Janowiec Wielkopolski
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
 Janowiecki rynek | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Prawa miejskie | 1295 | ||||
| Burmistrz | Leszek Paweł Grzeczka (2018) | ||||
| Powierzchnia | 3,04 km² | ||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna | (+48) 52 | ||||
| Kod pocztowy | 88-430 | ||||
| Tablice rejestracyjne | CZN | ||||
Położenie na mapie gminy Janowiec Wielkopolski _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Janowiec Wielkopolski") | |||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |||||
Położenie na mapie powiatu żnińskiego  | |||||
 52°45′25″N 17°29′17″E/52,756944 17,488056 | |||||
| TERC (TERYT) | 0419034 | ||||
| SIMC | 0929167 | ||||
Urząd miejski ul. Gnieźnieńska 388-430 Janowiec Wielkopolski | |||||
| Strona internetowa | |||||
| BIP | |||||
Janowiec Wielkopolski (niem. Janowitz) – miasto w Polsce położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie żnińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Janowiec Wielkopolski. W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa bydgoskiego. Miasto leży nad rzeką Wełną na skraju historycznej krainy Pałuki.
Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. Janowiec Wielkopolski liczył 3935 mieszkańców[1]
W promieniu 15 kilometrów od Janowca znaleźć można wiele jezior, co sprawia, że to małe miasteczko jest atrakcyjne turystycznie. Janowiec leży na terenach nizinnych. Na terenie miasta znajduje się wiele pomników przyrody.
Historia
Pierwszym dokumentem pisanym, świadczącym o istnieniu Janowca, nazywanego wówczas Janowym Młynem, jest pochodzący z 1295 roku dokument wystawiony przez księcia wielkopolskiego Przemysła II, w którym nadaje on rycerzowi Wojciechowi, synowi Jana, prawo lokacyjne do Janowego Młyna na prawie niemieckim.
Na początku II połowy XV wieku, podczas wojny trzynastoletniej z zakonem krzyżackim, w 1458 roku miasto wystawiło dwóch pieszych zbrojnych rycerzy. Od XIV wieku było własnością prywatną i należało do licznych rodów wielkopolskich i pałuckich. Miastem prywatnym Leszczyków Janowskich został na początku XV wieku. W 1683 roku przez miasto wiódł szlak króla Jana III Sobieskiego podążającego na odsiecz Wiednia. Z końca XVII wieku pochodzi herb miasta przedstawiający Temidę – grecką boginię sprawiedliwości. Życie miasta znacznie ożywiło się po uruchomieniu linii kolejowej w 1887 roku. Narodowowyzwoleńcza postawa mieszkańców Janowca uwidoczniła się podczas powstania 1848 roku. Okres przed wybuchem I wojny światowej to dla Janowca wzmożona działalność w obronie polskości. Mieszkańcy Janowca brali udział w powstaniu wielkopolskim 1918/1919 r.
Gospodarka
Tereny wiejskie gminy są pokryte siecią wodociągów w 95%, natomiast miasto w 100%. W 1995 roku została uruchomiona w mieście nowoczesna oczyszczalnia ścieków wraz z przepompownią i kanalizacją wykonaną w 65%. W dalszym ciągu inwestycje w tej dziedzinie są kontynuowane. Miasto posiada nowoczesną sieć telekomunikacyjną. Abonenci telefoniczni na 1000 mieszkańców – 532. Na terenie miasta i gminy prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej 510 podmiotów gospodarczych. Struktura prowadzonej działalności gospodarczej przedstawia się następująco:
- placówki handlowe – 182,
- produkcja wyrobów przemysłowych – 15,
- produkcja wyrobów spożywczych – 12,
- usługi transportowe – 42,
- zakłady produkcyjno-usługowe – 32,
- biura konstrukcyjne – 1,
- inne – 343.
Do ważniejszych zakładów prowadzących działalność produkcyjną należą: Wytwórnia Pasz GOLPASZ, Gorzelnia w Świątkowie, Przetwórnia Ryb, Wytwórnia Styropianu ANDAR, Pałucka Drukarnia Opakowań, TIBRO JV. Spółka z o.o., Firma GRAFORM – Zakład II – produkcja mebli.
Rolnictwo na obszarze gminy Janowiec Wielkopolski stanowi jedną z głównych dziedzin produkcji. Gmina od lat jest wiodącą w regionie w produkcji wysokojakościowego żywca wieprzowego, który przetwarzany jest w miejscowym Zakładzie Przemysłu Mięsnego Ławniczak Maria Sp.j. Gmina Janowiec Wlkp. jest doskonałym miejscem do powstawania wielkich składów, hurtowni i magazynów oraz budowy nowych zakładów, przedsiębiorstw, w tym z zakresu przetwórstwa rolno spożywczego w oparciu o nowoczesną bazę – potencjał jaki stanowią janowieccy rolnicy o bardzo wysokich kwalifikacjach. W produkcji rolniczej przeważa uprawa zboża i hodowla trzody chlewnej oraz bydła. W gminie gospodaruje około 830 rolników. Na terenie gminy, w miejscowości Miniszewo, istnieje Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna „Wspólny Łan”.
Demografia
Według danych[2] z 30 czerwca 2007, miasto miało 4101 mieszkańców.
- Piramida wieku mieszkańców Janowca Wielkopolskiego w 2014 roku[3].
Zabytki
Zabytki w Janowcu Wielkopolskim są wpisane do gminnej ewidencji zabytków. Są to m.in.:
- późnoklasycystyczny kościół pw. św. Mikołaja z 1840 rozbudowany w 1922–1924
- szachulcowa kaplica cmentarna św. Barbary z 1853 roku
- pałac eklektyczny z II połowy XIX wieku
- budynek Ratusza Miejskiego z przełomu XIX i XX wieku
- budynek dworca kolejowego z końca XIX wieku
- budynek poczty z początku XX wieku
- budynek dawnego wójtostwa z początku XX wieku
- cmentarz żydowski z XIX/XX wieku[4].
Edukacja
- Szkoła Podstawowa im. Tadeusza Kościuszki
- Gimnazjum Publiczne im. Powstańców Wielkopolskich (po reformie systemu oświaty z 2017 roku część szkoły podstawowej)
- Zespół Szkół Niepublicznych im. Jana Szatowskiego
Sport
Miasto posiada 3 sale gimnastyczne dobrze wyposażone w sprzęt sportowy, stadion miejski z dwoma boiskami piłkarskimi, bieżnię lekkoatletyczną, ścieżkę zdrowia, strzelnicę i kort tenisowy. Drugi kort tenisowy zlokalizowany jest przy nowoczesnej sali gimnastycznej Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych. Co roku organizowany jest ogólnopolski bieg uliczny im. Tomasza Hopfera.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-07-16].
- ↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska, Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 30 VI 2007 r.), Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2006, ISSN 1734-6118 (pol.).
- ↑ Janowiec Wielkopolski w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-09] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Zestawienie Kart Adresowych gminnej ewidencji zabytków gminy Janowiec Wielkopolski. Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Miejski w Janowcu Wielkopolskim. [dostęp 2015-10-16]. (pol.).
Bibliografia
- Paweł Anders, Pałuki.
Linki zewnętrzne
- Strona Urzędu Miejskiego
- Historia Żydów w Janowcu Wielkopolskim na portalu Wirtualny Sztetl
- Janowiec (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 430.
- Siedziba gminy: Janowiec Wielkopolski
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Osada leśna | |
| Integralne. części wsi |
|
| Miasta na prawach powiatu | |
|---|---|
| Miasta powiatowe | |
| Miasta gminne do 8 tys. mieszkańców | |
| Miasta gminne powyżej 8 tys. mieszkańców |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Janowiecki rynek; Plac Wolności
Autor: Andrzej Łuczak, woochuck@onet.eu, Licencja: CC BY 3.0
Ratusz w Janowcu Wielkopolskim
Kościół pw. św. Mikołaja w Janowcu Wielkopolskim, woj. kujawsko-pomorskie, pow. żniński.
Flaga miasta i gminy Janowiec Wielkopolski, woj. kujawsko-pomorskie
Autor:
Mapa gminy Janowiec Wielkopolski, Polska
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Żnin County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.06 N
- S: 52.58 N
- W: 17.38 E
- E: 18.09 E
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców Janowca Wielkopolskiego, 2014