Lukarna

Barokowa lukarna w klasztorze w Kłodzku

Lukarna, gibel – element architektoniczny umieszczony na/w dachu, doświetlający poddasze[1]. Składa się z powierzchni frontowej, w której umieszczone jest okno klasyczne lub portfenetr, oraz prostopadłych do niej powierzchni bocznych, łączących front z połacią dachu lub współcześnie również boczną częścią budynku w przypadku lukarny narożnej. Od góry nakryta jest zwykle dachem dwu- lub trójspadowym (współcześnie również dachem płaskim). Lukarna pojawiła się w architekturze gotyku we Francji. W okresie baroku najbardziej ozdobne, często stosowane w architekturze pałacowej i w kamienicach[2][3]. Od XIX wieku stopniowo pozbawiane detali architektonicznych, stosowane do dziś, zachowały swoją praktyczną funkcję. Do niedawna jedną z cech lukarny było osadzenie jej na dachu w pewnym oddaleniu od okapu, bez jego przerywania (w przeciwieństwie np. do szczytu). Obecnie w nowoczesnej architekturze lukarny występują często jako elementy umieszczone w narożnych częściach budynku stanowiące wyniesienie w dachu zazwyczaj zadaszone dachem płaskim nie zachowując ciągłości i oddalenia od okapu będąc niejednokrotnie przedłużeniem ścian nośnych. Lukarna odróżnia się też od jaskółki poprzez występowanie ścian bocznych i/lub okien narożnych, których ta druga nie posiada.

Zobacz też

Przypisy

  1. Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4727-1.
  2. Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-12365-6.
  3. Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1975.

Media użyte na tej stronie

2014 Klasztor franciszkanów w Kłodzku 14.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID