Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej

Czwórka nagrodzonych aktorów podczas 83. ceremonii wręczenia Oscarów, od lewej: Christian Bale, Natalie Portman, Melissa Leo oraz Colin Firth z Oscarami za role pierwszo- i drugoplanowe. 27 lutego 2011

Oscar dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej (The Academy Award for Best Actress) jest jedną z nagród przyznawanych aktorkom, pracującym w przemyśle filmowym, przez Amerykańską Akademię Sztuki i Wiedzy Filmowej; nominacje są przyznawane przez aktorów i aktorki − członków Akademii. Zwycięzcy również są wybierani przez członków Akademii.

Ranking

RankingNajlepsza aktorka pierwszoplanowaNajlepsza aktorka drugoplanowa
Aktorka z największą liczbą nagródKatharine Hepburn4Shelley Winters i Dianne Wiest2
Aktorka z największą liczbą nominacjiMeryl Streep16Thelma Ritter6
Aktorka z największą liczbą nominacji
(bez zdobytej nagrody)
Deborah Kerr6Thelma Ritter6
Najstarsza laureatkaJessica Tandy[1]80Peggy Ashcroft77
Najstarsza nominowanaEmmanuelle Riva[1]85Gloria Stuart87
Najmłodsza laureatkaMarlee Matlin[1]21Tatum O’Neal10
Najmłodsza nominowanaQuvenzhané Wallis[1]9Tatum O’Neal, Mary Badham,
Quinn Cummings i Abigail Breslin
10

W historii Oscarów tylko jedna aktorka wygrała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej czterokrotnie. Była to Katharine Hepburn (1932/33, 1967, 1968, 1981). Poza tym 12 aktorek otrzymało Oscara w tej kategorii dwukrotnie:

Frances McDormand otrzymała 3 statuetki w tej kategorii (Fargo, Trzy Billboardy za Ebbing, Missouri i Nomadland).

Luise Rainer i Katharine Hepburn to jedyne aktorki, które otrzymały Oscara dwa razy z rzędu.

Halle Berry jest jedyną Afroamerykanką w historii Akademii, która otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Otrzymała ją w 2002 roku za rolę w filmie Czekając na wyrok (2001).

Aktorki, które otrzymały największą liczbę nominacji w tej kategorii to:

Oprócz 16 nominacji do Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej, Meryl Streep otrzymała także 4 nominacje do Oscara dla najlepszej aktorki drugoplanowej, co czyni ją najczęściej nominowaną aktorką w historii Akademii (łącznie 20 nominacji).

Sześć aktorek wygrało Oscara w dwóch kategoriach – dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej i dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Były to:

W historii tej kategorii był tylko jeden remis. Stało się to w 1969 roku, kiedy Katharine Hepburn i Barbra Streisand otrzymały dokładnie taką sama liczbę głosów i w związku z tym, Akademia przyznała obu aktorkom Oscara.

Najmłodszą zdobywczynią statuetki była Marlee Matlin, która w wieku 21 lat wygrała ją za rolę w filmie Dzieci gorszego boga (1986). Natomiast najstarszą zdobywczynią Oscara i zarazem najstarszą nominowaną w tej kategorii była Jessica Tandy. Nominacja i zdobycie statuetki przypadły tej 80-letniej wówczas aktorce za tytułową rolę w filmie Wożąc panią Daisy (1989). Najmłodszą nominowaną w tej kategorii była Quvenzhané Wallis, która była nominowana w wieku 9 lat za rolę w filmie Bestie z południowych krain (2012)[1].

Laureatki i nominowane

1920–1929

1930–1939

1940–1949

1950–1959

1960–1969

1970–1979

1980–1989

1990–1999

2000–2009

2010–2019

2020–2029

Narodowość laureatek

Nagroda Akademii Filmowej przyznawana jest głównie produkcjom kina amerykańskiego, jednakże nie wszystkie aktorki występujące w tych filmach są pochodzenia amerykańskiego.

NarodowośćLaureatkiLiczba
laureatek
 Wielka Brytania[4]13
 Francja3
 Kanada3
 Australia2
 Włochy2
 Szwecja2
 Holandia1
 Niemcy1
 Południowa Afryka1

Uwagi

  1. Rola kobieca sprzed tranzycji aktora, nominowana pod deadnamem.

Przypisy

  1. a b c d e Academy Awards Best Actress Facts & Trivia (ang.). Filmsite. [dostęp 2016-08-09].
  2. Oscary 2021 - Filmweb, www.filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  3. Oscary 2022 - Filmweb, www.filmweb.pl [dostęp 2022-08-30].
  4. Every British Oscar winner ever (ang.). 2011. [dostęp 2016-08-12].
  5. 1937 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (ang.). oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-12)].
  6. 1938 | Oscars.org | Academy of Motion Picture Arts and Sciences (ang.). oscars.org. [dostęp 2017-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-07-02)].

Media użyte na tej stronie

Christian Bale, Natalie Portman, Melissa Leo and Colin Firth 2011.jpg
Oscar winners (from left to right) Christian Bale, Natalie Portman, Melissa Leo and Colin Firth pose with their Oscars backstage at the 83rd Academy Awards Feb. 27, in Hollywood, Calif. Portman and Firth won for best actress and actor respectively; Bale and Leo won for best supporting actor and actress respectively.