Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie

Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie

Awers
Rewers
Baretka
Ustanowiono	17 maja 1989
Wycofano	8 maja 1999 (ust. z 16.10.1992)
Wielkość	42 × 42 mm
Kruszec	srebrzony, oksydowany
Wydano	ponad 18 tys.
Powyżej	Krzyż Partyzancki
Poniżej	Krzyż Bitwy pod Lenino
Projektant	Edward Gorol

Okucie Krzyża Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie

Krzyż Czynu Bojowego PSZnZ z dwoma okuciami

Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie – polskie odznaczenie wojskowe.

Historia

Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie ustanowiono ustawą z 17 maja 1989 jako wyraz uznania, szacunku i pamięci dla czynu zbrojnego żołnierzy, lotników i marynarzy Polskich Sił Zbrojnych, z okazji 45 rocznicy bitew przez nich stoczonych^[1].

Krzyż nadawany był uczestnikom działań bojowych prowadzonych przez Polskie Siły Zbrojne podczas II wojny światowej w latach 1939–1945. Krzyż nadawał Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (do lipca 1989 – Rada Państwa)^[2] na wniosek Ministra Obrony Narodowej, Ministra Spraw Zagranicznych lub Zarządu Głównego ZBoWiD^[3]. Krzyż można było nadawać obywatelom polskim oraz obywatelom innych państw, także pośmiertnie^[1].

Z dniem 8 maja 1999 nadawanie Krzyża uznano za zakończone (ustawą z 16 października 1992)^[4].

Opis odznaki

Odznaką Krzyża jest stylizowany krzyż maltański o wymiarach 42 × 42 mm srebrzony, oksydowany. Na awersie w części środkowej umieszczony jest orzeł Sił Zbrojnych, na rewersie znajduje się napis: POLSKIE SIŁY ZBROJNE NA ZACHODZIE 1939–1945.

Krzyż nosi się na wstążce szerokości 42 mm z pionowym paskiem biało-amarantowym szerokości 12 mm pośrodku i pionowymi paskami niebieskim, czarnym i zielonym szerokości 5 mm po obu stronach paska środkowego.

Na wstążce Krzyża mogą być noszone okucia wykonane z metalu szerokości 5 mm z nazwami bitew, w których odznaczony brał udział:

• NARWIK,
• LAGARDE,
• MAICHE – ST. HIPPOLYTE,
• BITWA O ANGLIĘ,
• TOBRUK,
• MONTE CASSINO,
• ANKONA,
• FALAISE – CHAMBOIS,
• AXEL,
• ARNHEM,
• BREDA,
• BOLONIA,
• WILHELMSHAVEN,
• DZIAŁANIA BOJOWE LOTNICTWA,
• BITWY I KONWOJE MORSKIE.

Do 1992 roku Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie nosiło się w kolejności po Krzyżu Partyzanckim, od 1992 roku – po obecnie obowiązujących odznaczeniach państwowych.

Projektantem odznaki był rzeźbiarz i medalier Edward Gorol, a odznaki i listewki wykonała Mennica Państwowa^[2].

Odznaczeni

W kolejnych latach:

• 1989 – 41 osób
• 1990 – 8753 osoby,
• 1991 – 2141 osób,
• 1992 – 1700 osób,
• 1993 – 1018 osób,
• 1994 – 751 osoby,
• 1995 – 1583 osoby,
• 1996 – 731 osób,
• 1997 – 264 osoby,
• 1998 – 627 osób,
• 1999 – 424 osoby,

razem – 18 033 osoby^[2].

Przypisy

Ordery i odznaczenia państwowe PRL

Ordery	Order Budowniczych Polski Ludowej Order Odrodzenia Polski Order Virtuti Militari Order Krzyża Grunwaldu Order Sztandaru Pracy Order Zasługi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
Odznaczenia państwowe	Krzyż Zasługi Krzyż Walecznych Medal Zasłużonym na Polu Chwały Krzyż Partyzancki Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie Krzyż Bitwy pod Lenino Krzyż Oświęcimski Medal „Za waszą wolność i naszą” Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Medal „Za udział w walkach w obronie władzy ludowej” Śląski Krzyż Powstańczy Wielkopolski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy Medal 30-lecia Polski Ludowej Medal 40-lecia Polski Ludowej Medal za Warszawę Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 Medal Rodła Medal za Ofiarność i Odwagę Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal 10-lecia Polski Ludowej Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Odznaki tytułów honorowych	„Lotnik Kosmonauta PRL” „Zasłużony dla Kultury Narodowej” „Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości PRL” „Zasłużony dla Zdrowia Narodu” „Zasłużony Drukarz PRL” „Zasłużony Energetyk PRL” „Zasłużony Górnik PRL” „Zasłużony Hutnik PRL” „Zasłużony Kolejarz PRL” „Zasłużony Lekarz PRL” „Zasłużony Nauczyciel PRL” „Zasłużony Pilot Wojskowy PRL” „Zasłużony Portowiec PRL” „Zasłużony Rolnik PRL” „Zasłużony Stoczniowiec PRL”
Medale i odznaki resortowe	Medal Komisji Edukacji Narodowej Medal za Wybitne Osiągnięcia Sportowe Medal „Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej” Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” Medal „Za udział w walkach o Berlin” Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Odznaka Braterstwa Broni Odznaka honorowa dla korespondentów Głównego Urzędu Statystycznego Odznaka honorowa „Odznaka Mistrza” Odznaka honorowa „Wzorowy Kierowca” Odznaka honorowa „Za 1.000 000 km lotu” Odznaka honorowa „Za wzorową pracę w służbie zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla gospodarki przestrzennej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony pracy” Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej” Odznaka honorowa „Za zasługi dla ochrony zdrowia” Odznaka honorowa „Za zasługi dla oświaty” Odznaka honorowa „Za zasługi dla statystyki PRL” Odznaka honorowa „Zasłużonemu Działaczowi ORMO” Odznaka honorowa „Zasłużony dla bankowości PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych” Odznaka honorowa „Zasłużony dla gospodarki przestrzennej i komunalnej” Odznaka honorowa „Zasłużony dla górnictwa PRL” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Informacji Naukowo-Technicznej” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Morza” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Państwowy” Odznaka honorowa „Zasłużony Pracownik Rady Narodowej” Odznaka Przysposobienia Sanitarnego Odznaka Wzorowego Funkcjonariusza Służby Więziennej Odznaka „10 lat w Służbie Narodu” Odznaka „20 lat w Służbie Narodu” Odznaka „400 lat Poczty Polskiej” Odznaka „Budowniczy Huty im. Lenina” Odznaka „Budowniczy Huty Katowice” Odznaka „Budowniczy Nowej Huty” Odznaka „Budowniczy Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina” Odznaka „Mistrz Sportu” Odznaka „Na Straży Pokoju” Odznaka „Przodownik Pracy” Odznaka „Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Przodujący Drogowiec” Odznaka „Przodujący Kolejarz” Odznaka „Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Sprawny do Pracy i Obrony” Odznaka „W Służbie Narodu” Odznaka „W Służbie Penitencjarnej” Odznaka „Wzorowego Sprzedawcy” Odznaka „Wzorowy Hodowca” Odznaka „Wzorowy Księgarz” Odznaka „Za opiekę nad zabytkami” Odznaka „Za wzorową pracę w służbie weterynaryjnej” Odznaka „Za zasługi dla celnictwa PRL” Odznaka „Za zasługi dla finansów PRL” Odznaka „Za Zasługi dla Obrony Cywilnej” Odznaka „Za Zasługi dla Ochrony Przeciwpożarowej” Odznaka „Za zasługi dla przemysłu chemicznego” Odznaka „Za zasługi dla rozwoju przemysłu maszynowego” Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL” Odznaka „Za zasługi w dziedzinie geodezji i kartografii” Odznaka „Za zasługi w obronie granic PRL” Odznaka „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” Odznaka „Za zasługi w zwalczaniu powodzi” Odznaka „Zasłużony dla Energetyki” Odznaka „Zasłużony dla Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego” Odznaka „Zasłużony dla polskiej geologii” Odznaka „Zasłużony dla ubezpieczeń społecznych” Odznaka „Zasłużony dla Wynalazczości i Racjonalizacji” Odznaka „Zasłużony drukarz” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej” Odznaka „Zasłużony Działacz Turystyki” Odznaka „Zasłużony Funkcjonariusz Pożarnictwa” Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu” Odznaka „Zasłużony Opiekun Społeczny” Odznaka „Zasłużony Pracownik Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu i Usług” Odznaka „Zasłużony Pracownik Handlu Zagranicznego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Łączności” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Lekkiego” Odznaka „Zasłużony Pracownik Przemysłu Spożywczego i Skupu” Odznaka „Zasłużony Pracownik Rolnictwa” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy” Odznaka „Zasłużony Przodownik Pracy Socjalistycznej” Odznaka „Zasłużony Racjonalizator Produkcji” Odznaka „Zasłużony Trener”

• Zobacz też: Odznaka Nagrody Państwowej
• order chlebowy