Jaszczurówka (Zakopane)
| Dzielnica Zakopanego | |
 (c) Ed88, CC-BY-SA-3.0 Kaplica Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce | |
| Państwo |  Polska |
|---|---|
| Województwo |  małopolskie |
| Powiat | tatrzański |
| Miasto | Zakopane |
| SIMC | 0964028 |
| Wysokość | 886 m n.p.m. |
Położenie na mapie Zakopanego  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |
 49°17′08″N 19°59′47″E/49,285456 19,996361 | |
Portal  Polska | |
Jaszczurówka – część Zakopanego położona w jego wschodniej części przy drodze Oswalda Balzera do Łysej Polany i Morskiego Oka, ok. 4 km od centrum miasta.
Jaszczurówka położona jest przy wylocie Doliny Olczyskiej, do której prowadzi zielony szlak turystyczny. Powstała w połowie XIX wieku dzięki naturalnym cieplicom o temperaturze ok. 20,5 °C, odkrytym w 1839 r. przez Ludwika Zejsznera. Przed włączeniem do Zakopanego Jaszczurówka należała do dóbr Poronina.
Analizę chemiczną wód termalnych Jaszczurówki przeprowadził w 1861 r. krakowski chemik Adolf Aleksandrowicz. Pierwszy basen wybudował w Jaszczurówce w latach 1861–1862 Adam Uznański, kolejne dwa powstały do 1891 r. W 1883 r. korzystał z nich Henryk Sienkiewicz. Temperatura cieplic spadła do ok. 18,5 °C w 1957 r. po działaniach wiertniczych, które doprowadziły do połączenia źródeł termalnych z wodami Olczyskiego Potoku. Dziś kąpieliska są zamknięte, a ich tereny zostały wykupione od miasta przez Tatrzański Park Narodowy, który tworzy na ich terenie ośrodek edukacyjny.
W Jaszczurówce przy drodze Oswalda Balzera stoi kaplica pw. Najświętszego Serca Jezusa, jedno z klasycznych dzieł stylu zakopiańskiego, zaprojektowana przez Stanisława Witkiewicza, zbudowana w latach 1905–1907. W tej dzielnicy znajdują się też: tartak, domy wczasowe, pensjonaty, pole namiotowe i dom sióstr urszulanek.
Nazwa pochodzi od żyjących w rejonie wypływu cieplicy salamander plamistych nazywanych przez górali „jaszczurami”.
W okresie międzywojennym w miejscowości stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Jaszczurówka”[1].
Szlaki turystyczne
– zielony z Jaszczurówki Doliną Olczyską na Olczyską Polanę, skąd dalej na Wielki Kopieniec i Toporową Cyrhlę. Czas przejścia na Olczysko: 40 min, ↓ 35 min
Przypisy
- ↑ Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 28. ISBN 83-87424-77-3.
Bibliografia
- Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
- Józef Nyka: Tatry polskie. Przewodnik. Wyd. XV. Latchorzew: Trawers, 2007. ISBN 978-83-60078-04-4.
- Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.
- Wielka encyklopedia tatrzańska, hasło „Jaszczurówka”. [dostęp 2012-09-01].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor:
Autor: Keraj1976, Licencja: CC0
Widok na witraż w Kaplicy Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce
Zielony szlak turystyczny.