Kazimierz IV słupski

Kazimierz IV słupski

książę dobrzyński
Okres	od 1370 do 1377
Poprzednik	Kazimierz III Wielki
Następca	Małgorzata mazowiecka (żona Kaźka słupskiego)
książę inowrocławski
Okres	od 1370 do 1377
Poprzednik	Kazimierz III Wielki
Następca	Władysław Opolczyk
książę słupski
Okres	od 1374 do 1377
Poprzednik	Bogusław V
Następca	Warcisław VII
Dane biograficzne
Dynastia	Gryfici
Data urodzenia	1351
Data i miejsce śmierci	2 stycznia 1377 Bydgoszcz
Ojciec	Bogusław V
Matka	Elżbieta Kazimierzówna
Żona	Kenna (Joanna) Olgierdówna
Żona	Małgorzata mazowiecka

Pieczęć piesza Kaźka słupskiego z 1373

Kazimierz IV (Kaźko słupski) (ur. 1351, zm. 2 stycznia 1377 w Bydgoszczy^[1]) – książę dobrzyński, inowrocławski i słupski z dynastii Gryfitów, syn Bogusława V i Elżbiety Kazimierzówny, córki Kazimierza Wielkiego, króla Polski.

Życiorys

Po śmierci matki wychowywany był na dworze krakowskim oraz cesarskim Karola IV, adoptowany przez Kazimierza Wielkiego przypuszczalnie w kwietniu 1369, aby Ludwik Węgierski nie mógł wyegzekwować tzw. „paktu o przeżycie”; otrzymał wówczas ziemie sieradzką i łęczycką. Już wcześniej przewidywany był na następcę przez Kazimierza Wielkiego. W 1360 roku ustalono małżeństwo Kaźka z Joanną Olgierdówną (Kenną), księżniczką litewską; jej przedwczesna śmierć w 1368 roku zakończyła małżeństwo i przypieczętowany nim sojusz. W 1370 książę Kazimierz uzyskał dodatkowo ziemię dobrzyńską (jako lenno), część Kujaw z Bydgoszczą, kasztelanię kruszwicką, Złotorię, Wałcz i Złotów^[2][3].

Pomimo poparcia planów Kazimierza Wielkiego przez część „panów wielkopolskich”, sąd po śmierci króla anulował testament, a przyszłemu księciu słupskiemu pozwolono zatrzymać jedynie ziemię dobrzyńską, Kruszwicę, Wałcz i Złotów^[3].

Dopuszczony do współrządów w 1370. Po śmierci ojca w 1374 objął władzę w księstwie słupskim, a w dwa lata później osiadł na stałe w ziemi dobrzyńskiej, gdzie wdał się w wojnę z księciem gniewkowskim Władysławem Białym^[4]. Na skutek odniesionych ran (trafiony kamieniem w głowę) w czasie oblężenia zamku w Złotorii w pobliżu Torunia zmarł (bezpotomnie) 2 stycznia 1377 w Bydgoszczy. Pochowano go w klasztorze cystersów w Byszewie (Koronowie)^[3][5].

Według ówczesnego prawa lennego ziemie i zamki, które objął w posiadanie Kaźko słupski, zostały przyłączone do Królestwa Polskiego^[3], z wyłączeniem ziemi dobrzyńskiej, którą zarządzała Małgorzata, druga żona księcia. W 1378 zrzekła się ona praw do tych ziem na rzecz księcia Władysława Opolczyka^[6].

Rodzina

Kazimierz IV był dwukrotnie żonaty, tj. z Kenną (Joanną), córką księcia litewskiego Olgierda oraz Małgorzatą, córką Siemowita III Starszego. Z żadnego ze związków małżeńskich nie posiadał potomstwa^[7].

Genealogia

Przypisy

Bibliografia

Opracowania

• KazimierzK. Kozłowski KazimierzK., JerzyJ. Podralski JerzyJ., Gryfici. Książęta Pomorza Zachodniego, Szczecin: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1985, ISBN 83-03-00530-8, OCLC 189424372 .
• EdwardE. Rymar EdwardE., Rodowód książąt pomorskich, Szczecin: Książnica Pomorska im. Stanisława Staszica, 2005, ISBN 83-87879-50-9, OCLC 69296056 .

Literatura dodatkowa (online)

• Madsen U., Kasimir V. Herzog von Pommern-Stolp (niem.), [dostęp 2012-04-15].