Marine nationale

Marine nationale
Godło
Logo Marine nationale
Państwo

 Francja

Siły zbrojne

Francuskie Siły Zbrojne

Nazwa skrócona

La Royale

Data utworzenia

1624

Bandera

Civil and Naval Ensign of France.svg

Motto

Honneur, Patrie, Valeur, Discipline

Marine nationale – francuska marynarka wojenna, rodzaj sił zbrojnych we francuskich siłach zbrojnych. W jej skład wchodzi cała gama statków wodnych pływających od kutrów patrolowych po fregaty i niszczyciele rakietowe oraz jeden lotniskowiec i dziesięć okrętów podwodnych o napędzie nuklearnym (cztery z nich są przystosowane do wystrzeliwania pocisków balistycznych).

Dewizą Francuskiej Marynarki Wojennej jest Honneur, Patrie, Valeur, Discipline („Honor, Ojczyzna, Męstwo, Dyscyplina”).

Organizacja

Szef sztabu francuskiej Marynarki Wojennej adm. Alain Oudot de Dainville

Marynarka wojenna zorganizowana jest następująco:

  • Force d'Action Navale (siły nawodne)
  • Forces Sous-marines (siły podwodne), strategiczne okręty nuklearne floty bazujące na Île Longue
  • Aviation Navale (siły powietrzne), samoloty i helikoptery bazujące zarówno na lądzie, jak i na pokładach okrętów
  • Fusiliers de Marine (fizylierzy morscy), oddziały lądowe zabezpieczające bazy marynarki i Commandos de Marine (komandosi morscy), znani pod skrótową nazwą FORFUSCO.
  • Gendarmerie Navale, żandarmeria polowa marynarki i straż przybrzeżna.

W 2006 w marynarce francuskiej służyło 43 771 żołnierzy oraz 10 015 pracowników cywilnych[1].

Warto odnotować, że Troupes de marine (piechota morska), zorganizowana w Régiments d'Infanterie de Marine (elitarne RIMa) to dzisiejsza nazwa dawnych oddziałów Troupes Coloniales (wojsk kolonialnych), które nie należą do marynarki, lecz do armii.

Zgodnie z założeniami francuska Marynarka Wojenna powinna dysponować dwoma lotniskowcami (aktualnie posiada tylko jeden – „Charles de Gaulle”). W chwili obecnej flota jest w stanie restrukturyzacji i przebudowy zakładającej budowę dwóch nowych lotniskowców w miejsce obecnie eksploatowanego. Do 2015 planowane jest zastąpienie obecnych niszczycieli i starszych fregat przez fregaty typów Horizon i FREMM.

W 2011 główne okręty marynarki francuskiej to:

  • 1 lotniskowiec („Charles de Gaulle”)
  • 12 niszczycieli rakietowych (2 typu Cassard, 7 Georges Leygues, 2 F67, 1 typu Suffren) – oficjalnie klasyfikowane są jako fregaty pierwszej klasy
  • 11 fregat rakietowych (5 typu La Fayette, 6 Floréal) – oficjalnie klasyfikowane są jako fregaty drugiej klasy
  • 9 korwet rakietowych (typu A69)
  • 4 atomowe okręty podwodne z rakietami balistycznymi (3 typu Le Triomphant, 1 typu Le Redoutable)
  • 6 atomowych okrętów podwodnych myśliwskich (typu Rubis)

Historia

Dzieje marynarki francuskiej sięgają wczesnego średniowiecza, walk z wikingami, operacji desantowej Wilhelma Zdobywcy na wybrzeżu angielskim, bitwy pod Sluys przegranej na rzecz Anglików i pod La Rochelle, tym razem – przy udziale eskadry kastylijskiej – wygranej.

Prawdziwą siłą i znakomitym instrumentem w działaniach zewnętrznych stała się La Royale za panowania Ludwika XIV, który potrafił marynarkę dobrze wyszkolić i wyposażyć, co pozwoliło jej odnieść szereg zwycięstw (jak na przykład w bitwie pod Palermo oraz w starciach z Anglikami i Holendrami na początku Wojny Dziewięcioletniej. Kłopoty finansowe nie pozwoliły wykorzystać tych zwycięstw i inicjatywa znalazła się w rękach przeciwników.

XVIII wiek

Francuskie okręty liniowe w zatoce Chesapeake

XVIII stulecie to okres rosnącej przewagi brytyjskiej Royal Navy na morzach i oceanach świata. W wojnie o sukcesję austriacką i wojnie siedmioletniej lekceważona przez nie interesującego się jej sprawami Ludwika XV marynarka francuska doznała licznych porażek, które doprowadziły niemal do jej unicestwienia. Dzieła jej odbudowy podjął się pierwszy minister Étienne-François de Choiseul, który zrozumiał, że bez posiadania silnej floty Francuzi nie mogą w żaden sposób przeciwstawić się Brytyjczykom. Świadectwem ożywienia francuskiej marynarki było m.in. pierwsze francuskie opłynięcie globu przez wyprawę badawczą Bougainville’a w roku 1766.

Dzięki Choiseulowi i jego następcom, osobiście popieranym przez żywo zainteresowanego sprawami floty Ludwika XVI, w czasie amerykańskiej wojny o niepodległość marynarka francuska wspólnie z sojuszniczą flotą hiszpańską mogła podjąć otwartą walkę z największą flotą wojenną ówczesnego świata. W najważniejszej bitwie morskiej tej wojny flota francuska pod dowództwem markiza de Grasse pokonała Brytyjczyków w zatoce Chesapeake w roku 1781, przesądzając tym samym o zagładzie odciętych od morza i zablokowanych na lądzie sił brytyjskich w bitwie pod Yorktown, co zadecydowało o niepodległości Stanów Zjednoczonych. Z kolei w Indiach Pierre de Suffren przeprowadził szereg kampanii przeciw flocie brytyjskiej w latach 1781-1783, osiągając znaczącą przewagę nad wiceadmirałem sir Edwardem Hughesem. Marynarka francuska w tej wojnie odniosła zatem strategiczne zwycięstwo, czego nie mogła zmienić nawet klęska de Grasse w bitwie pod Saintes w roku 1782. W roku 1783, po zakończeniu wojny, flota francuska liczyła 69 okrętów liniowych i 55 fregat[2].

Jednak rewolucja francuska, eliminując większość oficerów arystokratycznego pochodzenia, doprowadziła Marynarkę do niemalże całkowitego upadku. Wysiłki zmierzające do ponownego przywrócenia jej dawnej świetności za Napoleona uniemożliwiła śmierć admirała Louisa de Latouche Tréville’a w roku 1804 i bitwa pod Trafalgarem w roku następnym, kiedy Brytyjczycy zniszczyli znaczną część floty francuskiej i hiszpańskiej. Ta klęska zapewniła Royal Navy dominację aż do czasu zakończenia II wojny światowej.

Jedynym znaczącym zwycięstwem nad siłami brytyjskimi w czasie wojen napoleońskich była bitwa o Grand Port na Oceanie Indyjskim, wygrana przez admirała Duperré w roku 1810.

Odrodzenie w XIX stuleciu

W swym słynnym przemówieniu z roku 1852 Napoleon III oświadczył, że „Cesarstwo to pokój” („L'Empire, c'est la paix”), w rzeczywistości jednak dążył do umocnienia potęgi Francji, co zmuszało Marynarkę do licznych akcji militarnych na wodach całego świata.

Abel Thouars zajmuje Tahiti

W roku 1842 flotylla admirała Abela Aubert Dupetit Thouarsa zajęła Tahiti; jego bratanek Abel-Nicolas Bergasse Dupetit Thouars podjął pacyfikację Markizów w roku 1880.

Rywalizacja Napoleona III z Rosją o wpływy w Imperium Osmańskim doprowadziła do udziału Francji w wojnie krymskiej (od marca 1854 do marca 1856). Właśnie podczas tej wojny Napoleonowi udało się zawrzeć sojusz ze Zjednoczonym Królestwem, który to sojusz działał w latach późniejszych.

Fregata La Guerrière podczas kampanii przeciwko Korei

Za panowania Napoleona III przeprowadzono pierwsze skuteczne działania zmierzające do opanowania Indochin. Cesarz wyraził zgodę na ekspedycję flotylli okrętów w 1858 roku w celu wymuszenia na Wietnamczykach lepszego traktowania francuskich misjonarzy katolickich oraz zgody dworu w Huế na francuską obecność w tym kraju. Napoleon uważał, że bez kolonii w Azji Francja zostanie zepchnięta do roli drugorzędnej siły na arenie międzynarodowej. W Paryżu panowało ponadto przekonanie, że Francja ma do spełnienia „misję cywilizacyjną”.. To doprowadziło do inwazji na pełną skalę w roku 1861. W 1862 wojna została zakończona a Wietnam musiał oddać trzy prowincje na południu, które nazwane zostały Kochinchiną, otworzyć trzy porty dla francuskich kupców, zezwolić na nieskrępowane działanie floty francuskiej przeciwko Kambodży (co doprowadziło w roku 1867 do objęcia Kambodży francuskim protektoratem), zezwolić francuskim misjonarzom na swobodne działanie i pokryć znaczną część kosztów całej operacji.

W Chinach Francja wzięła udział, wraz z Wielką Brytanią, w drugiej wojnie opiumowej, a w roku 1860 oddziały francuskie wkroczyły do Pekinu. Chiny zostały zmuszone do złagodzenia sztywnych przepisów handlowych, dopuszczenia do wolnej żeglugi na rzece Jangcy, religijnego równouprawnienia chrześcijan i zapewnienia Francji i Wielkiej Brytanii licznych rekompensat. Wraz z interwencją w Wietnamie dało to podstawy do późniejszych wpływów francuskich w południowych Chinach.

W roku 1866 siły Marynarki Francuskiej wzięły udział w próbie skolonizowania Korei. Dały się również we znaki Japonii podczas bombardowania Shimonoseki w 1863. W czasie wojny chińsko-francuskiej (1884-1885) Marynarka Francuska pod dowództwem Amédée Courbeta zniszczyła flotę chińską podczas bitwy pod Fuzhou.

Francuska Marynarka przeprowadziła skutecznie blokadę portów meksykańskich podczas tzw. „wojny ciastkowej” w roku 1838. W okresie od stycznia 1862 do marca 1867 roku Meksyk stanowił szczególny obiekt zainteresowania Francji. Napoleon III, wykorzystując jako pretekst to, że rewolucyjne władze meksykańskie przestały spłacać zadłużenie zagraniczne kraju, postanowił utworzyć francuską strefę wpływów w Ameryce Środkowej poprzez stworzenie w Meksyku profrancuskiej monarchii; projekt gorąco popierany przez meksykańskie klasy średnie i wyższe, zainteresowane w powstaniu w kraju państwa świeckiego, wolnego od klerykalizmu. Pomysł nie wypalił, interwencja francuska zakończyła się kompletnym fiaskiem i śmiercią cesarza Maksymiliana, rozstrzelanego przez wojska Benito Juareza Garcii.

Le Napoléon (1850), pierwszy parowy okręt liniowy w historii

W ciągu XIX wieku marynarka wojenna odżyła, zajmując drugie miejsce na świecie za Royal Navy. Pragnąc za wszelką cenę pokonać Brytyjczyków sięgano po wynalazki, które prowadziły do szybkiego unowocześnienia floty:

  • korzystając z opracowań Henri-Josepha Paixhansa – Francja odgrywała wiodącą rolę w pracach nad nowoczesną amunicją wybuchową do dział okrętowych;
  • w 1850 roku zwodowano „Napoléon”, pierwszy okręt liniowy o napędzie parowym;
  • fregata pancerna „La Gloire” była pierwszym oceanicznym pancernikiem, zwodowanym w roku 1853;
  • w roku 1863 Francuska Marynarka Wojenna zwodowała „Plongeur”, pierwszy na świecie okręt podwodny z napędem mechanicznym;
  • w roku 1876 francuski okręt liniowy „Redoutable” był pierwszym na świecie okrętem o całkowicie stalowym kadłubie (w odróżnieniu od żelaznych);
  • w roku 1887 zwodowano pierwszy krążownik pancerny nowej koncepcji „Dupuy de Lôme”.

Istotną rolę we wprowadzaniu nowości konstrukcyjnych odegrał konstruktor Henri Dupuy de Lôme. Ponieważ w II połowie XIX wieku stało się jednak jasne, że Francja nie mogła sobie pozwolić na ilościowe dorównanie marynarce brytyjskiej w budowie ciężkich okrętów, istotne znaczenie miała powstała wówczas doktryna tzw. „Młodej Szkoły” (Jeune École), wzywająca do budowy znacznej liczby mniejszych i tańszych okrętów uzbrojonych w torpedy, zdolnych do pokonania ciężkich okrętów brytyjskich. Koncepcja ta kładła nacisk na wykorzystanie nowych środków technicznych. Wyrazem koncepcji Młodej Szkoły było m.in. opracowanie klasy krążowników pancernych, mających służyć do działań rajderskich na liniach komunikacyjnych.

XX wiek

Na początku XX wieku w rozwoju marynarki francuskiej nastąpił zastój, w rezultacie została ona prześcignięta ilościowo i jakościowo także przez floty Niemiec, będących potencjalnym wrogiem i USA. Utraciła ona pozycję lidera w postępie technicznym i z opóźnieniem wprowadziła nowe pancerniki – drednoty i krążowniki lekkie, budując nadal serie przestarzałych już przeddrednotów, krążowników pancernych i pancernopokładowych oraz małych torpedowców; zastój panował także w budowie niszczycieli i okrętów podwodnych. Mimo to, marynarka dobrze spełniała swoją rolę w czasie I wojny światowej. Na podstawie porozumienia z Brytyjczykami, głównym teatrem działań marynarki francuskiej było Morze Śródziemne. Główną operacją floty francuskiej, we współdziałaniu z brytyjską, była operacja dardanelska.

Liczba okrętów głównych klas Marynarki Francuskiej na początku / pod koniec I wojny światowej[3]:

Podczas wojny wysiłek Francji skupiony był przede wszystkim na walkach na lądzie, a północno-wschodnia część kraju znalazła się pod okupacją, toteż budowano niewiele nowych okrętów, zwłaszcza większych klas. Utracono natomiast 4 pancerniki, 5 krążowników, 23 niszczyciele i torpedowce, 14 okrętów podwodnych, 7 krążowników pomocniczych, 49 awizów i patrolowców[4]. W efekcie, po I wojnie światowej marynarka francuska spadła na 4. miejsce w świecie, po brytyjskiej, amerykańskiej i japońskiej; jedynie niewiele słabsza była flota włoska, postrzegana przez kolejne dwudziestolecie jako główne zagrożenie. W latach 20. wycofano większość przestarzałych okrętów, z powodów finansowych budowano niewiele nowych, głównie krążowników, niszczycieli i okrętów podwodnych (budowa okrętów liniowych była zabroniona traktatem waszyngtońskim). Bardziej dynamiczny rozwój floty miał miejsce w latach 30., zbudowano wtedy m.in. dwa nowoczesne pancerniki i rozpoczęto budowę dwóch dalszych. Mimo wczesnych prób z bazowaniem samolotów na okrętach, Francja zrezygnowała z rozwijania lotniskowców, budując tylko jeden okręt „Béarn”.

Już w roku 1909 francuski wynalazca Clément Ader przedstawił w pracy L'Aviation Militaire opis okrętu wyposażonego w płaski pokład-lądowisko, z niewielką wysepką nadbudówek przy jednej z burt, windami i podpokładowymi hangarami dla samolotów, lecz nie spotkało się to z zainteresowaniem we Francji, natomiast attaché morski ambasady USA w Paryżu posłał raport o tym do Waszyngtonu[5] i to w USA w 1910 podjęto pierwsze próby operowania samolotów lądowych na okrętach.

Wynalezienie wodnosamolotu w roku 1910 zrodziło pierwsze pomysły na zbudowanie okrętu zdolnego do przenoszenia oraz startu i lądowania samolotów, wciąż jeszcze wyposażonych w pływaki. W 1911 przebudowano wodowany wcześniej tender torpedowców „Foudre” na pierwszy na świecie tender wodnosamolotów, które dokowano w hangarach na pokładzie, skąd opuszczano je na wodę za pomocą dźwigu. „Foudre” w listopadzie 1913 roku przebudowano, dodając 10-metrową platformę startową.

W okresie międzywojennym, z powodu niemożności budowy dużych liczby okrętów, w marynarce francuskiej dążono do posiadania niewielkich liczby jednostek, które przewyższały jednak swe odpowiedniki we flotach państw ościennych. Dla przykładu, stocznie francuskie zbudowały „superniszczyciele”, które w okresie II wojny światowej uważane były przez aliantów za odpowiedniki krążowników lekkich. Niszczyciele typu „Le Fantasque” pozostały do dzisiaj najszybszymi niszczycielami w historii. Okręt podwodny „Surcouf” był w swoim czasie największym i najlepiej uzbrojonym okrętem podwodnym świata. Dwa pancerniki typu Dunkerque, opracowane w celu zwalczania niemieckich „pancerników kieszonkowych” wzbudziły wielkie zainteresowanie dużymi możliwościami bojowymi przy ograniczonej wielkości i stały się impulsem rozwoju na świecie generacji tzw. szybkich pancerników, a według opinii części ekspertów, dwa pancerniki typu „Richelieu” były najlepszymi pancernikami opracowanymi przed wojną na świecie, w ramach ograniczeń wielkości narzuconych traktatem waszyngtońskim[6].

Liczba okrętów głównych klas Marynarki Francuskiej w służbie w chwili ataku niemieckiego w maju 1940 (w nawiasie jednostki w ostatnim stadium budowy lub wykończenia)[7]

Zaawansowane w budowie były także: 1 nowoczesny pancernik, 4 niszczyciele i kilka okrętów podwodnych.

II wojna światowa

Na początku wojny marynarka francuska czynnie uczestniczyła w działaniach patrolowych na Atlantyku i w kampanii norweskiej, dokonała także bombardowania portu w Genui. Jednak po zawieszeniu broni w czerwcu 1940 roku, flota Francji natychmiast została wycofana z akcji, stając się poważnym problemem dla osamotnionej Wielkiej Brytanii.

Francuski rząd Vichy ogłosił neutralność i zobowiązał się do niewydania floty francuskiej Niemcom, co zostało zagwarantowane w warunkach rozejmu. Dowódca floty i minister marynarki François Darlan rozkazał niszczyć okręty w razie groźby wpadnięcia w obce ręce. Niemniej jednak, ryzyko przejęcia silnej floty francuskiej przez Niemców w dalszym toku wojny było realne i Brytyjczycy postanowili wyeliminować to zagrożenie. Niewielka część okrętów francuskich znajdowała się w portach brytyjskich, zostały więc przejęte przez Brytyjczyków i włączone do Floty Wojennej Wolnych Francuzów (Forces navales françaises libres – FNFL) lub rozbrojone i unieruchomione albo obsadzone załogami innych państw alianckich, w tym polskimi (zobacz okręty francuskie pod polską banderą).

Szybki niszczyciel „Fantasque”

Po zawieszeniu broni z Niemcami główne siły Francuskiej Marynarki Wojennej stacjonowały w Dakarze i w Mers el-Kebir w Afryce Północnej. Do sił tych Royal Navy wystosowała ultimatum, a po jego odrzuceniu zbombardowała i zatopiła część okrętów bazujących w Mers el-Kebir (Operacja Catapult) 3 lipca 1940. Akcja ta wpłynęła negatywnie na wzajemne stosunki francusko-brytyjskie. We wrześniu 1940 alianci i Wolni Francuzi usiłowali wylądować w Dakarze, w listopadzie 1940 lądowali w Gabonie, w czerwcu 1941 lądowali w Syrii, w maju 1942 dokonali lądowania na Madgaskarze, a w listopadzie 1942 w Maroku i Algierii (operacja Torch). Doszło wówczas do starć okrętów francuskich wiernych rządowi w Vichy z aliantami, bez sukcesów, natomiast zakończonych zniszczeniem wielu francuskich okrętów, głównie kilkunastu niszczycieli i okrętów podwodnych. W odpowiedzi na lądowanie w Afryce północnej, Niemcy zajęli do tej pory nie okupowaną Francję rządu Vichy, wraz z portem wojennym w Tulonie, gdzie stacjonowały pozostałe siły Francuskiej Marynarki Wojennej (Operacja Lila). Francuzi, nie chcąc wydać floty Niemcom, zatopili ok. 80 swoich okrętów w porcie w Tulonie 27 listopada 1942, niszcząc je w takim stopniu, że nie nadawały się do remontu. Zaledwie kilka okrętów podwodnych zdecydowało się na opuszczenie portu przed opanowaniem portu przez Niemców i dołączenie do floty alianckiej. Niemcom udało się 8 grudnia 1942 opanować port w Bizercie, jednakże przejęli tam tylko niewielkie jednostki. Większość Francuzów uznała akcję niemiecką za agresję, co przyciągnęło do FNFL więcej ochotników. Wolni Francuzi otrzymali także okręty przejęte we francuskich koloniach oraz przekazane im przez Wielką Brytanię i USA. Francuskie okręty brały później udział w lądowaniu w południowej Francji (operacja Dragoon) i w Normandii (operacja Neptune).

Okres powojenny

Z II wojny światowej marynarka francuska wyszła bardzo osłabiona. Trzon sił stanowiły dwa pancerniki: „Richelieu” i nowo wykończony bliźniaczy „Jean Bart”, jednakże klasa pancerników szybko straciła przydatność i w połowie lat 50. je wycofano. Oprócz nielicznych okrętów przedwojennych i uzyskanych na przełomie lat 40. i 50. od USA i w mniejszym zakresie od Wielkiej Brytanii, do służby wcielono szereg niszczycieli i mniejszych okrętów uzyskanych w ramach podziału floty niemieckiej i włoskiej. Szybko jednak nowe okręty zaczął dostarczać francuski przemysł stoczniowy, stając się od końca lat 60. wyłącznym dostawcą okrętów. Jako jedną z pierwszych zbudowano serię niszczycieli typu T47.

Nacisk na samodzielność militarną Francji i jej szerokie interesy na świecie spowodowały pojawienie się jako trzonu floty lotniskowców: początkowo amerykańskich i brytyjskich wojennej budowy, następnie w latach 60. własnej konstrukcji, ich liczba jednak nie przekraczała 2-3 z powodów finansowych. Nacisk kładziono na wyposażanie okrętów we własne systemy uzbrojenia, w tym rakietowego. W celu osłony lotniskowców rozwijano liczną grupę okrętów eskortowych, przede wszystkim niszczycieli rakietowych (zarówno niszczyciele i fregaty klasyfikowano we Francji po wojnie początkowo jako eskortowce, następnie jako fregaty). Z uwagi na konieczność osłony konwojów i ochrony terytoriów zamorskich, liczną grupą okrętów stały się także fregaty i korwety, o umiarkowanych możliwościach bojowych. Jako jedno z trzech tylko mocarstw atomowych, Francja samodzielnie opracowała i wprowadziła od 1972 do służby atomowe okręty podwodne z pociskami balistycznymi[8].

Po zakończeniu zimnej wojny i odprężeniu na świecie, francuska marynarka została od początku lat 90. zredukowana. Jeszcze w 1991 liczyła 2 lotniskowce, 1 śmigłowcowiec, 1 krążownik rakietowy, 16 niszczycieli rakietowych, 21 fregat, 6 atomowych okrętów podwodnych z rakietami balistycznymi, 4 atomowych i 9 konwencjonalnych myśliwskich okrętów podwodnych[9]. Rozpoczął się także proces, rozpisany do 2015 roku, wymiany generacyjnej okrętów.

Wyposażenie

Okręty Marine nationale

TypOkrętyWejście do służbyProducentZdjęcie
Lotniskowce (1)
Charles de Gaulle (2001)118 maja 2001Direction des Constructions Navales, Brest (DCN)Lotniskowiec „Charles de Gaulle”
Okręty desantowe-doki (3)
Mistral32005-2012Direction des Constructions Navales, Brest (DCNS)
Chantiers de l'Atlantique, Saint-Nazaire (STX Europe)
Dixmude (L9015)
(c) Photograph by Rama, Wikimedia Commons, Cc-by-sa-2.0-fr
Okręty podwodne (10)
Triomphant41997-2010DCN CherbourgLe Téméraire (S617)
Rubis61983-1993DCN CherbourgCasabianca (S603)
Fregaty (24)
Horizon22008,2009DCNS LorientForbin (D620)
FREMM62012-DCNS LorientAquitaine (D650)
Cassard (F70 AA)21988,1991DCNJean Bart (D615)
Georges Leygues (F70)31979-1990Brest arsenalLatouche Treville (D646)
La Fayette51996-2001DCN LorientLa Fayette (F710)
Floréal61992-1994Chantiers de l'Atlantique, Saint-NazaireFrancuska fregata „Floréal”, stacjonująca na Bora-Bora
Awizo (korwety) (9)
D'Estienne d'Orves (A69)91976-1984Arsenal de LorientCommandant Bouan (D797)
Niszczyciele min (18)
Eridan111984-1988,1997Arsenal de LorientVerseau (M651)
Vulcain (BBPD)41986-1987
Antarès31994-1995
Okręty patrolowe (17)
Albatros (P681)11967Albatros (P681)
Arago (P675) (ex-Lapérouse)11991DCNArago (P675)
L'Audacieuse (P 400)91986-1987Constructions Mécaniques de Normandie, CherbourgTapageuse (P691)
Flamant (OPV 54)31996-1997Constructions Mécaniques de Normandie, CherbourgCormoran (P677)
Grèbe (P679)11990Grèbe (P679)
Athos (PSS)21980,1981
Okręty desantowe (6)
Champlain (BATRAL)31983-1987Ateliers Français de l'OuestDumont d’Urville (L9032)
Dague (L9052)/(EDIC)11987
Rapière (CDIC)21988,1989Rapière (L9061)
Okręty rozpoznawcze wywiadu wojskowego SIGINT (3)
Dupuy de Lôme (A759)12006Thales/Niestern Sander DelfzijlDupuy de Lôme (A759)
Monge (A601)11992Chantiers de l'Atlantique, Saint-NazaireMonge (A601)
Lapérouse (A785 Thétis)11988
Okręty zaopatrzeniowe (4)
Durance41980-1990Brest ArsenalMeuse (A607)
Okręty hydrograficzne (3)
Lapérouse31988-1989Borda (A792)
Łodzie patrolowe (47)
VCSM242003-2007Huveaune (P619)
Okręty szkolne (18)
Léopard81982-1987Guepard (A752)
Holowniki (68)
Okręty gaśnicze (8)
Okręty pomocnicze (32)

Lotnictwo morskie (Aéronavale)

SamolotProducentTypWersjaLiczba sztukUwagi
French Rafale M launch from USS Enterprise.jpg
Dassault Rafale
 Francjapokładowy myśliwiec wielozadniowyRafale M F341Zamówiono 58, 3 utracono, 9 wycofano do czasu ich zmodernizowania.
CdG-photo173.jpg
Dassault Super Étendard
 Francjapokładowy myśliwiec szturmowy0W dniu 16 marca 2016 roku zrealizowano ostatni start samolotu Super Etendard Modernisé z lotniskowca. Zadecydowano, że po przelocie z lotniskowca na ląd wszystkie Super Etendard Modernisé mają zostać wycofane do 12 lipca br. a 17. eskadra lotnicza ma w tym czasie zostać przezbrojona na samoloty Dassault Rafale M.[10]
Atlantique2.jpg
Breguet Atlantic
 Francjamorski samolot patrolowyAtlantique 222
Dassault Falcon 20 Gardian.jpg
Dassault Falcon 20
 Francjasamolot rozpoznawczyFalcon 200 H Gardian5
Dassault.falcon.50m.fairford.arp.jpg
Dassault Falcon 50
 Francjasamolot rozpoznawczyFalcon 50 M4Zamówiono 8.
Hawkeye Theodore Roosevelt02.jpg
Grumman E-2 Hawkeye
 Stany Zjednoczonesamolot wczesnego ostrzeganiaE-2C3

Dassault Falcon 10
 Francjasamolot treningowyFalcon 10 M6
EMB-121 Xingu MARINE 100 ANS No67, pic1.JPG
Embraer 121 Xingu
 Brazyliasamolot szkolnyXingu 111
AirExpo 2016 - Cap10 Marine.jpg
(c) Clément Gruin (Wikimedia, CC-BY-SA 4.0)

Mudry CAP 10
 Francjasamolot szkolnyCAP 10B7
Morane-Saulnier Rallye - Marine.jpg
Morane-Saulnier Rallye
 Francjasamolot szkolnyMS-880B9
Alouette Motte Piquet.jpg
Aérospatiale Alouette III
 Francjaśmigłowiec użytkowySA 316B/SA 319B25
20100717 EC225 3.jpg
Eurocopter EC225
 Francjaśmigłowiec SARSECMAR2
Dauphin 2.jpg
Eurocopter Dauphin
 Francjamorski śmigłowiec SARSA 36510
Panther-051306-N-9546C-001.jpg
Eurocopter Panther
 Francjamorski śmigłowiec ZOPAS 565MA16

NHI NH90
 Francjamorski śmigłowiec ZOP/SARNFH 90 Caiman6zamówiono 22.
Lynx mk46.jpg
Westland Lynx
 Wielka Brytaniamorski śmigłowiec ZOPLynx HAS 425

Stopnie oficerskie w Marynarce Francuskiej

Stopnie francuskie
Admiral
Vice-admiral
Contre-admiral
Capitaine de vaisseau
Capitaine de frégate
Capitaine de corvette
Lieutenant de vaisseau
Enseigne de vaisseau de première classe
Enseigne de vaisseau de deuxième classe
Aspirant

Dodatkowe informacje

  • Marynarka francuska wyróżnia się tym, że nie używa żadnego prefiksu skrótowego przed nazwami swych okrętów (takich jak HMS, USS, czy ORP). Anglojęzyczni publicyści posługują się czasami prefiksem „FS” (od „French Ship”) lub „FNS” (od „French Navy Ship”) nie jest to jednak zgodne ze stanem faktycznym.
  • W odróżnieniu od sił lądowych i lotnictwa, oficerowie marynarki nie posługują się słowem mon (skrót od monsieur – pan) przed stopniem (a więc nie mon capitaine, lecz po prostu capitaine)[11]. Zwyczaj ma pochodzić z czasów napoleońskich – rozgniewany klęską pod Trafalgarem cesarz miał powiedzieć, że oficerowie marynarki nie są godni, by zwracać się do nich przez pan[12].

Oficerowie Francuskiej Marynarki Wojennej

Przypisy

  1. Strona oficjalna. [dostęp 2007-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-26)].
  2. T.C.W. Blanning: The French Revolutionary Wars, 1787-1802, London, 1996, ISBN 0-340-56911-5, s.196
  3. S. A. Bałakin: „WMS Francji 1914-1918”, seria Morskaja Kollekcja 3/2000 (ros.)
  4. Robert Gardiner (red.): Conway's All the World's Fighting Ships: 1906-1921, Annapolis, 1985, ISBN 0-87021-907-3, s.191
  5. Raport o lotniskowcach
  6. Klimczyk T., Pancerniki, Warszawa 2002, ISBN 83-86776-66-8
  7. Na podst. W. W. Iwanow: Korabli Wtoroj Mirowoj wojny: WMS Francji (Корабли Второй Мировой войны: ВМС Франции), Morskaja Kollekcja 11/2004. Okręty francuskie w 1940: nowe pancerniki: 2 typu Dunkerque i „Richelieu” na ukończeniu; stare pancerniki: 3 typu Provence i 2 typu Courbet; lotniskowiec: „Béarn”; krążowniki ciężkie: „Algérie”, 4 typu Suffren, 2 typu Duquesne; krążowniki lekkie: 6 typu La Galissonniere, „Emile Bertin”, 3 typu Duguay Trouin, „Jeanne d’Arc” (szkolny); wielkie niszczyciele: 2 typu Mogador, 6 typu Le Fantasque, 18 typów 2400-tonowych, 6 typu Jaguar
  8. Obok USA i ZSRR. Wielka Brytania korzystała przy projektowaniu swoich jednostek z amerykańskich technologii, a jedyny chiński okręt ma charakter w dużym stopniu eksperymentalny
  9. Robert Rochowicz: „Przyszłość Marine Nationale” w: Morze, statki i okręty nr 2/2007
  10. Maksymilian Dura, Koniec ery samolotów Super Etendard. „Adieu SEM”, defence24.pl, 19 marca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-03-21].
  11. Rapport sur la féminisation des noms de métier, fonction, grade ou titre, culture.gouv.fr [dostęp 2014-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] (fr.).
  12. Simon Winchester: Der Atlantik: Biographie eines Ozeans. 2012. ISBN 3-641-08163-7. [dostęp 2014-01-14]. (niem.)

Bibliografia

  • Edward Czerw, « Na pokladzie „Lamotte-Picquet” » w : Morze i Kolonie. Organ Ligi Morskiej i Kolonialnej. Nr 4 (Kwiecień 1939). Rok I (XVI), str .16-17)
  • Jan Baszkiewicz, Historia Francji, Wrocław 1978
  • Edmund Kosiarz, Bitwy morskie, Gdańsk 1973
  • Simon Goodenough, War maps, New York 1982, ISBN 0-312-85584-2
  • Kamil Ł. Mazurek Francuski LPM 2019-2025 w Wojsko i Technika. Nr 1/2019

Zobacz też

  • Lista lotniskowców Marine nationale

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Ensign of France.svg
Marine Nationale and French merchant ensign. Used from 1794 to 1814/1815, and from 1848 to present.
Notice that its proportions differ from those of the French civil flag. (ensign : 30:33:37, civil : 1/3,1/3,1/3)
Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
FS Redoutable.jpg
Autor: Guillaume Rueda, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Le Redoutable, first ballistic missile submarine of the French Navy.
Frégate Aquitaine 1.jpg
Autor: User:Matubu, Licencja: CC BY-SA 3.0
Frégate Aquitaine à quai à Bordeaux
Civil and Naval Ensign of France.svg
Marine Nationale and French merchant ensign. Used from 1794 to 1814/1815, and from 1848 to present.
Notice that its proportions differ from those of the French civil flag. (ensign : 30:33:37, civil : 1/3,1/3,1/3)
Hawkeye Theodore Roosevelt02.jpg
A French E-2C Hawkeye early warning aircraft, assigned to the 4th Squadron, lands during a historic joint French and American collaborated carrier qualification aboard the aircraft carrier USS Theodore Roosevelt (CVN 71). The Theodore Roosevelt Carrier Strike Group is participating in Joint Task Force Exercise "Operation Brimstone" off the Atlantic coast until the end of July
Logo of the French Navy (Marine Nationale).svg
Autor: Cheposo, Licencja: CC BY-SA 3.0
Reproduccion del logotipo de la marina nacional en formato .SVG para ilustrar el articulo de la Armada Francesa de la Wikipedia en Espanol
CdG-photo173.jpg
Autor: Guillaume Rueda, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Le SEM n°49 - flottille 11 F - prêt à être catapulté du Charles de Gaulle (juin 2007)
Dauphin 2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Bougainville p1150183.jpg
Autor: David Monniaux, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Transportation and supply ship Bougainville of the French Navy in 2006 in the military harbour of Toulon at sunset
FS Monge.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
FS Casabianca 01.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Floreal-Bora-Bora.jpg
Autor: Jean-Michel Roche, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Frigate Floréal, at anchor in Bora-Bora lagoon (24th of Novembre 2002)
Panther-051306-N-9546C-001.jpg
A French Navy Panther helicopter lands on USS Decatur 's (DDG 73) flight deck while underway in the North Arabian Sea. On the 5 May, the Decatur joined a coalition task force led by French nuclear-powered surface vessel Charles de Gaulle (R 91), which is currently providing air support to U.S. and coalition forces in Afghanistan. Decatur is deployed to the region in support of Maritime Security Operations. MSO help set the conditions for security and stability in the maritime environment, as well as complement the counter-terrorism and security efforts of regional nations.
Belle Poule.jpg
Autor: Ludovic Peron, Licencja: CC BY-SA 2.5
The schooner Belle-Poule of the French Navy.
FS La Fayette 2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Borda mg 8721.jpg
Autor: Rama, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
French hydrography ship Borda (A792) in Brest harbour
FS Latouche Treville (D 646).jpg
Autor:
Brian Burnell Photography logo.png
This image photographed by Brian Burnell with permission was uploaded to Commons by George Hutchinson.
To see his entire portfolio, click here.
Permission to upload photographs by Brian Burnell is archived in the OTRS system as shown below each image.



CC-BY-SA icon.svg This image is protected by copyright! If you would like to use it outside Wikipedia, please read THIS first. Cc.logo.circle.svg

© Właściciel autorskich praw majątkowych do tego pliku zezwala każdemu wykorzystać go w dowolnym celu, pod warunkiem, że wykorzystujący wyraźnie wskaże autora. Redystrybucja, wykonywanie prac pochodnych, użycie komercyjne oraz każde inne są dozwolone.

, Licencja: CC BY-SA 3.0
French Navy warship Latouche-Tréville outward bound from Portsmouth Naval Base, UK, 21st September 2009. Image uploaded by me George.Hutchinson using a photograph supplied by Brian Burnell. The photograph should be attributed to Brian Burnell.
Arago mg 5434.jpg
Autor: Rama, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
French patrol boat Arago (A795) in Toulon harbour
BATRAL29.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Patrol boat P619 mg 6487.jpg
Autor: Rama, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
VSCM (vedette côtière de surveillance maritime, "Coastal boat for sea surveillance") Huveaune (P619), of the Gendarmerie maritime, photographed in the old harbour of Marseille.
French Rafale M launch from USS Enterprise.jpg
French Rafale M combat aircraft performs a catapult assisted launch from the flight deck of the nuclear-powered aircraft carrier USS Enterprise (CVN 65).
FS Rapiere.jpg
Autor: Fotograf/Photographe/Photographer: Franck Dubey, Licencja: CC-BY-SA-3.0
(no responsibility is taken for the correctness of this translation): The landing craft Rapière landing near Toulon (24th of Septembre 2003)
Temeraire1048.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
Alouette Motte Piquet.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dassault Falcon 20 Gardian.jpg
Autor: Original uploader was en:User:YSSYguy at en.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Aviation navale Dassault Falcon 20H Gardian No. 72. Sydney Airport.
Remorqueur alcyon.jpg
Autor: Pline, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Description : Bâtiment de soutien en haute mer ALCYON dans la rade de Brest.

  • Affrété par la Marine Nationale Française pour la lutte anti-pollution
  • Lieu : Brest / France
  • Date : 2005
  • Auteur : Pline Photo personnelle
Dixmude-IMG 8491.jpg
(c) Photograph by Rama, Wikimedia Commons, Cc-by-sa-2.0-fr
The BPC Dixmude (L9015) on the 14th of July 2011, one day after she arrived in Toulon from Saint-Nazaire for fitting out.
Meuse mg 5495.jpg
Autor: Rama, Licencja: CC BY-SA 2.0 fr
Fleet oilerMeuse in Toulon harbour.
Lynx mk46.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Fantasque.jpg
French "large destroyer"' Le Fantasque. Photograph obviously taken by a member of the US Navy or US Army Air Forces.
FS Jean Bart 1.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
20100717 EC225 3.jpg
Autor: Michael Rapp, Licencja: CC BY-SA 3.0
Eurocopter EC225 - Search and rescue helicopter of the French Navy
Flotte-Reunion.jpg
Autor: Jean-Michel Roche, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The French Navy has a flottilla based in Réunion, comprising (from left to right on the photo): (front row) the southern patrol ship Albatros (P681), the frigate Floréal (F730), the light landing ship La Grandière (L9034) and the light repair ship Garonne (A617); (second row) P400-class patrol vessels La Rieuse (P690) and La Boudeuse (P683), the Gendarmerie Navale coastal patrol boat Jonquille (P721), and the naval oiler CIGH22; (out of water) the coastal patrol motor launch Vétiver (P790).
AirExpo 2016 - Cap10 Marine.jpg
(c) Clément Gruin (Wikimedia, CC-BY-SA 4.0)
Dassault.falcon.50m.fairford.arp.jpg
Dassault Falcon 50M of the French Navy, taking off from the Royal International Air Tattoo, Fairford, Gloucestershire, England. Photographed by in July 2005 and released to the public domain.
File-P679-M645-F796.jpg
Autor: Poppy, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grèbe (P679), Orion (M645) and Commandant Birot (F796) of French Navy in Toulon
Napoleon(1850).jpg
French steam battleship Napoleon
Verseau (ship) at Toulon harbour03.jpg
Autor: Esby, Licencja: CC-BY-SA-3.0
The Verseau ship (M651) at the Toulon Harbour entrance.
Cormoran-p677-20060523-028.jpg
Autor: Gary Houston, Licencja: CC0
Cormoran (P677), a French navy ship. Brest, Finistère, Bretagne, France.
Atlantique2.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Flag of NATO.svg
Flaga Paktu Północnoatlantyckiego (NATO).
Batiment Guepard.jpg
Autor: Marine nationale, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bâtiment école Guépard
France naval fusiliers DSC03296.JPG
Autor: © 2005 Mai-Linh Doan, David Monniaux, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Cadets of the French naval college (for NCO) parading on the Champs-Élysées (Paris) on May 8, 2005.
EMB-121 Xingu MARINE 100 ANS No67, pic1.JPG
Autor: Alf van Beem, Licencja: CC0
Photographed at Gilze-Rijen Air Base ( IATA=GLZ, ICAO=EHGR), The Netherlands.
French destroyer Forbin (D620) underway in the Arabian Sea on 31 May 2009 (090531-N-9988F-406).jpg
The French Marine Nationale destroyer Forbin (D620) underway in the Arabian Sea on 31 May 2009. She operated alongside the U.S. Navy aircraft carrier USS Dwight D. Eisenhower (CVN-69), not pictured. Eisenhower, with assigned Carrier Air Wing 7 (CVW-7), was deployed to the Mediterranean Sea and the Indian Ocean from 21 February to 30 July 2009.
Commandant Bouan.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Tapageuse-01.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Morane-Saulnier Rallye - Marine.jpg
Autor: Duch.seb, Licencja: CC BY-SA 3.0
A Morane-Saulnier Rallye of the squadron 50S of the french navy
Dupuy-de-Lome-photo10.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Charles De Gaulle PascalSubtil 1.jpg
Autor: Pascal Subtil, Licencja: CC BY-SA 2.0
Nuclear aircraft carrier Charles de Gaulle (R 91)