Modelarstwo redukcyjne

Model redukcyjny sowieckiego pojazdu z działem przeciwlotniczym, skala 1/35
Fragment makiety kolejowej w skali H0

Modelarstwo redukcyjnesposób spędzania wolnego czasu, polegający na wiernym odtwarzaniu rzeczywistości na podstawie obserwacji otoczenia, obiektów i sytuacji, ale także wewnętrznych emocji autora dzieła modelarskiego. To budowa możliwie wiernych kopii obiektów, które istniały, lub istnieją w rzeczywistości – wykonanych w określonej skali pomniejszenia. I tak np. modele redukcyjne są wykonane najczęściej z plastiku (najbardziej popularne są zestawy fabryczne w skalach 1:72, 1:48 i 1:35 w częściach do samodzielnego sklejania i malowania). Bardziej doświadczeni modelarze niejednokrotnie budują modele od podstaw, bez użycia gotowych zestawów, na podstawie planów i zdjęć obiektów rzeczywistych.

Nie mniej popularnym materiałem w modelarstwie redukcyjnym jest karton. Modele kartonowe wydawane są w formie broszur lub większych zeszytów z elementami do wycinania i samodzielnego kształtowania (np. wydawnictwo "Mały Modelarz").

Istotną cechą różniącą modelarstwo redukcyjne od innych form modelarstwa jest jego zazwyczaj stacjonarny charakter – modele redukcyjne zwykle nie latają, nie pływają, nie jeżdżą. Innymi słowy są statyczne, ale dzięki temu można w nich pokazać wszystko, co jest w prawdziwym obiekcie, niejednokrotnie z ogromną dokładnością. Istnieje również podgrupa modeli redukcyjnych wyposażonych w napęd. Są to modele redukcyjno-latające, redukcyjno-pływające, redukcyjno-jeżdżące. Niektóre modele redukcyjne są budowane tylko z niewielkim użyciem elementów fabrycznych. Do ich tworzenia wykorzystuje się różne materiały – polistyren, metale kolorowe, żywicę, drewno i wiele innych. Prace nad takim modelem mogą zająć nawet kilka lat.

W modelarstwie redukcyjnym często wykorzystywane są materiały, techniki i narzędzia charakterystyczne dla dziedzin z pozoru zupełnie z nim niezwiązanych, takich jak jubilerstwo, elektronika, malarstwo, rzeźbiarstwo.

Dziedziny modelarstwa redukcyjnego

W modelarstwie redukcyjnym wyróżnić można kilka dziedzin, w zależności od tematyki budowanych miniatur. Najbardziej popularne są:

Techniki, narzędzia, materiały

Porównanie modeli kolejowych w najpopularniejszych skalach
Samochód pancerny wz. 29, model Henryka Smacznego, Muzeum Techniki
Model Subaru Impreza WRC 2001 w skali 1:24

Społeczność

Model DC-3 w barwach Finnair.

Aktywność modelarzy nie sprowadza się jedynie do samej budowy modeli. Działają oni w klubach, modelarniach, stowarzyszeniach, wymieniają się swoimi doświadczeniami na internetowych forach dyskusyjnych, publikują swoje prace w książkach i prasie branżowej. Niemałą rolę w życiu świata modelarskiego odgrywają konkursy, wystawy i inne spotkania

Największa międzynarodową organizacją modelarską jest IPMS (International Plastic Modeler's Society). Oparta jest ona na sieci krajowych i regionalnych struktur/klubów.

Wielu modelarzy swoją pasję łączy z rywalizacją podobną sportowej. Rywalizują oni w licznych konkursach, w których przyznawane są nagrody w różnych klasach i kategoriach.

Modelarstwo redukcyjne to nie tylko hobby, sposób spędzania wolnego czasu. Z uwagi na liczne walory edukacyjne, rozwijanie umiejętności manualnych, technicznych, plastycznych, bezapelacyjnie przypisać mu można funkcję kulturalno-oświatową.

W Polsce jednym z najbardziej utytułowanych modelarzy redukcyjnych jest Andrzej Ziober[1], dziennikarz czasopisma Skrzydlata Polska. Od wielu lat uczestniczy w konkursach i wystawach modeli redukcyjnych za granicą, gdzie jego modele nagradzane są najbardziej prestiżowymi tytułami i nagrodami. W Polsce, jako jedyny modelarz redukcyjny nagrodzony w 2004 r. Dyplomem Błękitnych Skrzydeł[2] – najbardziej prestiżowym honorowym wyróżnieniem lotniczym w Polsce ustanowionym przez redakcję Skrzydlatej Polski.

Przypisy

  1. Leksykon Częstochowian Nieobecnych: Andrzej Ziober
  2. Model Makers—Andrezej Ziober, www.craftsmanshipmuseum.com [dostęp 2017-11-25] (ang.).


Media użyte na tej stronie

POL sam panc wz29.jpg
Autor: Hiuppo, Licencja: CC BY-SA 3.0
pl:Samochód pancerny wz. 29, Muzeum techniki, Warszawa
2014 Subaru Impreza WRC 2001 a.jpg
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0
Subaru Impreza WRC 2001, 30 Rajd Warszawski 2003, załoga: Leszek Kuzaj i Magdalena Lukas, skala 1:24, model wykonał Sławomir Mulka
Lancaster1.jpg
(c) Scott Mingus z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Photo from Cold Wars wargaming convention in Lancaster, PA. 2003.

Figures, terrain and houses from the collection of Scott Mingus, author of Enduring Valor:Gettysburg in Miniature and Undying Courage: Antietam in Miniature.
Scammell52K.jpg
Autor: KFS z polskiej Wikipedii, Licencja: CC BY 3.0
Model redukcyjny w skali 1/35
Koottava DC3.JPG
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
HO Layout 1.jpg
Autor: Marshman z angielskiej Wikipedii, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Part of an HO-gauge model railroad layout built by Arthur Spicer and photographed by Eric Guinther (Marshman at en.wikipedia), April 30, 2004.
Train scales vert.jpg
Main train scales diagram