Johannes Stark

Johannes Stark
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1874
Schickenhof

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 1957
Traunstein

Zawód, zajęcie

fizyk

Johannes Stark (ur. 15 kwietnia 1874 w Schickenhof, zm. 21 czerwca 1957 w Traunstein) – fizyk niemiecki, noblista[1][2].

Życiorys

Był profesorem politechniki w Akwizgranie, uniwersytetu w Greifswaldzie i Würzburgu oraz innych uczelni. Jego prace dotyczyły głównie fizyki atomowej. W 1913 odkrył zjawisko rozszczepienia oraz przesunięcia linii spektralnych atomu lub cząsteczki wysyłających lub absorbujących kwanty świetlne wywołane oddziaływaniem pola elektrycznego, nazwane później efektem Starka. Zajmował się również zjawiskami zachodzącymi podczas wyładowań elektrycznych w gazach. W 1919 otrzymał nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki[1][2].

Na początku XX w. był zainteresowany zasadą względności i ideą skwantowania energii. W roku 1907 Stark, jako wydawca „Jahrbuch der Radioaktivität und Elektronik”, zaprosił rozpoczynającego karierę naukową Alberta Einsteina do napisania artykułu przeglądowego na temat zasady względności[a]. W tym samym roku opublikował w Physikalische Zeitschrift swoje obliczenia minimalnej ilości energii zawartej w masie elektronu w stanie spoczynku, e0=m0c2[4]. W artykule tym Stark cytował „zasadę względności sformułowaną przez H.A. Lorentza i A. Einsteina” oraz „zależność Plancka M0=E0/c2 ”.

Po okresie początkowego zainteresowania zasadą względności, Stark później przeciwstawiał się relatywistycznej teorii Einsteina, zarówno jako fizyk, jak i jako antysemita o przekonaniach nazistowskich i z tego powodu był wspierany przez władze III Rzeszy w próbach zbudowania alternatywnej "niemieckiej fizyki" (Deutsche Physik). W roku 1947 Stark został skazany na 4 lata więzienia przez sąd denazyfikacyjny[5].

Uwagi

  1. Artykuł Einsteina z roku 1907[3] zapoczątkował rozwój jego koncepcji ogólnej teorii względności, która przyniosła mu sławę.

Przypisy

  1. a b Johannes Stark - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1919 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-04-10]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, June 3, 1920, Structural and Spectral Changes of Chemical Atoms
  2. a b Johannes Stark. [w:] Notable Names Database (NNDB) [on-line]. [dostęp 2014-04-10]. (ang.).
  3. A. Einstein, Ūber das Relativitatprinzip und die aus demselb gezogenen Folgerungen, „Jahrbuch der Radioaktivität und Elektronik”, IV, 1907, s. 411 (niem.).
  4. J. Stark, Elementarquantum der Energie, Modell der negativen und der positiven Elekrizität, „Physikalische Zeitschrift”, 24 (8), 1907, s. 881 (niem.).
  5. Stark Johannes, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-12-12].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Johannes Stark.jpg
Portrait of Johannes Stark, Nobel Prize in Physics winner from 1919.