Jewgienij Primakow

Jewgienij Primakow

Jewgienij Primakow (1997)
Data i miejsce urodzenia	29 października 1929 Kijów
Data i miejsce śmierci	26 czerwca 2015 Moskwa
Przewodniczący rządu Federacji Rosyjskiej
Okres	od 11 września 1998 do 12 maja 1999
Poprzednik	Wiktor Czernomyrdin
Następca	Siergiej Stiepaszyn
Minister spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej
Okres	od 10 stycznia 1996 do 11 września 1998
Poprzednik	Andriej Kozyriew
Następca	Igor Iwanow
Prezes Izby Przemysłowo-Handlowej Federacji Rosyjskiej
Okres	od 14 grudnia 2001 do 4 marca 2011
Poprzednik	Stanislaw Smirnow
Następca	Siergiej Katyrin
Dyrektor Służby Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej
Okres	od 26 grudnia 1991 do 9 stycznia 1996
Poprzednik	on sam jako dyrektor Centralnej Służby Wywiadowczej ZSRR
Następca	Wiaczesław Trubnikow
Dyrektor Centralnej Służby Wywiadowczej ZSRR
Okres	od 6 listopada 1991 do 26 grudnia 1991
Poprzednik	on sam jako Szef I Zarządu Głównego KGB
Następca	on sam jako dyrektor Służby Wywiadu Zagranicznego Federacji Rosyjskiej
Szef I Zarządu Głównego KGB
Okres	od 30 września 1991 do 6 listopada 1991
Poprzednik	Wiaczesław Gurgienow
Następca	on sam jako dyrektor Centralnej Służby Wywiadowczej ZSRR
Przewodniczący Rady Związku ZSRR
Okres	od 3 czerwca 1989 do 31 marca 1990
Przynależność polityczna	Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego
Poprzednik	Jurij Christoradnow
Następca	Iwan Łaptiew
Odznaczenia

Jewgienij Maksimowicz Primakow (ros. Евгений Максимович Примаков; ur. 29 października 1929 w Kijowie, zm. 26 czerwca 2015 w Moskwie) – rosyjski polityk, premier Federacji Rosyjskiej w latach 1998–1999.

Życiorys

Urodził się w Kijowie jako Jewgienij Finkelstein^[1]. Ojcem był Ukrainiec, o którym niewiele wiadomo. Matka Anna Jakowlewna Primakowa, rosyjska Żydówka, akuszer-ginekolog, po urodzeniu syna wyjechała do Tbilisi (Gruzja), gdzie mieszkała jej rodzina i gdzie dorastał młody Primakow. Po szkole podstawowej podjął naukę w wojskowej szkole morskiej w Baku; po dwóch latach przerwał naukę w celu wyleczenia gruźlicy płuc. Szkołę średnią ukończył w Tbilisi.

Absolwent Moskiewskiego Instytutu Orientalistyki. W 1959 został członkiem KPZR. Od 1962 współpracownik organu KPZR „Prawda”, a w latach 1966–1970 jej korespondent na Bliskim Wschodzie. Wykonywał wtedy zadania wywiadowcze dla KGB jako Maksym^[2][3]. Stacjonował głównie w Kairze, a w czasie wyjazdu do Bagdadu w 1969 poznał Saddama Husajna. W latach 1977–1985 był dyrektorem Instytutu Orientalistyki Akademii Nauk ZSRR. Od 1985 do 1989 następca Aleksandra Jakowlewa na stanowisku dyrektora Instytutu Ekonomiki Światowej i Stosunków Międzynarodowych (IMEMO).

W czasie rządów Michaiła Gorbaczowa był zastępcą członka Biura Politycznego (1989–1990). W 1990 został członkiem Rady Prezydenckiej, a w 1991 jednym z członków Rady Bezpieczeństwa. Był przewodniczącym Izby Związku ZSRR w 1989 oraz deputowanym do Rady Najwyższej ZSRR. Naczelnik I Zarządu Głównego KGB ZSRR^[4] oraz pierwszy zastępca szefa KGB w 1991, następnie zaś dyrektor Służby Wywiadu Zagranicznego Rosji w latach 1991–1995. Od 1996 minister spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej, zaś od 11 września 1998 do 12 maja 1999 jej premier.

Odznaczony m.in. Orderem Zasług dla Ojczyzny I, II i III klasy (2009, 1998), Orderem Honoru (2004), Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy (1975), Orderem Przyjaźni Narodów (1979), Orderem „Znak Honoru” (1985), Order św. księcia Daniela Moskiewskiego (2009), białoruskim Orderem Przyjaźni Narodów (2005)^[5], kirgiskim Orderem „Danaker” (2005), kazachskim Orderem Przyjaźni (2007), ukraińskim Orderem Księcia Jarosława Mądrego V klasy (2004)^[6], mołdawskim Orderem Republiki (2009). Laureat Nagrody Państwowej ZSRR.

Jego pierwszą żoną była pochodząca z Gruzji Laura Charadze (1930–1987). Ostatnią żoną była Irina Borisowna Primakowa (ur. 1952), z zawodu lekarz. Na przełomie lat 80. i 90 związany z Tatianą Anodiną, późniejszą przewodniczącą Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego^[7]. Niektóre źródła podają, że Anodina została w 1992 jego żoną^[8]. Zmarł po ciężkiej chorobie 26 czerwca 2015^[9][10].

Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie^[11].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Биографическая справка президента ТПП РФ Евгения Примакова.
• Евгений Максимович Примаков.
• Примаков Евгений Максимович.