Jorge Sampaio

Jorge Sampaio
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Jorge Fernando Branco de Sampaio

Data i miejsce urodzenia

18 września 1939
Lizbona

Data i miejsce śmierci

10 września 2021
Carnaxide e Queijas

Prezydent Portugalii
Okres

od 9 marca 1996
do 9 marca 2006

Przynależność polityczna

Partia Socjalistyczna

Poprzednik

Mário Soares

Następca

Aníbal Cavaco Silva

podpis
Odznaczenia
Wstęga Trzech Orderów (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Wieży i Miecza (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Avis (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Chrystusa Wielki Łańcuch Orderu św. Jakuba od Miecza (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Wielki Łańcuch Orderu Wolności (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Edukacji Publicznej (Portugalia) Wielki Oficer Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Narodowy Order Zasługi – Athir (Algieria) Klasa Specjalna Odznaki Honorowej za Zasługi Wielka Wstęga Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Rio Branco (Brazylia) Krzyż Wielki Orderu Bernardo O’Higginsa (Chile) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile) Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Cypryjskiej Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Order Gwiazdy Białej I Klasy (Estonia) Krzyż Wielki Orderu Białej Róży Finlandii Krzyż Wielki Orderu Lwa Finlandii Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Colinas de Boé (Gwinea-Bissau) Łańcuch Orderu Karola III (Hiszpania) Łańcuch Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Wielki Krzyż Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Order Lwa Złotego (Nassau) Wielka Wstęga Orderu Alawitów (od 1956, Maroko) Łańcuch Orderu Orła Azteckiego (Meksyk) Order Przyjaźni i Pokoju I klasy (Mozambik) Krzyż Wielki Królewskiego Norweskiego Orderu Świętego Olafa Łańcuch Narodowego Orderu Zasługi (Paragwaj) Order Orła Białego Krzyż Wielki Orderu Zasługi RFN Order Amílcara Cabrala I klasy (Republika Zielonego Przylądka) Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy (Słowacja) Złoty Order Wolności Republiki Słowenii Wielka Wstęga Orderu Siódmego Września (Tunezja) Wielka Wstęga Orderu Republiki (Tunezja) Wielki Łańcuch Orderu Oswobodziciela (Wenezuela) Krzyż Wielki Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny) Krzyż Wielki Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania) UK Royal Victorian Order ribbon.svg Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem

Jorge Fernando Branco de Sampaio (ur. 18 września 1939 w Lizbonie[1], zm. 10 września 2021 w Carnaxide e Queijas[2]) – portugalski polityk, prawnik i samorządowiec, w latach 1989–1992 sekretarz generalny Partii Socjalistycznej, od 1989 do 1995 burmistrz Lizbony, w latach 1996–2006 prezydent Portugalii.

Życiorys

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lizbońskim. Uzyskał uprawnienia adwokata, po czym podjął praktykę w zawodzie. W okresie Nowego Państwa zajmował się obroną w procesach politycznych. Działał w środowiskach opozycyjnych. Po rewolucji goździków w 1974 był wśród założycieli Ruchu Socjalistycznej Lewicy, w 1978 przeszedł do Partii Socjalistycznej. W 1975 objął stanowisko sekretarza stanu ds. współpracy międzynarodowej[1].

W 1979 po raz pierwszy wybrany na posła do Zgromadzenia Republiki. Ponownie uzyskiwał mandat deputowanego w wyborach w 1980, 1985, 1987 i 1991[1][3]. Od 1979 do 1984 wchodził w skład Europejskiej Komisji Praw Człowieka. W 1989 wybrany na sekretarza generalnego Partii Socjalistycznej[1], zastąpił na tej funkcji Vítora Constâncio. Swoim ugrupowaniem zarządzał przez trzy lata, w 1992 funkcję tę objął António Guterres[4]. Od 1989 do 1995 sprawował urząd burmistrza Lizbony (presidente da Câmara Municipal de Lisboa)[1].

W 1996 wystartował w wyborach prezydenckich, otrzymał w pierwszej turze 53,9% głosów, pokonując Aníbala Cavaco Silvę, który był jedynym kontrkandydatem[5]. Urząd prezydenta Portugalii objął 9 marca 1996[4]. W kolejnych wyborach w 2001 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, zapewniając ją sobie w pierwszej turze (z wynikiem 55,6% głosów)[5]. Drugą kadencję prezydencką zakończył 9 marca 2006[4]. Po odejściu z urzędu pełnił funkcję specjalnego wysłannika i wysokiego przedstawiciela sekretarza generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych[1].

Odznaczony kilkudziesięcioma portugalskimi i zagranicznymi orderami i odznaczeniami najwyższych klas[6][7], w tym Orderem Orła Białego (1997)[8].

Zmarł 10 września 2021 w szpitalu w Carnaxide e Queijas z powodu niewydolności oddechowej[2].

Przypisy

  1. a b c d e f Jorge Fernando Branco de Sampaio. clubmadrid.org. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  2. a b Morreu Jorge Sampaio. rtp.pt, 10 września 2021. [dostęp 2021-09-10]. (port.).
  3. Profil na stronie Zgromadzenia Republiki. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  4. a b c Leaders of Portugal. zarate.eu. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  5. a b Resultados Eleitorais. eleicoes.cne.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  6. Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Portuguesas. presidencia.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  7. Cidadãos Nacionais Agraciados com Ordens Estrangeiras. presidencia.pt. [dostęp 2016-10-04]. (port.).
  8. M.P. z 1997 r. nr 83, poz. 813

Media użyte na tej stronie

PRT Order of Liberty - Grand Collar BAR.png
Autor: Gonçalo Veiga, Licencja: CC BY-SA 4.0
Order of Liberty - Grand Collar
POR Ordem do Merito Gra-Cruz BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi – Portugalia. (Ordem do Mérito – Grã-Cruz).
AUT Honour for Services to the Republic of Austria - 1st Class BAR.png
Baretka Odznaki Honorowej za Zasługi dla Republiki Austrii 1. Klasy
CHI Orden al Merito de Chile Gran Cruz BAR.svg
Baretka: Order Zasługi Chile – Krzyż Wielki (Gran Cruz) – Chile.
EST Order of the Cross of Terra Mariana - 1st Class BAR.png
Baretka Orderu Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy
GRE Order Redeemer 1Class.png
Baretka Orderu Zbawiciela I klasy (Grecja)
LTU Order of Vytautas the Great - Grand Cross BAR.png
Baretka Wielkiego Krzyża Orderu Witolda Wielkiego
Ord.Lion.Nassau.jpg
Ribbon of the Order of the golden Lion of the House of Nassau - Netherlands
GER Bundesverdienstkreuz 7 Grosskreuz.svg
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Wielki.
ROU Order of the Star of Romania 1999 GCross BAR.svg
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1999) – Krzyż Wielki – Rumunia.
SVK Rad Bieleho Dvojkriza 1 triedy BAR.svg
Baretka: Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy – Słowacja.
SVN Nadomestni zlati častni znak svobod RS.png
Autor: Jsc96, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plakietka (metalowa baretka) Złotego Orderu Wolności (Słowenia)
Ukraine-republic007.png
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
Order of Prince Yaroslav the Wise 1st 2nd and 3rd Class of Ukraine.png
Ribbon bar of Order of Prince Yaroslav the Wise
HUN Order of Merit of the Hungarian Rep (civil) 1class BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Węgierskiej (Orderu Zasługi Węgier) – odmiana cywilna.
UK Order St-Michael St-George ribbon.svg
Baretka brytyjskiego Orderu św. Michała i św. Jerzego.
UK Royal Victorian Order ribbon.svg
Baretka brytyjskiego Królewskiego Orderu Wiktorii.
ITA OMRI 2001 GC-GCord BAR.svg
Baretka: Order Zasługi Republiki Włoskiej – Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą (od 2001).
Coat of arms of Portugal.svg
Coat of arms of Portugal
Amílcar Cabral Order - 1st Class (Cabo Verde).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Ribbon bar of the Amílcar Cabral Order - 1st Class (The Republic of Cabo Verde)
National Order of Merit - Athir v.1 (Algeria) - ribbon bar.gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the National Order of Merit - Athir (Algeria), version 1
BRA Ordem de Rio Branco Gra-Cruz BAR.svg
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Rio Branco – Brazylia. (Ordem de Rio Branco – Grã-Cruz).
PRT Military Order of the Tower and of the Sword - Grand Collar.png
Autor: Gonçalo Veiga, Licencja: CC BY-SA 4.0
Military Order of the Tower and of the Sword - Grand Collar
PRT Military Order of Aviz - Grand Cross BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Krzyża Wielkiego Wojskowego Orderu Aviz
MEX Orden del Aguila Azteca 2011 Collar BAR.svg
Baretka: Meksykański Order Orła Azteckiego (model 2011) – I Klasa: Kollana (Łańcuch) – Meksyk.
POR Ordem da Instrucao Publica Gra-Cruz BAR.svg
Autor: Mboro, Licencja: CC0
Baretka: Krzyż Wielki Orderu Szkolnictwa Publicznego – Portugalia. (Ordem da Instrução Pública – Grã-Cruz).
CHI Orden Bernardo O'Higgins Gran Cruz BAR.svg
Baretka: Order Bernardo O'Higginsa – Krzyż Wielki (Gran Cruz) – Chile.
Order of Charles III - Sash of Collar.svg
Autor: Mimich, Licencja: CC0
Sash of Collar of Order of Charles III, to be worn when the Collar doesn't suit the occasion
Order of the Republic (Tunisia) - ribbon bar.gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order of the Republic (Tunisia)
Ordre de l'Ouissam Alaouite GC ribbon (Maroc).svg
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: L'Ordre de l'Ouissam Alaouite (since 1956), Grand Cordon, Maroc.
Jorge Sampaio 3.jpg
Autor: Hermínio Oliveira/ABr, Licencja: CC BY 3.0 br
O presidente de Portugal Jorge Sampaio.
Order of Orange-Nassau ribbon - Knight Grand Cross.svg
Autor: Macesito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Rycerza Wielkiego Krzyża Orderu Oranje-Nassau
VEN Order of the Liberator - Grand Cordon BAR.png
Baretka Wielkiej Wstęgi Orderu Wyzwoliciela
Order of 7th November 1987.gif
Order of 7th November 1987 (Tunisia)
PRT Three Orders BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Wstęgi Trzech Orderów (Portugalia)
PRT Order of Saint James of the Sword - Grand Collar BAR.png
Autor: Gonçalo Veiga, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta grafika (ribbon) (lub wszystkie grafiki w tym artykule bądź kategorii) powinny zostać przetworzone na grafiki wektorowe jako plik SVG. O zaletach grafik wektorowych można przeczytać na stronie Commons:Media for cleanup. Jeśli wersja SVG tej grafiki jest już dostępna, załaduj ją. Po załadowaniu SVG zamień ten szablon na stronie tej grafiki na szablon {{vector version available|nazwa nowej grafiki.svg}}.
Order Of Merif of the Republic of Cyprus - ribbon bar.gif
Autor: McOleo, Licencja: CC0
Ribbon bar of the Order Of Merif of the Republic of Cyprus
Ordem Nacional das Colinas do Boé.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 4.0
Guiné-Bissau:
  • Ordem Nacional das Colinas do Boé
  • Ordem Nacional De Mérito, Cooperação e Desenvolvimento
PRT Order of Prince Henry - Grand Officer BAR.svg
Autor: KarlHeintz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Baretka Wielkiego Oficera Orderu Infanta Henryka (Portugalia)
Order of Friendship and Peace (Mozambique).png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the Order of Friendship and Peace (Mozambique)
FIN Order of the Lion of Finland 1Class BAR.png
Baretka Orderu Lwa Finlandii I klasy
National Order of Merit (Paraguay) - ribbon bar.png
Autor: McOleo, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar of the National Order of Merit (Paraguay)