Operacja Deadlight

Niemieckie okręty w bazie HMS Ferret

Operacja Deadlight – kryptonim operacji niszczenia niemieckich okrętów podwodnych (U-Bootów), które po kapitulacji Niemiec w II wojnie światowej dostały się w ręce Aliantów.

Pod koniec wojny Niemcy dysponowali jeszcze ponad 350 okrętami podwodnymi. W maju 1945 roku 219 z nich zostało samozatopionych w ramach operacji Regenbogen. 116 spośród 156 zdobytych niemieckich okrętów podwodnych zostało zatopionych na przełomie 1945 i 1946 roku w pobliżu północnoirlandzkiego portu Lisahally i w szkockiej zatoce Loch Ryan. Ostatnim zatopionym okrętem był U-3514; miało to miejsce 12 lutego 1946 roku. W operacji brały udział okręty Royal Navy i Polskiej Marynarki Wojennej (niszczyciele: OORP „Błyskawica”, „Garland”, „Krakowiak”, „Piorun”) oraz lotnictwo.

Okręty biorące udział w operacji Deadlight

U-Booty zatopione w czasie operacji Deadlight

Niemiecki okręt podwodny U-2337 holowany przez ORP Krakowiak

U-Booty, które uniknęły zatopienia podczas operacji Deadlight

NazwaTypLos okrętu
U-181IXD2Przejęty przez Japonię jako I 501, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-190IXC/40Przejęty przez Kanadę, zatopiony w październiku 1947.
U-195IXD1Przejęty przez Japonię jako I 506, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-219XBPrzejęty przez Japonię jako I 505, po jej kapitulacji zatopiony przez holenderską marynarkę w lutym 1946.
U-234XBPoddany i przejęty przez US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-262VIICUszkodzony podczas bombardowania Gdyni w grudniu 1944, złomowany po wojnie w Kilonii.
U-471VIICUszkodzony podczas bombardowania Tulonu w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Millé”, złomowany w lipcu 1963.
U-505IXCZdobyty na morzu przez US Navy w czerwcu 1944, obecnie okręt-muzeum w Chicago.
U-510IXCPoddany w St. Nazaire, wcielony do francuskiej marynarki jako „Bouan”, złomowany w 1960.
U-511IXCSprzedany Japonii, wcielony do marynarki jako RO-500, po jej kapitulacji zatopiony przez US Navy w kwietniu 1946.
U-530IXC/40Poddany w Argentynie, przekazany US Navy, zatopiony w listopadzie 1947.
U-573VIICInternowany, a następnie sprzedany Hiszpanii w maju 1942, wcielony do marynarki jako G 7, w służbie do maja 1970.
U-712VIICPrzekazany Royal Navy, wykorzystywany do testów, złomowany w 1950.
U-758VIICUszkodzony i skreślony z listy floty w marcu 1945, złomowany w Kilonii w latach 1946-1947.
U-766VIICSkreślony z listy floty w sierpniu 1944, wcielony do francuskiej marynarki jako „Laubie”, skreślony z listy floty w marcu 1963.
U-805IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-858IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w 1947.
U-862IXD2Przejęty przez Japonię jako I 502, po jej kapitulacji zatopiony przez Royal Navy w lutym 1946.
U-873IXD2Poddany US Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1948.
U-889IXC/40Poddany w Kanadzie, przekazany US Navy, zatopiony w 1947.
U-926VIICWcielony do norweskiej marynarki jako „Kya”, w służbie do 1964.
U-953VIICPrzejęty przez Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w 1950.
U-977VIICInternowany w Argentynie, poddany US Navy, zatopiony w listopadzie 1946.
U-995VIIC/41Wcielony do norweskiej marynarki jako „Kaura” w 1952, skreślony z listy floty w 1965, obecnie okręt-muzeum w Laboe (Niemcy).
U-1054VIICPo kolizji skreślony z listy floty we wrześniu 1944, złomowany po wojnie.
U-1057VIICPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w październiku 1957.
U-1058VIICPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1064VIIC/41Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1974.
U-1105VIIC/41Wcielony do Royal Navy, przekazany US Navy w 1946, wykorzystywany do prób, zatopiony we wrześniu 1949.
U-1108VIIC/41Wcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1949.
U-1171VIIC/41Wcielony do Royal Navy, złomowany w kwietniu 1949.
U-1202VIICWcielony do norweskiej marynarki jako „Kinn” w 1951, skreślony z listy floty w 1961, złomowany w 1963.
U-1228IXC/40Poddany US Navy, zatopiony w lutym 1946.
U-1231IXC/40Przekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w styczniu 1968.
U-1305VIIC/41Przekazany ZSRR w grudniu 1945, wykorzystywany m.in. podczas prób z bronią jądrową, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-1406XVIIBZatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, przetransportowany do USA we wrześniu 1945, wykorzystywany do prób, złomowany w maju 1948.
U-1407XVIIBZatopiony po kapitulacji w wyniku sabotażu, podniesiony, wcielony do Royal Navy jako HMS „Meteorite”, złomowany w 1949.
U-2326XXIIIWcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w 1946, zatonął w wyniku wypadku w grudniu 1946.
U-2348XXIIIWcielony do Royal Navy, złomowany w Belfaście w kwietniu 1949.
U-2353XXIIIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1952, złomowany w 1963.
U-2513XXIPrzekazany US Navy w sierpniu 1945, zatopiony w październiku 1951.
U-2518XXIWcielony do Royal Navy, przekazany francuskiej marynarce w lutym 1946 jako „Roland Morillot”, skreślony z listy floty w październiku 1967, złomowany w 1969.
U-2529XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1972.
U-3008XXIPrzekazany US Navy w sierpniu 1945, wykorzystywany do prób, zatopiony w maju 1945, podniesiony z dna i złomowany.
U-3017XXIWcielony do Royal Navy, wykorzystywany do prób, złomowany w listopadzie 1949.
U-3035XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty w marcu 1958.
U-3041XXIPrzekazany ZSRR w grudniu 1945, skreślony z listy floty we wrześniu 1958.
U-3515XXIPrzekazany ZSRR w lutym 1946, skreślony z listy floty we wrześniu 1959.
U-4706XXIIIFormalnie wcielony do norweskiej marynarki jako „Knerter”, nie osiągnął zdolności operacyjnej, złomowany w 1954.
U-D5O 21-27Ex-O 27, zwrócony holenderskiej marynarce, skreślony z listy floty w październiku 1959, złomowany w 1961.

W kolejnych latach jeszcze kilka jednostek zostało podniesionych z dna i wyremontowanych.

Bibliografia

  • Operation Deadlight (ang.). www.uboat.net. [dostęp 2008-11-04].
  • David M. Hird: The Grey Wolves of Eribol. Dunbeath: Whittles, 2010. ISBN 1-904445-32-2.
  • Marek Twardowski. Operacja „Deadlight”. „Morza, Statki i Okręty”. III (6 (13)), s. 61-70, 1998. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1426-529X. 
  • Derek Waller: Operation Deadlight (ang.). www.uboat.net. [dostęp 2012-02-25].


Niemieckie okręty podwodne z okresu II wojny światowej
Typy okrętów podwodnych
Bojowe
Badawcze
Prototypy i projekty
  • III
  • IV
  • V
  • VI
  • VII E
  • VIII
  • XI
  • XII
  • XIII
  • XV
  • XVI
  • XVIII
  • XIX
  • XX
  • XXII
  • XXIV
  • XXV
  • XXVI
Miniaturowe okręty podwodne
Żywe torpedy
Flotylle U-Bootów
Wilcze stada
  • Hartman
  • Blücher
  • Eisbär
  • Endrass
  • Hai
  • Hecht
  • Lachs
  • Pfadfinder
  • Steinbrock
  • Tümmler
  • Vorwärts
  • Wolf
Dowódcy Kriegsmarine
Uzbrojenie U-Bootów
Torpedy
Rozwój U-Bootów

Media użyte na tej stronie

Flag of Germany (1935–1945).svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.
U-2337 ORP Krakowiak.jpg
Niemiecki okręt podwodny U-2337 holowany przez ORP Krakowiak.
HMS Ferret surrendered Uboats.jpg
A mass of surrendered German U-boats at their mooring at Lisahally, Northern Ireland. There are nine of the 21 class (1600 tons carrying 23 torpedoes), four of the 9 class (500 tons) and thirty nine of the 7 class (also 500 tons), a total of fifty two U-boats.
Flag of Germany 1933.svg
National flag and merchant ensign of Germany from 1935 to 1945.