngton
Strona internetowa
Stany Zjednoczone
Godło USA
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Stanów Zjednoczonych

Portal:Stany Zjednoczone

Izba Reprezentantów Stanów Zjednoczonych (ang. United States House of Representatives) – organ ustawodawczy, izba niższa Kongresu Stanów Zjednoczonych.

Pieczęć Izby Reprezentantów

Wybór członków Izby Reprezentantów

Prawa wyborcze

Członkowie Izby Reprezentantów wybierani są w wyborach powszechnych, w okręgach jednomandatowych. Czynne prawo wyborcze posiadają obywatele amerykańscy, którzy ukończyli 18. rok życia. Konieczna jest dobrowolna rejestracja w spisie wyborców. Bierne prawo wyborcze przysługuje obywatelom amerykańskim, którzy posiadają obywatelstwo od co najmniej 7 lat, zamieszkują w stanie, z którego kandydują i ukończyli 25. rok życia.

Nominowanie kandydatów

Kandydaci do Izby Reprezentantów nominacje partyjne uzyskują w większości stanów w wyniku prawyborów (w 47 z 50 stanów). Partia Republikańska oraz Partia Demokratyczna prawie całkowicie zdominowały Izbę Reprezentantów, dlatego w wyborach liczą się praktycznie jedynie kandydaci tychże partii.

Zmiany w liczbie przedstawicieli i gerrymandering

Liczba członków Izby wybierana w poszczególnych stanach

Liczba członków Izby Reprezentantów wybierana przez poszczególne stany może ulegać zmianie. Po przeprowadzanym co 10 lat spisie ludności dokonuje się każdorazowo nowego podziału mandatów na poszczególne stany oraz wytycza nowe granice okręgów wyborczych, każdy stan jednak musi mieć co najmniej jednego przedstawiciela w Izbie Reprezentantów. Najwięcej przedstawicieli w Izbie posiada obecnie stan Kalifornia – 53.

Konstytucja USA stanowi w art. I § 2, że na każdych 30 000 obywateli nie może przypadać więcej niż jeden przedstawiciel. Obecna liczba członków Izby – 435, ustaliła się w roku 1911. Okresowo uległa podniesieniu w 1959 roku po przyjęciu nowych stanów – Hawajów i Alaski – do 437, ale w roku 1963 powrócono do liczby 435 przedstawicieli.

Poza reprezentantami, w Izbie zasiada także jeden stały pełnomocnik (ang. Resident Commissioners) i czterech delegatów. Choć nie mogą oni brać udziału w plenarnym głosowaniu, biorą udział w pracy komisji i korzystają z innych przywilejów Izby. W 1900 przyznano Portoryko prawo wyboru pełnomocnika. Później przyznano prawo wybierania delegatów, którzy nie mają prawa głosu: Dystryktowi Kolumbia (1971), wyspie Guam (1972), Wyspom Dziewiczym (1972) i amerykańskiemu Samoa (1980).

Podczas dokonywania zmian granic okręgów wyborczych często dochodzi do manipulacji, tak aby zapewnić maksymalne poparcie w danym okręgu dla rządzącej partii. Zjawisko to nazywa się gerrymanderingiem, od nazwiska Elbridge’a Gerry’ego, wiceprezydenta USA w latach 1813–1814.

Kadencja i obrady

Kadencja Izby Reprezentantów trwa 2 lata. Izba zgodnie z Konstytucją USA obraduje co najmniej raz w roku. W praktyce w trakcie kadencji odbywają się dwie sesje trwające od stycznia do lipca. Sesja może ulec przedłużeniu, co w praktyce z powodu dużej liczby spraw zdarza się dość często.

Ostatnie wybory do Izby Reprezentantów odbyły się 3 listopada 2020 roku. Obecny 117. Kongres Stanów Zjednoczonych trwa od 3 stycznia 2021 do 3 stycznia 2023 roku.

Organy

Speaker

Przewodniczący Izby Reprezentantów nazywany jest Speakerem (spikerem). Wybierany jest przez partię posiadającą większość w Izbie i z niej się wywodzi. Na mocy „Ustawy o sukcesji prezydenckiej” (Presidential Succesion Act) z 1947, spiker Izby jest drugą po wiceprezydencie osobą, która przejmuje obowiązki prezydenta w wypadku, gdyby nie mógł ich podjąć wiceprezydent.

Obecnie funkcję spikera Izby pełni Nancy Pelosi z Partii Demokratycznej.

Obecne kierownictwo Izby

Dawne kierownictwo izby (urzędujące do stycznia 2019)

Komisje

Istnienie komisji ukształtowała praktyka działalności Izby pomimo tego, że nie są przewidziane w Konstytucji. Są to pomocnicze ciała kolegialne, których zadaniem jest opiniowanie i praca nad projektami przedłożonymi Izbie. Kierownictwo nad komisjami obejmują przedstawiciele partii posiadającej większość w Izbie. Najczęściej właśnie w komisjach ma miejsce działalność lobbingowa.

Największą z komisji jest Komisja Ogólna, w której skład wchodzą wszyscy członkowie Izby. Poza tym działa 20 komisji stałych, które zakresem kompetencji obejmują różne obszary życia (np. Komisja ds. rolnictwa, Komisja spraw zagranicznych). Komisje stałe mają uprawnienia do kontroli działań rządu w obszarze swojej działalności. W tym celu mogą zwoływać posiedzenia, na których posiadają uprawnienia do przesłuchiwania świadków pod groźbą odpowiedzialności karnej.

Oprócz tego istnieje Komisja do spraw wywiadu, nie jest ona jednak zaliczana do komisji stałych.

Izba może tworzyć również wespół z Senatem „wspólne komisje” (joint committees) oraz „komisje uzgadniające” (conference committees). Tworzone są też komisje zadaniowe do zbadania określonych zagadnień.

Komisje dzielą się na podkomisje.

Pozycja ustrojowa

Schemat procesu ustawodawczego

Uprawnienia legislacyjne

Izba Reprezentantów stanowi wraz z Senatem podstawowe źródło obowiązującego prawa krajowego (federalnego). Projekt ustawy może wnieść każdy z członków Izby. Projekty ustaw mogą być autorstwa członków Izby lub pochodzić od administracji prezydenckiej. Zgodnie z Konstytucją Izbie przysługuje wyłączne prawo inicjatywy ustawodawczej w kwestiach podatkowych. Jako skutek takiego rozwiązania przyjmuje się także zwyczajowo wyłączność inicjatywy Izby w kwestiach ustawodawstwa związanego z wydatkami publicznymi (tzw. uprawnienia apriopriacyjne).

Uprawnienia ustrowodawcze

Izba jako część Kongresu ma prawo do dokonywania zmian w Konstytucji. Aby zmiany weszły w życie, muszą uzyskać poparcie 2/3 członków każdej z izb, a następnie zgodę 3/4 legislatur stanowych.

Uprawnienie sądownicze i śledcze

Izba formułuje oskarżenie, które zapoczątkowuje proces impeachmentu, tzn. odsunięcia od władzy Prezydenta.

Komisje Izby posiadają uprawnienia dochodzeniowo-śledcze. Mogą wzywać pracowników administracji na przesłuchania i prowadzić własne śledztwa.

Uprawnienia kontrolne

Większość uprawnień kontrolnych nie należy tylko do Izby Reprezentantów, ale do Kongresu jako całości. Do takich uprawnień można zaliczyć:

  • publiczne przesłuchania przed komisjami,
  • zawarte w wielu ustawach prawo weta pozwalające na wstrzymanie określonych działań organów administracji,
  • decydowanie o przyznaniu funduszy na działalność agend rządowych,
  • postępowania wyjaśniająco-kontrolne wykonywane przez Biura Generalnych Inspektorów (IGS),
  • okresowe raporty organów władzy wykonawczej (ich przedkładanie jest zastrzeżone w poszczególnych ustawach),
  • opracowania wykonywane przez pomocnicze organy Kongresu (Biuro Analiz Kongresowych, Kongresowe Biuro Budżetowe),
  • analizy poszczególnych członków Kongresu dotyczące działania administracji.

Uprawnienie elekcyjne

Zgodnie z XII poprawką do Konstytucji Izba dokonuje wyboru Prezydenta w przypadku gdy żaden z kandydatów nie uzyska większości w Kolegium Elektorskim. Wybór jest dokonywany spośród trzech kandydatów z najwyższą liczbą głosów elektorskich. Głosy liczone są stanami, każdemu stanowi przysługuje jeden głos.

Liczba reprezentantów na przestrzeni lat

Konstytucja Stanów Zjednoczonych nie ustanawiała określonej liczby członków parlamentu. Określała jednak, że każdy stan wyznacza dwóch senatorów i bez swojej zgody nie może zostać pozbawiony głosu w Senacie (jak dotąd żaden stan nie zgodził się na mniejszą liczbę senatorów). W przypadku Izby Reprezentantów postanowiono, że liczba reprezentantów będzie proporcjonalna do liczby mieszkańców (wolnych, wyłączając niepodlegających opodatkowaniu Indian oraz po dodaniu trzech piątych pozostałych mieszkańców stanów). Obliczanie to miało odbyć się podczas spisów powszechnych odbywanych co dziesięć lat. Postanowiono również, że reprezentantów nie może być więcej niż jeden na trzydzieści tysięcy mieszkańców oraz że każdy stan ma prawo do co najmniej jednego reprezentanta.

Do czasu pierwszego spisu (który miał się odbyć w ciągu trzech lat od pierwszej sesji Kongresu) to Konstytucja określała, ilu reprezentantów przypada poszczególnym stanom (od dziesięciu dla Wirginii do jednego dla Rhode Island i Delaware).

Rok spisuKongresLiczba ludności (mln)[1]Liczba stanów[2]Liczba reprezentantów[3]Liczba obywateli na reprezentanta
1-2136530 000[4]
17903-73,6161510534 438
18008-124,8801614134 609
181013-176,5841718136 377
182018-228,9722421342 124
183023-2711,9312424049 712
184028-3215,9082622371 338
185033-3721,7673123493 020
186038-4229,55034241112 614
187043-4738,11627292130 533
188048-5249,37138325151 912
189053-5761,90944356173 901
190058-6274,56345386193 167
191062-6791,60446435210 583
192068-72105,71148435243 013
193073-77122,09348435280 675
194078-82131,00648435301 164
195083-87149,89548435334 587
196088-92178,55950435410 481
197093-97204,053[5]50435469 088
198098-102226,50550435520 701
1990103-10750435
2000108-11250435

Przypisy

  1. Liczba ludności z wyłączeniem mieszkańców Dystryktu Kolumbia, nieopodatkowanych Indian i dwóch piątych liczby niewolników (przed 1870).
  2. Liczba stanów na początku dekady.
  3. Liczba reprezentantów na początku dekady.
  4. Liczba mieszkańców zgodnie z art. 1 § 2 Konstytucji.
  5. Liczba ludności ze spisu w 1970 nie obejmuje 1 575 000 obywateli mieszkających za granicą.

Bibliografia

  • Ustroje państw współczesnych, red. E. Gdulewicz, Lublin 2002.
  • Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.
  • Gdulewicz E., Kręcisz W., Orłowski W., Skrzydło W., Zakrzewski W., Ustroje państw współczesnych, Lublin 2000.
  • Systemy polityczne rozwiniętych państw kapitalistycznych, red. A. Jamróz, Warszawa 1989.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Greater coat of arms of the United States.svg
Autor: Ssolbergj, Licencja: CC BY-SA 3.0
The greater coat of arms of the United States of America, as depicted on passports, embassies and the Great Seal.
Proces Ustawodawczy USA.jpg

Schemat procesu legislacyjnego w Stanach Zjednoczonych.

United States legislation process scheme in Polish.
Seal of the United States House of Representatives.svg
Non-official seal of the United States House of Representatives, the lower house of the United States Congress. The official seal depicts the House side of the Capitol building, but is not used as a visual symbol. See also the Seal of the United States Senate.
Steny Hoyer, official photo as Whip.jpg
Steny Hoyer, official photo as House Minority Whip.
(117th) US House of Representatives.svg
As of September 30, 2022:
 
Democratic Party: 220 seats
 
Vacant: 3 seats
 
Republican Party: 212 seats
Liczba kongresmenow.jpg

Schemat przedstawia ilość miejsc w Izbie Reprezentantów dla przesstawicieli poszczególnych stanów.

Scheme represents number of seats in Hous of Representatives for states in the US.
Paul Ryan, 113th Congress.png
Official 113th Congressional portrait of Republican United States Representative, Paul Ryan, of Wisconsin's 1st congressional district.
United States Capitol - west front.jpg
The western front of the United States Capitol. The Neoclassical style building is in Washington, D.C., on Capitol Hill, at the east end of the National Mall. The Capitol was designated a National Historic Landmark in 1960.
Official photo of Speaker Nancy Pelosi in 2019.jpg
Official photo of Speaker Nancy Pelosi in 2019.