John McEwen

John McEwen
Ilustracja
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
Data i miejsce urodzenia29 marca 1900
Chiltern
Data i miejsce śmierci20 listopada 1980
Melbourne
Premier Australii
Okresod 19 grudnia 1967
do 10 stycznia 1968
Przynależność politycznaPartia Agrarna
PoprzednikHarold Holt
NastępcaJohn Gorton
Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania) Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania)

John McEwen (ur. 29 marca 1900 w Chiltern, zm. 20 listopada 1980 w Melbourne) – australijski polityk, na przełomie lat 1967 i 1968 był przez trzy tygodnie tymczasowym premierem Australii.

Życiorys

Pochodzenie i młodość

Pochodził z rodziny aptekarzy. Jako piętnastolatek zakończył edukację i zaczął pracę w administracji publicznej. W czasie I wojny światowej trafił do wojska, ale nim zdążył przejść podstawowe szkolenie, wojna dobiegła już końca. Po powrocie do cywila postanowił zająć się rolnictwem i założył farmę mleczną. Stał się aktywistą rolniczych związków, a następnie blisko z nimi związanej Partii Wiejskiej (CP).

Kariera polityczna

W 1934 został z jej ramienia członkiem Izby Reprezentantów. W latach 19371941 po raz pierwszy zasiadał w rządzie, kierując resortami spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych oraz lotnictwa. Po ośmiu latach w opozycji, w 1949 powrócił do władzy jako minister gospodarki i rolnictwa, a później handlu i przemysłu. Kierując resortami gospodarczymi dał się poznać jako zwolennik protekcjonistycznej polityki celnej, zwłaszcza w odniesieniu do surowców. W ten sposób chciał ograniczyć zagraniczną konkurencję dla australijskich farmerów. W 1956 został wybrany na lidera CP.

Premier Australii

W grudniu 1967 w nie wyjaśnionych do końca okolicznościach zaginął (najpewniej utonął, ale nigdy nie odnaleziono jego ciała) premier Harold Holt. Jego gabinet tworzyła koalicja liberałów z LPA, których przywódcą był Holt, oraz CP. Gdy 19 grudnia szef rządu został formalnie uznany za zmarłego, gubernator generalny powierzył tymczasowo tekę premiera McEwenowi, jako liderowi drugiej partii koalicyjnej i zarazem ministrowi o najdłuższym stażu.

Od początku było wiadomo, iż McEwen będzie stał na czele gabinetu tylko do chwili, gdy osieroceni śmiercią Holta liberałowie wybiorą nowego przywódcę. Tymczasowy premier aktywnie włączył się w tę rozgrywkę. Zadeklarował, że jeśli nowym szefem LPA zostanie uznawany za faworyta William McMahon, to jego partia wyjdzie z koalicji. Ta deklaracja znacznie pogłębiła kryzys przywództwa u liberałów i sprawiła, że wybory na lidera partii wygrał ostatecznie dotychczasowy minister edukacji, John Gorton. To właśnie jemu 10 stycznia 1968 McEwen przekazał władzę. Nowy premier poprosił go o pozostanie na wcześniejszym stanowisku ministra handlu i przemysłu, a także postanowił o utworzeniu specjalnie dla niego, nieistniejącego wcześniej w Australii, stanowiska wicepremiera.

Emerytura

W 1971 McEwen, w wieku 71 lat, przeszedł na emeryturę i wycofał się z życia publicznego. W tym samym roku otrzymał Order św. Michała i św. Jerzego klasy Rycerz Wielkiego Krzyża, uprawniający do tytułu Sir. W 1973 został odznaczony japońskim Orderem Wschodzącego Słońca. Zmarł 20 listopada 1980. Jego imię nosi budynek będący siedzibą Narodowej Partii Australii, w którą przekształciła się dawna Partia Wiejska.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

UK Order St-Michael St-George ribbon.svg
Baretka brytyjskiego Orderu św. Michała i św. Jerzego.
Order of the Companions of Honour Ribbon.gif
Autor: Image sourced from 'Medals of the World' website: medals.org.uk, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Order of the Companions of Honour Ribbon
HaroldHoltPortrait1953.JPG
[Personal Papers of Prime Minister Holt] Portrait of Harold Holt, Canberra, 1953
Robert Menzies 1930s.jpg
JPN Kyokujitsu-sho Paulownia BAR.svg
Baretka Wielkiej Wstęgi Kwiatów Paulowni Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia).
Od 2003: Baretka Orderu Kwiatów Paulowni (Japonia).
Sir John McEwen.jpg
(c) Department of Foreign Affairs and Trade website – www.dfat.gov.au, CC BY 3.0 au
John McEwen