Ministerstwo Zdrowia (Polska)

Ministerstwo Zdrowia
Logo
Ilustracja
Pałac Paca, siedziba Ministerstwa Zdrowia
Państwo

 Polska

Data utworzenia

13 grudnia 1918[1]
11 kwietnia 1945

Minister

Adam Niedzielski

Sekretarz Stanu

Waldemar Kraska

Adres
ul. Miodowa 15
00-952 Warszawa
brak współrzędnych
Strona internetowa

Ministerstwo Zdrowia (MZ) – polskie ministerstwo kierowane przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Od 26 sierpnia 2020 ministrem zdrowia jest Adam Niedzielski. Siedzibą ministerstwa od 1947 jest pałac Paca w Warszawie[2].

Kierownictwo

Struktura organizacyjna

W skład ministerstwa wchodzi Gabinet Polityczny Ministra oraz następujące jednostki organizacyjne[5]:

  • Departament Analiz i Strategii
  • Departament Bezpieczeństwa
  • Departament Budżetu i Finansów
  • Departament Dialogu Społecznego
  • Departament Innowacji
  • Departament Lecznictwa
  • Departament Nadzoru i Kontroli
  • Departament Oceny Inwestycji
  • Departament Polityki Lekowej i Farmacji
  • Departament Prawny
  • Departament Rozwoju Kadr Medycznych
  • Departament Zdrowia Publicznego
  • Wieloosobowe Stanowisko ds. Audytu Wewnętrznego
  • Biuro Administracyjne
  • Biuro Komunikacji
  • Biuro Ministra
  • Biuro Współpracy Międzynarodowej

Organy podległe ministrowi lub przez niego nadzorowane[6]:

Jednostki organizacyjne podległe ministrowi lub przez niego nadzorowane[7]:

Historia

Początki Ministerstwa Zdrowia wiążą się z powołanym przez Tymczasową Radę Stanu (obywatelski organ tworzący zalążki instytucji państwowych w nieistniejącej jeszcze jako państwo Polsce) w 1917 Referatem Zdrowia Publicznego w Departamencie Spraw Wewnętrznych. Jego kierownikiem od 15 lutego był Witold Chodźko. Z Referatu stworzono potem Wydział, Sekcję, a w końcu Dyrekcję Służby Zdrowia Publicznego. 15 maja 1918 powstało Ministerstwo Zdrowia Publicznego, Opieki Społecznej i Ochrony Pracy – ogłoszony został wtedy i wszedł w życie stosowny dekret Rady Regencyjnej z 4 kwietnia 1918[8]. Ministrem został Witold Chodźko, jego miejsce zajął potem Józef Wolczyński (ze zmienionym tytułem ministra opieki społecznej i ochrony pracy, potem ministra ochrony pracy), a jego z kolei zastąpił Władysław Szenajch (jako kierownik Ministerstwa Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej). Dekretem z 30 października 1918[9] Rada Regencyjna rozdzieliła Ministerstwo na osobne: Ministerstwo Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej oraz Ministerstwo Ochrony Pracy.

W istniejącym już faktycznie pod względem rzeczywistym i prawnym państwie polskim, w ramach rządu Jędrzeja Moraczewskiego, będącego organizacyjną kontynuacją poprzednich prowizorycznych, nieoficjalnych rządów, 13 grudnia 1918 naczelnik państwa Józef Piłsudski mianował Witolda Chodźkę podsekretarzem stanu w Ministerstwie Zdrowia Publicznego, powierzając mu jednocześnie kierowanie tym resortem[10]. Zmiana zakresu kompetencji Ministerstwa Ochrony Pracy oraz Ministerstwa Zdrowia Publicznego i Opieki Społecznej oraz utworzenie w ich miejsce Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej oraz Ministerstwa Zdrowia Publicznego została przeprowadzona bez stosownego uregulowania tej kwestii w obowiązującym dekrecie[11]. Ministerstwo Zdrowia Publicznego zostało zlikwidowane 28 listopada 1923 ze względów oszczędnościowych[12][13]. Jego obowiązki w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przejęła Generalna Dyrekcja Służby Zdrowia, którą w 1926 przekształcono w Departament Służby Zdrowia. 1 lipca 1932, w związku z rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z 21 czerwca 1932[14], Departament Służby Zdrowia został przeniesiony do Ministerstwa Opieki Społecznej, gdzie funkcjonował do września 1939.

W 1944 w ramach Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (tymczasowy organ władzy na obszarze wyzwolonym spod okupacji niemieckiej) kierownikiem Resortu Pracy, Opieki Społecznej i Zdrowia[15] został Bolesław Drobner. Ostatniego dnia grudnia[16] powołano Rząd Tymczasowy RP, a ministrem pracy, opieki społecznej i zdrowia był w nim Wiktor Trojanowski. 11 kwietnia 1945 r. zastąpił go Franciszek Litwin (odtąd istniało Ministerstwo Zdrowia),[17] który 28 czerwca wszedł w skład Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, wkrótce potem uznanego przez społeczność międzynarodową za pełnoprawny polski rząd.

Ministerstwo Zdrowia 13 czerwca 1960 przekształcono w Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej[18]. Ponownie Ministerstwem Zdrowia stało się 19 września 1999 r.[19] W pierwszym kwartale 2019 roku powstała kampania społeczna „Nie serwuj sobie choroby”.

Lista ministrów

Lp.ZdjęcieImię i nazwisko
(partia polityczna)		Objęcie
urzędu[a]		Złożenie
urzędu[b]		Długość
urzędowania		Rząd
Minister Zdrowia Publicznego
1.Witold Chodźko.jpg
Witold Chodźko[20]
(ur. 1875, zm. 1954)
13 XII 191816 I 191934 dni[21]Rząd Jędrzeja Moraczewskiego
2.Tomasz Janiszewski.jpg
Tomasz Janiszewski
(ur. 1867, zm. 1939)
16 I 19199 XII 1919327 dniRząd Ignacego Jana Paderewskiego
(1.)Witold Chodźko.jpg
Witold Chodźko
(ur. 1875, zm. 1954)
13 XII 1919[20]9 VI 1920[20]1192 dni[21]Rząd Leopolda Skulskiego
23 VI 192024 VII 1920Pierwszy rząd Władysława Grabskiego
24 VII 192013 XI 1921Pierwszy rząd Wincentego Witosa
19 XI 19215 III 1922Pierwszy rząd Antoniego Ponikowskiego
10 III 19226 VI 1922Drugi rząd Antoniego Ponikowskiego
28 VI 19227 VII 1922Rząd Artura Śliwińskiego
31 VII 192214 XII 1922Rząd Juliana Nowaka
16 XII 192226 V 1923Pierwszy rząd Władysława Sikorskiego
Minister Zdrowia
3.Franciszek Litwin (SL)
(1899–1965)		14 IV 1945 / 5 VII 1945[22]6 II 1947581 dniRząd Edwarda Osóbki-Morawskiego
4.Tadeusz Michejda (SD)
(1879–1956)		6 II 194710 I 19511434 dniPierwszy rząd Józefa Cyrankiewicza
5.Jerzy Sztachelski (PZPR)
(1911–1975)		10 I 195113 XI 19562134 dni[23]
Rząd Bolesława Bieruta i Józefa Cyrankiewicza
6.Noimage.svgRajmund Barański
(1894–1971)		13 XI 195618 V 19611647 dni
Minister zdrowia i opieki społecznej od 25 IV 1960
Drugi rząd Józefa Cyrankiewicza
(5.)Jerzy Sztachelski (PZPR)
(1911–1975)		18 V 196115 VII 19682615 dni[23]Trzeci rząd Józefa Cyrankiewicza
Czwarty rząd Józefa Cyrankiewicza
7.Jan Kostrzewski
(1915–2005)		15 VII 196829 III 19721353 dni
Rząd Józefa Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza
8.Noimage.svgMarian Śliwiński (PZPR)
(1932–2009)		29 III 197221 XI 19803159 dniRząd Piotra Jaroszewicza
Rząd Piotra Jaroszewicza i Edwarda Babiucha
Rząd Edwarda Babiucha, Józefa Pińkowskiego i Wojciecha Jaruzelskiego
9.Tadeusz Szelachowski (ZSL)
(1932–2020)		12 lutego 198112 listopada 19851734 dni
10.Noimage.svgMirosław Cybulko (ZSL)
(1932–2015)		12 XI 198524 X 1987711 dniRząd Zbigniewa Messnera
11.Noimage.svgJanusz Komender
(ur. 1931)		24 X 198714 X 1988356 dni
12.Noimage.svgIzabela Płaneta-Małecka
(1930–2016)		14 X 198812 IX 1989333 dniRząd Mieczysława Rakowskiego
13.Noimage.svgAndrzej Kosiniak-Kamysz (PSL)
(ur. 1947)		12 IX 198912 I 1991487 dniRząd Tadeusza Mazowieckiego
14.
Władysław Sidorowicz Kancelaria Senatu 2005.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Władysław Sidorowicz
(1945–2014)		12 I 199123 XII 1991345 dniRząd Jana Krzysztofa Bieleckiego
15.Noimage.svgMarian Miśkiewicz
(1926–2020)		23 XII 199111 VII 1992201 dniRząd Jana Olszewskiego
16.
Andrzej Wojtyła Kancelaria Senatu 2015.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Andrzej Wojtyła (SLCh)
(ur. 1955)		11 VII 199226 X 1993472 dniRząd Hanny Suchockiej
17.Noimage.svgRyszard Żochowski
(1941–1997)		26 X 199317 IX 19971422 dniRząd Waldemara Pawlaka
Rząd Józefa Oleksego
Rząd Włodzimierza Cimoszewicza
18.Maksymowicz.jpgWojciech Maksymowicz
(ur. 1955)		31 X 199726 III 1999511 dniRząd Jerzego Buzka
19.Szkoła Podstawowa nr 47, Gdynia - 001 (cropped).jpgFranciszka Cegielska (Ruch Stu)
(1946–2000)		26 III 199919 X 1999207 dni[24]
Minister zdrowia od 19 X 1999
19 X 199922 X 2000369 dni[24]
20.Noimage.svgGrzegorz Opala (RS AWS)
(ur. 1942)		7 XI 200019 X 2001346 dni
21.Noimage.svgMariusz Łapiński (SLD)
(ur. 1957)		19 X 200117 I 2003455 dniRząd Leszka Millera
22.Marek Balicki.jpgMarek Balicki
(ur. 1953)		17 I 20032 IV 200375 dni[25]
23.Noimage.svgLeszek Sikorski (SLD)
(ur. 1955)		2 IV 20032 V 2004396 dni
24.Noimage.svgWojciech Rudnicki
(ur. 1939)		2 V 200411 VI 200440 dniPierwszy rząd Marka Belki
25.Noimage.svgMarian Czakański
(ur. 1946)		11 VI 200415 VII 200434 dniDrugi rząd Marka Belki
(22.)Marek Balicki.jpgMarek Balicki (SDPL)
(ur. 1953)		15 VII 200431 X 2005473 dni[25]
26.Zbigniew Religa.jpgZbigniew Religa (SKL)
(1938–2009)		31 X 20057 IX 2007676 dni[26]Rząd Kazimierza Marcinkiewicza
Rząd Jarosława Kaczyńskiego
10 IX 200716 XI 200767 dni[26]
27.
E.Kopacz.jpg
(c) Ernests Dinka, CC BY-SA 2.0
Ewa Kopacz (PO)
(ur. 1956)		16 XI 20077 XI 20111452 dniPierwszy rząd Donalda Tuska
28.Bartosz Arłukowicz Sejm 2016.jpgBartosz Arłukowicz (PO)
(ur. 1971)		18 XI 201115 VI 20151305 dniDrugi rząd Donalda Tuska
Rząd Ewy Kopacz
29.Marian Zembala Sejm 2016.JPGMarian Zembala
(1950–2022)		16 VI 201516 XI 2015153 dni
30.
Konstanty Radziwiłł Kancelaria Senatu 2015.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Konstanty Radziwiłł (PiS)
(ur. 1958)		16 XI 20159 I 2018785 dniRząd Beaty Szydło
Pierwszy rząd Mateusza Morawieckiego
31.Łukasz Szumowski portret.jpgŁukasz Szumowski
(ur. 1972)		9 I 201820 VIII 2020954 dni
Drugi rząd Mateusza Morawieckiego
32.Adam-niedzielski-ekonomista-manager.jpgAdam Niedzielski
(ur. 1973)		26 VIII 2020804 dni

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Objęcie urzędu – pierwszy dzień urzędowania – zaprzysiężenie.
  2. ↑ Złożenie urzędu – ostatni dzień urzędowania.

Przypisy

  1. ↑ Zlikwidowane 28 listopada 1923.
  2. ↑ Encyklopedia Warszawy. Stanisław Herbst (red.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 456.
  3. ↑ Maciej Miłkowski nowym wiceministrem zdrowia - Ministerstwo Zdrowia. Ministerstwo Zdrowia. [dostęp 2018-06-20].
  4. ↑ Marcin Martyniak nowym wiceministrem zdrowia. Ministerstwo Zdrowia. [dostęp 2022-04-12].
  5. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 924
  6. ↑ Dz.U. z 2021 r. poz. 932
  7. ↑ M.P. z 2022 r. poz. 1010
  8. ↑ Dz.U. z 1918 r. nr 5, poz. 8
  9. ↑ Dz.U. z 1918 r. nr 14, poz. 31
  10. ↑ Monitor Polski z 1918 r. Nr 230, s. 1.
  11. ↑ Bohdan Wasiutyński, Ustrój władz administracyjnych rządowych i samorządowych, Poznań 1937, s. 25
  12. ↑ Dz.U. z 1923 r. nr 131, poz. 1060
  13. ↑ Poczet ministrów zdrowia i opieki społecznej [w:] [[Gazeta Lekarska]], Józef Hornowski, maj 1999.
  14. ↑ Dz.U. z 1932 r. nr 52, poz. 493
  15. ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 1, poz. 1
  16. ↑ Dz.U. z 1944 r. nr 19, poz. 99
  17. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 12, poz. 63
  18. ↑ Dz.U. z 1960 r. nr 20, poz. 119
  19. ↑ Dz.U. z 1999 r. nr 91, poz. 1018
  20. ↑ a b c Jako Kierownik Ministerstwa Zdrowia Publicznego.
  21. ↑ a b Witold Chodźko urzędował łącznie jako minister w dziewięciu gabinetach 1226 dni.
  22. ↑ 5 lipca 1945 rząd warszawski zyskał uznanie międzynarodowe.
  23. ↑ a b Jerzy Sztachelski urzędował łącznie jako minister w czterech gabinetach 4749 dni.
  24. ↑ a b Franciszka Cegielska urzędowała łącznie jako minister w jednym gabinecie 576 dni.
  25. ↑ a b Marek Balicki urzędował łącznie jako minister w dwóch gabinetach 548 dni.
  26. ↑ a b Zbigniew Religa urzędował łącznie jako minister w dwóch gabinetach 743 dni.

Linki zewnętrzne

Ministrowie zdrowia III Rzeczypospolitej
Ministrowie zdrowia
i opieki społecznej
Ministrowie zdrowia

Logo Ministerstwa Zdrowia

Ministerstwa w III Rzeczypospolitej
Obecne
Byłe

Godło Polski

Media użyte na tej stronie

Herb Polski.svg
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Szkoła Podstawowa nr 47, Gdynia - 001 (cropped).jpg
Franciszka Cegielska, ulica Nagietkowa 73 - Szkoła Podstawowa nr 47, Gdynia-Dąbrowa
Warszawa, ul. Miodowa 15 20170518 002.jpg
Autor: Tilman2007, Licencja: CC BY-SA 4.0
Warszawa, pl. Grzybowski 3-5
Konstanty Radziwiłł Kancelaria Senatu 2015.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Senator Konstanty Radziwiłł
Marian Zembala Sejm 2016.JPG
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Poseł Marian Zembala w Sejmie
Tomasz Janiszewski.jpg
Tomasz Janiszewski (1867-1939) – Polish physician, professor of Warsaw University (1930-39), minister of public health 1919
Adam-niedzielski-ekonomista-manager.jpg
Autor: Horenst2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Adam Niedzielski - polski ekonomista
Łukasz Szumowski portret.jpg
Autor: Kancelaria Premiera, Licencja: PDM-owner
Łukasz Szumowski. Minister zdrowia.
Ministerstwo Zdrowia logo 2022.png
Logo Ministerstwa Zdrowia (od 2022)
Noimage.svg
No image available
E.Kopacz.jpg
(c) Ernests Dinka, CC BY-SA 2.0
Ewa Kopacz
Maksymowicz.jpg
Autor: Ericcolo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Prof. Wojciech Maksymowicz, neurochirurg.
Zbigniew Religa.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Władysław Sidorowicz Kancelaria Senatu 2005.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Senator Władysław Sidorowicz
Witold Chodźko.jpg
Witold Chodźko (1875-1954) – Polish physician, psychiatrist. Minister of Health Care 1919
Marek Balicki.jpg
Autor: User Szumyk on pl.wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0

Marek Balicki

ze strony [1]
Bartosz Arłukowicz Sejm 2016.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Poseł Bartosz Arłukowicz w Sejmie
Andrzej Wojtyła Kancelaria Senatu 2015.jpg
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Senator Andrzej Wojtyła