Jewgienij Tarle

Eugeniusz Tarle
Jewgienij Wiktorowicz Tarlé
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 października 1874
Kijów

Data i miejsce śmierci

6 stycznia 1955
Moskwa

Zawód, zajęcie

historyk, biograf

Odznaczenia
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonego Sztandaru Pracy

Jewgienij Wiktorowicz Tarle (ros. Евгений Викторович Тарле; ur. 27 października?/ 8 listopada 1874 w Kijowie, zm. 6 stycznia 1955 w Moskwie) – rosyjski historyk; członek Akademii Nauk ZSRR. Współzałożyciel Moskiewskiego Państwowego Instytutu Stosunków Międzynarodowych.

Życiorys

W 1892 rozpoczął naukę na Uniwersytecie Kijowskim. Prowadził studia nad Średniowieczem i Odrodzeniem w Europie Zachodniej. W 1903 przeprowadził się do Petersburga i związał się na stałe z tutejszym uniwersytetem, gdzie po raz pierwszy zapoznał się bliżej z marksizmem. W 1905 sympatyzował ze zrewolucjonizowanymi robotnikami i odniósł ranę w starciu z żandarmerią. Po 1905 szczegółowo zainteresował się rewolucją francuską i epoką napoleońską. Odbył kilkuletnie studia archiwalne we Francji, skupiając się na zagadnieniach rewolucji i napoleońskiej blokadzie kontynentalnej. I wojnę światową spędził w Rosji. Wykazywał się wówczas silną antyniemieckością połączoną z poglądami liberalnymi. Nie brał udziału w rewolucji październikowej i milczał przez kilka lat bezpośrednio po niej. Dopiero w 1927 wydał pracę Europa w epoce imperializmu 1871–1919. Potem publikował na tematy francuskie, m.in. o paryskich sankiulotach (Żerminal i Prerial). W 1936 opublikował fundamentalną pracę Napoleon. W latach 1941–1945 nie przerywał pracy naukowej, angażując się też w działania propagandowe i publicystyczne. Po wojnie publikował m.in. na temat wojny krymskiej, rosyjskiej marynarki wojennej XVIII i XIX wieku, a także biografię Charles-Maurice de Talleyranda. Pod koniec życia rozpoczął pisanie wielkiej pracy Naród rosyjski w walce z agresorami w XVIII, XIX i XX wieku, ale dokończył tylko pierwszy tom tego dzieła, dotyczący najazdu szwedzkiego[1].

Zainteresowania

Pracował nad historią Francji, Rosji, Włoch, Wielkiej Brytanii, Grecji, Niemiec, Irlandii i Węgier. Pisał o Średniowieczu, Odrodzeniu, rewolucji francuskiej, a także historii XIX wieku. Zainteresowany był historią gospodarczą, społeczną i wojskowością. Celował w historii dyplomacji i biografiach[1].

Wybrane publikacje

  • Napoleon, Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Wiedza” 1946.
  • Francuska rewolucja burżuazyjna 1789 r. i wojny napoleońskie, Warszawa: „Książka” Spółdzielnia Wydawnicza 1948.
  • Talleyrand, tł. z jęz. ros. T. Łempicki, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1951 (wyd. 2 – 1953, wyd. 3 – 1957).
  • Nachimow, tł. z ros. Wacław Zawadzki, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1952.
  • Wojna krymska, t. 1–2, tł. z ros. W. Zawadzki, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1953.
  • Dzieje Europy 1871–1919, tłum. Zofia Korczak-Zawadzka, Wacław Zawadzki, wstęp: W. M. Chwostow, Warszawa: „Książka i Wiedza” 1960.

Odznaczenia i nagrody

Przypisy

  1. a b Tadeusz Łepkowski. Historyk bliski czytelnikom. „Mówią Wieki”. 10, s. 5–7, 1960. ISSN 0580-0943. 
  2. Тарле Евгений Викторович, ru/nlr_history/persons/info.php?id=180 [dostęp 2021-08-29].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
Eugeniusz Tarle.jpg
Eugeniusz Tarle - historyk rosyjski.