Lignina
Lignina (drzewnik[1]) – jeden z podstawowych składników drewna (obok celulozy i hemiceluloz), w którym występuje w ilości ok. 20%[2]. Jest substancją lepiszczową, powodującą zwartość struktury komórek drewna. Nadaje drewnu wytrzymałość na ściskanie i utrzymuje jego sztywność. Eliminacja ligniny (fachowo zwana delignifikacją), poprzez dodatek wodorotlenku sodu (ługu warzelnego o silnie alkalicznym odczynie), z drewna prowadzi do zmiękczenia substancji drzewnej, co jest procesem niezbędnym podczas produkcji papieru.
Lignina jest polimerem, którego monomerami są związki organiczne będące pochodnymi alkoholi fenolowych. Są to alkohol koniferylowy, alkohol synapinowy, alkohol kumarylowy. Struktura chemiczna ligniny jest usieciowana wiązaniami eterowymi i kowalencyjnymi węgiel-węgiel (C−C).
Rozkład ligniny przeprowadzają grzyby, powodując białą zgniliznę drewna[3]. Najbardziej typowymi monomerycznymi produktami rozkładu ligniny są wanilina i kwas wanilinowy. Lignina jest jednym z ważnych źródeł aromatycznej części kwasów huminowych gleb, torfów, lignitów i węgli. W wyniku niepełnego rozkładu ligniny następuje wzbogacenie gleby również w związki azotowe.
Lignina to także potoczne określenie waty celulozowej[4] – bardzo chłonnego, miękkiego papieru używanego do celów sanitarnych[1] i opatrunkowych[5].
Przypisy
- ↑ a b Lignina. W: Słownik języka Polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2012-03-25].
- ↑ K. H. Lautenschläger, W. Schröter, A. Wanninger: Nowoczesne kompendium chemii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14906-2.
- ↑ Piotr Łakomy, Hanna Kwaśna: Atlas hub. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008. ISBN 978-83-7073-650-7.
- ↑ wata celulozowa, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2012-04-22].
- ↑ Anna Chrząszczewska: Bandażowanie. Warszawa: PZWL, 2010. ISBN 978-83-200-3693-0.
Media użyte na tej stronie