Ostrołęka

Ostrołęka
miasto na prawach powiatu
Ilustracja
Ratusz – siedziba władz miejskich
HerbFlaga
HerbFlaga
Dewiza: Haec avis protege (łac. Ochraniaj to ptaku)[1]
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Data założenia

XI wiek

Prawa miejskie

1373[2]

Prezydent

Łukasz Kulik

Powierzchnia

28,63[3] km²

Wysokość

92 m n.p.m.

Populacja (30.06.2020)
• liczba ludności
• gęstość


51 893[4]
1812,5 os./km²

Strefa numeracyjna

29

Kod pocztowy

07-400 do 07-417

Tablice rejestracyjne

WO

Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Ostrołęka”
Położenie na mapie Polski
Ziemia53°04′58″N 21°34′21″E/53,082778 21,572500
TERC (TERYT)

1461011

SIMC

0966079

Urząd miejski
Urząd Miasta Ostrołęki, Plac gen. Józefa Bema 1
07-410 Ostrołęka
Strona internetowa
BIP
Pomnik Kurpianek w Parku Miejskim
Widok na rzekę Narew w Ostrołęce
Widok na rzekę Narew w Ostrołęce
Pomnik wzniesiony ku pamięci Żydów ostrołęckich w miejscu dawnego kirkutu na ul. Poznańskiej

Ostrołękamiasto na prawach powiatu w województwie mazowieckim. Leży nad rzeką Narew. Siedziba powiatu ostrołęckiego. W latach 1975–1998 stolica województwa ostrołęckiego. Ośrodek usług oraz przemysłu energetycznego, budowlanego, celulozowo-papierniczego i spożywczego. Ośrodek folkloru kurpiowskiego.

Miasto królewskie Korony Królestwa Polskiego w województwie mazowieckim[5]. Drugie pod względem wielkości miasto dawnej ziemi łomżyńskiej historycznego Mazowsza[6].

Położenie

Ostrołęka jest położona w północno-wschodniej Polsce w Nizinie Północnomazowieckiej, na skraju Puszczy Zielonej, w środkowej części powiatu ostrołęckiego, w województwie mazowieckim. Przez miasto przepływają trzy rzeki: Narew, Omulew i Czeczotka. Nazwa miasta ściśle związana jest z topograficznymi właściwościami terenu („ostre” łąki nad rzeką, które wiosną zalewa woda).

Ostrołęka zajmuje obszar 33,5 km² (2019)[7], z czego:

Miasto stanowi 0,08% powierzchni województwa mazowieckiego.

Historia

Kalendarium

Pieczęć Księcia Ziemowita
Gen. A. Madaliński wymarszem wojsk z Ostrołęki rozpoczął insurekcję kościuszkowską
Cesarz Napoleon Bonaparte w roku 1807 stoczył pod Ostrołęką zwycięską bitwę z Rosjanami
Gen. J. Bem. Bohater bitwy pod Ostrołęką
Wiktor Gomulicki; wybitny prozaik okresu pozytywizmu pochodzący z Ostrołęki
  • X–XII wiek – w miejscowości Susk Nowy koło dzisiejszej Ostrołęki istniał duży piastowski gród i osada z targiem[8].
  • XI–XII wiek – gród i osada targowa na lewym brzegu Narwi na wysokości ujścia Omulwi. Wiódł tędy szlak handlowy z Mazowsza do Prus.
  • 1373, 12 maja – umowna data początku pisanej historii miasta. Tego dnia Ostrołęka otrzymała od księcia Mazowieckiego Siemowita III w Wyszogrodzie przywilej na wójtostwo w Ostrołęce. Dokument nadający prawa miejskie nie zachował się. Zakłada się, że w chwili nadania przywileju na wójtostwo (zabezpieczenie finansowe dla wójta Ostrołęki i jego spadkobierców) miejscowość miała już prawa miejskie chełmińskie. Nadanie wójtostwa jest najstarszym dokumentem o Ostrołęce, stąd zwyczajowo jego datę tę uważa się w Ostrołęce za umowny moment nadania jej praw miejskich[9].
  • 1526 – Ostrołęka, jako część Księstwa Mazowieckiego, została włączona do Korony.
  • XVI w. – Ostrołęka została ośrodkiem starostwa niegrodowego należącego do królowej Bony. Pod jej opieką Ostrołęka zyskała rangę ośrodka rzemieślniczego (sukiennictwo, rzemiosło drzewne) i handlowego – spław produktów leśnych i zboża Narwią do Gdańska. Liczba mieszkańców osiągnęła 2000.
  • 1563 – Ostrołęka została dotknięta zarazą oraz pożarem, które spustoszyły miasto.
  • XVII wiek – ożywienie gospodarcze, głównie na skutek szybkiego rozwoju handlu.
  • 1655–1660 – w okresie potopu szwedzkiego miasto zostało dotkliwie zniszczone. Liczyło zaledwie około 400 mieszkańców.
  • 1708 – w okolicach Ostrołęki Kurpie stoczyli walki ze Szwedami (bitwa pod Kopańskim Mostem), broniąc im wejścia na tereny puszczańskie.
  • 1769, 3 sierpnia – po zawiązaniu się konfederacji barskiej, w Ostrołęce odbył się zjazd konfederatów ziemi łomżyńskiej.
  • 1777 – miasto liczyło 1674 mieszkańców i było trzecim pod względem wielkości miastem Mazowsza (po Warszawie i Pułtusku)[10].
  • 1783 – w dokumentach Komisji Edukacji Narodowej odnotowano, że w tym roku istniała szkoła parafialna, utrzymywana przez księdza.
  • 1789 – powstała kolejna szkoła otwarta przez bernardynów. Uczęszczało do niej 150 uczniów.
  • 1793 – w Ostrołęce stacjonował sztab 1 brygady wraz z 10 szwadronem wielkopolskiej kawalerii narodowej dowodzonej przez brygadiera Antoniego Madalińskiego. Po zatwierdzeniu II rozbioru Polski, kiedy to miano przeprowadzić redukcję wojsk polskich, Madaliński wyruszył z Ostrołęki na czele zgromadzonych szwadronów w kierunku Krakowa, dając tym hasło do wybuchu insurekcji kościuszkowskiej.
  • 1795 – po III rozbiorze Polski miasto weszło w skład zaboru pruskiego, stając się jednym z ośrodków miejskich Prus Nowowschodnich.
  • początek XIX w. – rozwój miasta: opracowano plan regulacyjny, rozpoczęto budowę manufaktury włókienniczej i osady rękodzielniczej na prawym brzegu Narwi pomiędzy ujściem Omulwi a drogą do Myszyńca.
  • 1807, 16 lutego – została stoczona bitwa między wojskami francuskimi a rosyjskimi. Francuzi odnieśli w niej zwycięstwo upamiętnione wyryciem nazwy Ostrołęki na Łuku Triumfalnym w Paryżu. Miasto stało się miastem powiatowym departamentu płockiego w Księstwie Warszawskim.
  • 1808 – miasto wraz z przedmieściami liczyło 2036 mieszkańców.
  • 1815 – Ostrołęka została włączona w skład Królestwa Kongresowego, zostając jednym z miast obwodowych.
  • 1829 – miasto liczyło 2883 mieszkańców.
  • 1831, 26 maja – Ostrołęka była miejscem bitwy wojsk polskich pod dowództwem J. Skrzyneckiego z armią rosyjską dowodzoną przez I. Dybicza. Do ostatecznego rozbicia wojsk polskich nie dopuścił ppłk Józef Bem, dzięki szarży czwartej baterii artylerii lekkokonnej, którą osobiście dowodził. W wyniku bitwy nastąpiło całkowite zniszczenie prawobrzeżnej osady oraz duże zniszczenie miasta lewobrzeżnego.
  • II połowa XIX w. – w latach 80. zlokalizowano w mieście duży garnizon wojsk rosyjskich. Wybudowano forty, później w Wojciechowicach przy drodze łomżyńskiej, wybudowano koszary. Miasto liczyło wówczas 7965 mieszkańców, a wraz wojskiem 12 949.
  • 1893 – Ostrołęka zyskała połączenie kolejowe przez Łapy i Małkinię z linią Warszawa – Petersburg.
  • 1897 – miasto zyskało połączenie kolejowe z Tłuszczem.
  • 1913 – liczba mieszkańców bez wojska osiągnęła 13 500. Dynamiczny rozwój miasta zaowocował nowymi zakładami przemysłowymi. Działały m.in. fabryki świec, mydła, kafli, guzików, 2 destylarnie, 3 browary, duża cegielnia, tartak, młyny i inne. Powstał oddział Towarzystwa Krajoznawczego oraz duże, murowane więzienie.
  • 1915 – przez miasto przeszedł front I wojny światowej. Nastąpiły znaczne zniszczenia wojenne. Wycofująca się armia rosyjska spaliła miasto. Liczba mieszkańców spadła do 5 tys., z czego 80% stanowiła ludność żydowska.
  • 1918 – po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Ostrołęka weszła w skład województwa białostockiego, w którym pozostawała aż do 1939. Na kilka miesięcy przed wybuchem II wojny światowej miasto zostało włączone w skład województwa warszawskiego.
  • 1920, 7 sierpnia – miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną, by 23 sierpnia zostać wyzwolone.
  • 1920–1939 – po I wojnie światowej nastąpiła odbudowa miasta oraz rozwój szkolnictwa podstawowego i średniego.
  • W 1936 r. dokonano zmian granic Ostrołęki: wiejskie przedmieścia na prawym brzegu Narwi zostają wyłączone, a włączono do miasta: Kaczyny-Stacja, Kaczyny-Wypychy, Kaczyny-Starą Wieś, Łęczysk, Pomian, Grabowo, Omulew oraz osadę młyńską w Olszewie–Borkach[11].
  • 1937 – miasto miało 13 650 mieszkańców.
  • 1939–1945 – okres okupacji niemieckiej, podczas którego w Ostrołęce utworzone były obozy pracy przymusowej. Miasto zostało poważnie zniszczone.
  • 1945 – Ostrołęka została miastem powiatowym w województwie warszawskim.
  • 1951 – rozpoczęto budowę elektrociepłowni, uruchomiona w 1956 o mocy 80 MW, do 1965 zwiększono moc do 104 MW[12].
  • 1959 – powstała Ostrołęcka Fabryka Celulozy i Papieru (od 1971 Ostrołęckie Zakłady Celulozowo-Papiernicze)[13][14].
  • 1960–1970 – budowa Wytwórni Elementów Wielkopłytowych[15].
  • 1970–1990 – liczba mieszkańców wzrosła ponad 2-krotnie.
  • 1972–1976 – w mieście powstały kolejne zakłady przemysłowe: Elektrownia „B” o mocy 600 MW, Zakłady Wapienno-Piaskowe „Grabowo”, Zakłady Mięsne (1974), Fabryka Domów (1974), Zakłady Betonów Komórkowych (1976) i Proszkownia Mleka. Rozbudowano również obiekty infrastruktury społecznej, powstał nowy szpital, dworzec autobusowy, dom rzemiosła, międzyzakładowy dom kultury, dom sportowca, stadion.
  • 1975, 1 czerwca – Ostrołęka została miastem wojewódzkim. Nastąpił dynamiczny rozwój funkcji administracyjnych[12].
  • 1977 – powstanie filii Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, uruchomienie komunikacji miejskiej i nadawczego ośrodka telewizyjnego[12].
  • 1979 – na początku kwietnia miasto zostało sparaliżowane na skutek ogromnej powodzi. Poziom Narwi osiągnął wówczas 6 m. W związku z tymi wydarzeniami z wizytą do Ostrołęki przybył E. Gierek.
  • 1990 – restytucja samorządu terytorialnego.
  • 1995 – powstał Most Madalińskiego, wzorowany na moście Barqueta w Sewilli.
  • 1999 – powrót do statusu miasta na prawach powiatu oraz siedzibą starostwa powiatowego. Miasto w tym czasie liczyło 54 tys. mieszkańców.
  • 2002 – odbyły się pierwsze od 1945 roku powszechne wybory prezydenta miasta. Zwyciężył w nich Ryszard Załuska, urząd sprawował do roku 2006.
  • 2007 – wstąpienie Ostrołęki do Związku Gmin „Pisa-Narew”, którego celem jest wzrost konkurencyjności Doliny Pisy i Doliny Narwi jako regionu turystycznego i tym samym podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej tych gmin. W tym roku również obszar o powierzchni 86,1 ha w Ostrołęce – Wojciechowicach został włączony do Warmińsko-Mazurskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
  • 2018 – powiększono granice Ostrołęki o część terenów pobliskiej Gminy Rzekuń.
  • 2018 – otwarcie mostu zastępczego nad Narwią, most drogowy na Narwi w ciągu drogi krajowej nr 61 został zamknięty na czas remontu.

Zabytki

Kościół św. Wojciecha w ostrołęckich Wojciechowicach
Wnętrze kościoła pw. św. Antoniego
  • grodzisko wczesnośredniowieczne, gródek obronny pochodzący prawdopodobnie z XII lub końca XI w.;
  • historyczny układ urbanistyczny starego miasta z rynkiem i ulicami przyległymi, miasto lokowane w XIV w. na prawie chełmińskim
  • kościół Farny pw. NMP i św. Mikołaja z XIV w., rozbudowany w latach 1641–1658;
  • kościół bernardynów pw. św. Antoniego z lat 1666–1696 z polichromiami z XVIII w., klasztor z 1660; dziedziniec kalwaryjny z lat 1751–1752;
  • zespół budynków pokoszarowych, druga połowa XIX w.;
  • kościół pw. św. Wojciecha, wzniesiony w 1890 r., pierwotnie cerkiew prawosławna służąca stacjonującym wojskom rosyjskim;
  • klasycystyczny ratusz, wzniesiony w 1824 r., zniszczony w 1915 r. odbudowany w 1924 r.;
  • budynek dawnej poczty (obecnie Muzeum Kultury Kurpiowskiej), z I poł. XIX w., w którym najprawdopodobniej kwaterował Napoleon.

Demografia

Ostrołęka liczy 53 710 (dane za rok 2010[16]) mieszkańców, gęstość zaludnienia wynosi 1852 mieszk./km². Pod względem liczby ludności miasto zajmuje 6. miejsce w województwie i 83. w Polsce.

Dane GUS za rok 2010[16]

OpisOgółemKobietyMężczyźni
Jednostkaosób%osób%osób%
Populacja53 71010027 88351,9125 82748,09
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
1852961,48890,59

Liczba mieszkańców Ostrołęki na przestrzeni lat

RokLiczba mieszkańcówRokLiczba mieszkańcówRokLiczba mieszkańców
XVI w.20001777167418082036
1829288318977965191313 500
19155000193713 65019457950
195010 409195512 104196015 216
197022 160197832 777198544 097
199050 737199554 162200055 658
200254 238200554 129201053 710
Ul. Kopernika, Dom Handlowy „Kupiec”

Gospodarka

Najbardziej dynamiczny rozwój miasta nastąpił w XX w. Na początku tego stulecia w Ostrołęce powstał węzeł kolejowy, a w latach 50. zaczął się rozwijać przemysł. Powstały zakłady celulozowo-papiernicze i zespół elektrowni. Ostrołęka, chociaż położona wśród terenów rolniczych, jest liczącym się ośrodkiem przemysłowym.

W Ostrołęce funkcjonuje 5100 przedsiębiorstw zatrudniających 20 tys. osób. Dominują małe i średnie firmy prywatne[17]. Ostrołęka pełni rolę ośrodka administracyjnego i gospodarczego dla północno-wschodniego Mazowsza. Struktura gospodarcza miasta zdominowana jest przez przemysł drzewno-papierniczy, energetyczny, materiałów budowlanych oraz przetwórstwa rolno-spożywczego.

W ostatnich latach utworzono tzw. strefę rozwoju gospodarczego, gdzie na obszarze kilkunastu hektarów, wyposażonym w pełną infrastrukturę techniczną, stworzono dogodne warunki do prowadzenia działalności produkcyjnej i usługowej. W ramach strefy funkcjonuje kilka przedsiębiorstw, w tym Lacroix-Opakowania Sp. z o.o. z kapitałem francuskim. W wyniku otwarcia obwodnicy miasta dostępne stały się kolejne tereny inwestycyjne. Nowi inwestorzy mogą liczyć na ulgi w podatku od nieruchomości.

Przemysł celulozowo-papierniczy

Siedziba StoraEnso Poland
  • StoraEnso Poland – jeden z największych w kraju producentów celulozy i papieru;
  • Lacroix-Opakowania – zakład z kapitałem francuskim.

Energetyka

Przemysł spożywczy

Spółdzielnia Mleczarska Piątnica
  • Zakłady Mięsne „Pekpol Ostrołęka” – zakłady mięsne;
  • Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Piątnica – produkcja mleka i jego przetworów (m.in. marka Milandia);
  • AGRANA Fruit Polska – przetwórstwo owoców.

Inne

  • Pilkington IGP Sp. z o.o. Oddział w Ostrołęce – producent szyb zespolonych
  • Starglass – producent szyb zespolonych;
  • Xella Polska (Ytong) – producent betonów komórkowych.

Budżet samorządu

W 2018 r. wydatki budżetu samorządu Ostrołęki wynosiły 405,92 mln zł, a dochody budżetu 369,23 mln zł. Zadłużenie (dług publiczny) samorządu (koniec 2018 r.) wynosiło 102,5 mln zł, co daje 1958 zł na mieszkańca[19].

Transport

Dworzec PKS w Ostrołęce, lata 70.

Ostrołęka jest ośrodkiem drogowym i kolejowym w tej części województwa. Leży na skrzyżowaniu dróg z centrum i południa kraju na północny wschód. Od południa graniczy z obszarem aglomeracji warszawskiej, dla której jest naturalnym zapleczem. Wiedzie przez nią tzw. „gościniec mazurski”, czyli droga krajowa nr 61 z Warszawy nad jeziora. Ma bezpośrednie połączenie drogowe z Warszawą, Olsztynem i Białymstokiem, od których oddalona jest o ok. 120 km.

Transport drogowy

Ul. R. Traugutta stanowiąca odcinek drogi krajowej nr 61

Przez Ostrołękę przebiegają dwie drogi krajowe i dwie drogi wojewódzkie.

  • Drogi krajowe:

Droga krajowa nr 53: OlsztynSzczytnoRozogiMyszyniecKadzidło – Ostrołęka.

Droga krajowa nr 61: WarszawaJabłonnaSerockPułtuskRóżan – Ostrołęka – ŁomżaGrajewoAugustów.

  • Drogi wojewódzkie:

Droga wojewódzka nr 544: BrodnicaLidzbarkDziałdowoMławaPrzasnyszKrasnosielc – Ostrołęka.

Droga wojewódzka nr 627: Ostrołęka – Ostrów MazowieckaSokołów Podlaski

Transport kolejowy

Tory kolejowe przy stacji PKP

W mieście znajduje się stacja kolejowa. Historia kolei w Ostrołęce sięga roku 1893, kiedy to uruchomiono połączenie kolejowe z Małkinią i Łapami, a co za tym szło – także z Warszawą i Białymstokiem. Obecnie przez miasto przebiega linia kolejowa nr 29 z Tłuszcza do Ostrołęki. Znajduje się na niej 16 stacji. We wrześniu 2007 r. ponownie zostało uruchomione bezpośrednie połączenie kolejowe Ostrołęka – Warszawa i Warszawa – Ostrołęka. Niestety połączenie to szybko zostało zlikwidowane. pasażerowie podróżujący do stolicy muszą korzystać ze stacji przesiadkowej w Tłuszczu.

Trwa (rok 2022) modernizacja/rewitalizacja Linii kolejowej nr 35 na odcinku Ostrołęka - Chorzele

Transport miejski

Solaris Urbino 9 z MZK Ostrołęka

Za organizację transportu miejskiego w Ostrołęce odpowiedzialny jest Miejski Zakład Komunikacji[20]. Ostrołęcki MZK dysponuje obecnie 37 autobusami – głównie pojazdami marki Solaris, Solbus i MAZ.

Typ autobusuEksploatacja odprzewóz osób na wózkach Liczba
AMZ City Smile2014przewóz osób na wózkach 2
Jelcz M081MB2006przewóz osób na wózkach 1
MAN 14.220 HOCL-NL2010przewóz osób na wózkach 1
MAN NL2232010przewóz osób na wózkach 1
MAN NM2222009przewóz osób na wózkach 2
MAZ 2062009przewóz osób na wózkach 6
Solaris Urbino 92000przewóz osób na wózkach 10
Solbus SC102011przewóz osób na wózkach 4
Solbus SC102012przewóz osób na wózkach 2
Solbus SC102013przewóz osób na wózkach 2
Solbus SC102014przewóz osób na wózkach 4
Solaris Urbino 8,9LE electric2015przewóz osób na wózkach 2
Suma pojazdów37
Udział autobusów niskopodłogowych i niskowejściowych100%

Transport lotniczy

W 2010 otwarto oficjalnie sanitarne lądowisko na terenie szpitala przy Al. Jana Pawła II.

Administracja

Prezydenci Ostrołęki

Urząd Prezydenta Miasta Ostrołęki istnieje na stałe od 1975 roku. Wcześniej władzę w mieście sprawowali wójtowie, burmistrzowie, naczelnicy i przewodniczący. W roku 1568 Michał Tomaschek sprawował urząd Prezydenta Miasta Ostrołęki. Później Prezydentami Miasta byli też Jan Grądziński (w latach 1787–1791) i Grzegorz Karczewski (lata 1792–1798). Pierwszym prezydentem wybranym w wyborach bezpośrednich był Ryszard Załuska, który pełnił urząd w latach 2002–2006.

Powojenni prezydenci Ostrołęki:

Osiedla Ostrołęki

Stare Miasto – ul. Kilińskiego

Ostrołęka jest podzielona administracyjnie na 17 osiedli – dzielnic:

  • os. Bursztynowe;
  • os. Centrum;
  • os. Dzieci Polskich;
  • os. Leśne;
  • os. Leśniewo;
  • os. Łazek;
  • os. Łęczysk;
  • os. Parkowe;
  • os. Pomian;
  • os. Sienkiewicza;
  • os. Stacja;
  • os. Stare Miasto;
  • os. Starosty Kosa;
  • os. Śródmieście;
  • os. Traugutta;
  • os. Witosa;
  • os. Wojciechowice.
Budynek Ostrołęckiego Centrum Kultury
Budynek Galerii Ostrołęka

Kultura

Za organizację życia kulturalnego miasta odpowiada przede wszystkim Ostrołęckie Centrum Kultury, w którego skład wchodzą:

  • Ośrodek Folkloru i Tańca – organizuje m.in. imprezy folklorystyczne, konkursy i przeglądy zespołów ludowych, a także turnieje tańca towarzyskiego.
  • „Galeria Ostrołęka” – prowadzi działalność wystawienniczą, a także zajęcia plastyczne, malarskie, fotograficzne, rzeźbiarskie, czy garncarskie. Odbywają się również aukcje eksponatów i wernisaże.
  • Klub „Oczko” – skupia amatorskie zespoły artystycznego ruchu OCK; urządza przedstawienia teatralne, recitale, koncerty muzyczne, a także konkursy recytatorskie. Klub organizuje coroczną imprezę „Ostrołęcką Jesień Teatralną”, na której spotkać się można z różnymi formami teatralnymi, zarówno scenicznymi, jak i ulicznymi. Od roku 2005 festiwalowi towarzyszy Przegląd Małych Form Teatralnych „Igła”.
  • Kino „Jantar” – jest jednym z najnowocześniejszych kin w tej części kraju, dysponuje wysokiej jakości sprzętem audio-wizualnym. Sala kinowa posiada 385 miejsc siedzących. Corocznie odbywają się Ogólnopolskie Spotkania z Piosenką Kabaretową (OSPA) – w listopadzie oraz Ogólnopolski Festiwal Filmów Amatorskich „Filmowe Zwierciadła” – w grudniu.
Miejska Biblioteka Publiczna im. Wiktora Gomulickiego

Ponadto rolę w propagowaniu kultury Ostrołęki i regionu odgrywają:

  • Muzeum Kultury Kurpiowskiej – pod tą nazwą działa od 1998 r., wcześniej funkcjonowało jako Muzeum Okręgowe w Ostrołęce. Obejrzeć można m.in. stałą ekspozycję z czasu powstania listopadowego.
  • Miejska Biblioteka Publiczna im. W. Gomulickiego – posiada blisko 190 tys. pozycji książkowych i innych. Promuje działalność wydawniczą rodzimych twórców.
  • Zespół Pieśni i Tańca „Kurpie” – zespół ludowy działający od 1952 roku; występuje z sukcesami w całym kraju, od 2002 r. jest współorganizatorem Ogólnopolskiego Konkursu Tańców Polskich „Kurpiowskie Dwojaki”.
  • Zespół Tańca Ludowego „Ostrołęka” – zespół działający od 1984 roku; z powodzeniem realizuje program łączący zajęcia taneczno-wokalne z kształtowaniem osobowości młodych ostrołęczan przy wykorzystaniu tradycji regionu kurpiowskiego. Od początku swojego istnienia realizuje stałą wymianę artystyczną z zespołami z Finlandii, Hiszpanii, Niemiec i Węgier.

Ponadto corocznie w maju odbywają się „Dni Ostrołęki”. W ich ramach organizowane są przez władze miasta imprezy plenerowe, festyny, zawody sportowe, koncerty muzyczne, wybory miss, czy juwenalia studenckie. Akcentem „Dni Ostrołęki” jest – organizowane jednak nie w każdym roku – widowisko plenerowe „Bitwa pod Ostrołęką”, jako upamiętnienie wydarzeń z maja 1831 r.

Także corocznie, we wrześniu, odbywa się ogólnopolski przegląd zespołów rockowych „Rockołęka”. Pierwsza edycja odbyła się 5 września 2009 na scenie przy domu handlowym „Kupiec”.

Zespoły muzyczne związane z Ostrołęką

  • Crowley
  • Droga na Ostrołękę
  • KosaBand
  • Szapatuny
  • Empatic
  • Al Sirat
  • Vinyl
  • Hellveto
  • Retama

Oświata

W Ostrołęce funkcjonuje 10 szkół podstawowych, 4 zespoły szkół zawodowych, 5 liceów ogólnokształcących oraz 4 placówki szkolnictwa wyższego.

Szkoły średnie

Uczelnie

  • Kolegium Ekonomiczne Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego.

Religia

Kościół farny – najstarszy ostrołęcki budynek sakralny

Kościół rzymskokatolicki

W Ostrołęce funkcjonuje 6 parafii rzymskokatolickich. Należą one do dekanatu Ostrołęka w Diecezji Łomżyńskiej:

  • parafia pw. św. Antoniego Padewskiego;
  • parafia pw. Nawiedzenia NMP i św. Mikołaja (tzw. kościół farny);
  • parafia pw. św. Wojciecha (księża Pallotyni) – Ostrołęka/Wojciechowice;
  • parafia pw. Zbawiciela Świata;
  • parafia pw. św. Franciszka z Asyżu;
  • parafia pw. NMP Królowej Rodzin

Kościoły ewangeliczne

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą dwie protestanckie wspólnoty o charakterze ewangelicznym:

Inne wyznania

Sport i rekreacja

Hala sportowo-widowiskowa im. A. Gołasia

Organizacją życia sportowego na terenie miasta zajmuje się Miejski Zarząd Obiektów Sportowo-Turystycznych i Infrastruktury Technicznej. Dysponuje on m.in. halą widowiskowo-sportową, krytą pływalnią, kortami tenisowymi, a także stadionem na ponad 2500 miejsc siedzących.

Piłka nożna

  • Narew Ostrołęka – klub piłkarski powstały w 1962 r., reaktywowany w 2016 r. jako MZKS Narew 1962 Ostrołęka. W sezonie 2021/2022 występuje w IV lidze (grupa mazowiecka północna)[22], a od sezonu 2020/21 działają też rezerwy klubu, grające w ciechanowsko-ostrołęckiej B klasie – grupa 2[23];
  • Korona Ostrołęka – klub piłkarski założony w 1998 r., ostatnio (sezon 2019/2020) występował w IV lidze (grupa mazowiecka północna)[24], a jej rezerwy w B klasie Ciechanów-Ostrołęka – grupa 2[25]; od 2020 r. zajmuje się wyłącznie szkoleniem młodzieży.
  • Jantar Ostrołęka – żeński klub piłkarski założony w 2010 r.[26], w sezonie 2020/21 występuje w IV lidze mazowieckiej[27].

Siatkówka

  • SPS Volley Ostrołęka – sekcja siatkówki mężczyzn, drużyna seniorów występuje w III lidze, drużyna juniorów w I lidze.
  • OTPS Nike Ostrołęka – sekcja siatkówki kobiet; drużyna seniorek występuje w II lidze polskiej.
  • Olimp Ostrołęka – drużyna siatkarzy – młodzików (I liga) i kadetów (I liga).

Piłka ręczna

  • „Trójka” Ostrołęka – drużyna piłkarzy ręcznych. Występuje w II lidze.

Koszykówka

  • OTK Ostrołęka – męska drużyna koszykarska.
  • MUKS Unia Basket Ostrołęka – żeńska sekcja koszykówki[28]
  • OKK Ostrołęka – męska sekcja koszykówki.

Lekkoatletyka

  • OKLA Ostrołęka – ostrołęcki klub lekkoatletyczny.

Media

Radio

Stacje lokalne

  • Radio Oko – 88,5 MHz
  • Radio Nadzieja – 93,9 MHz (w Ostrołęce), 103,6 MHz
  • Radio Dla Ciebie – oddział w Ostrołęce – 100,8 MHz

Stacje ogólnokrajowe

Prasa

Media internetowe

Lokalne atrakcje

Pomnik gen. Józefa Bema
Most Madalińskiego
  • Muzeum Kultury Kurpiowskiej, a w nim m.in. stała ekspozycja poświęcona powstaniu listopadowemu;
  • Forty Bema – mauzoleum powstania listopadowego – budowla-pomnik, otoczona fosą, wykorzystywana do przedstawień plenerowych i części inscenizacji „Bitwy pod Ostrołęką”;
  • pomnik gen. Józefa Bema – bohatera bitwy powstania listopadowego, jaka rozegrała się pod Ostrołęką 26 maja 1831 r.;
  • izba pamięci 5 Pułku Ułanów Zasławskich w ZSZ nr 2 Ostrołęka-Wojciechowice;
  • Cmentarz wojenny żołnierzy Armii Radzieckiej;
  • Most Madalińskiego – zbudowany w 1995 r., podwieszony na łuku; wzorowany na moście Barqueta w Sewilli;
  • Stare Miasto i deptak śródmiejski (m.in. ulica Głowackiego i plac Bema);
  • Kompleks sportowy przy ulicy Witosa wraz z Aquaparkiem;
  • Ostrołęckie Centrum Kultury; Kino Jantar, Klub Oczko, Galeria Ostrołęka, Kultownia;
  • Plaża miejska i rzeka Narew oraz wał przeciwpowodziowy;
  • Park Miejski i Park na osiedlu Bursztynowym;
  • Pomnik-ławeczka dr Józefa Psarskiego na skwerze jego imienia;
  • Pomnik Ofiar Terroru Komunistycznego – pomnik przedstawia orła zrywającego się do lotu i upamiętnia Żołnierzy Wyklętych oraz cywilnych mieszkańców, którzy zginęli z rąk komunistów na ziemi ostrołęckiej w latach 1944–1954 oddając życie za niepodległość Polski, wiarę katolicką i wolność człowieka[29]

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie[30]:

Sąsiednie gminy

Lelis, Olszewo-Borki, Rzekuń

Zobacz też

  • Cmentarz żydowski w Ostrołęce

Przypisy

  1. Herb Miasta. Urząd Miasta Ostrołęka.
  2. Ostrołęka, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-01-29].
  3. Urząd Statystyczny w Warszawie.
  4. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  5. Adolf Pawiński, Mazowsze, Warszawa 1895, s. 39.
  6. „Rocznik białostocki”, tom V. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Białystok 1964, s. 348.
  7. dane z bip.um.ostroleka.pl.
  8. Serwis Nauka w Polsce – PAP SA.
  9. Z. Niedziałkowska, Ostrołęka dzieje miasta, Warszawa 1979.
  10. J. Kijowski, Z dziejów Powstania Kościuszkowskiego w Ostrołęce i okolicy, Ostrołęka 1994, s. 9.
  11. Historia Ostrołęki W PIGUŁCE! Zobacz kalendarium. [dostęp 2020-05-12].
  12. a b c Tomasz Chludziński, Janusz Żmudziński „Mazowsze, mały przewodnik” Wyd. Sport i Turystyka Warszawa 1978 s. 179.
  13. 50 lat „Ostrołęckiej Celulozy”. „Przegląd Papierniczy”. R. 65 (6), s. 323, 2009-06. Paweł Wandelt (red. nacz.). Wydawnictwo Sigma-NOT. ISSN 0033-2291. 
  14. Fabryka celulozy i papieru w Ostrołęce – Intercell SA. Celuloza. [dostęp 2015-01-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-19)].
  15. Wojciech Jankowski, Mały przewodnik po Polsce, Wydawnictwo Sport i Turystyk Warszawa 1983 ISBN 83-217-2329-2, s. 212.
  16. a b Główny Urząd Statystyczny – Baza Demografia.
  17. Profil gospodarczy – Ostrołęka, www.ostroleka.pl [dostęp 2021-02-04] (pol.).
  18. Strona Energa Ostrołęka. energaostroleka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-11)]..
  19. https://bip.um.ostroleka.pl/attachments/download/7818 https://to.com.pl/zadluzenie-ostroleki-prawie-2000-zlotych-na-glowe/ar/13349089.
  20. Miejski Zakład Komunikacji Spółka z o.o w Ostrołęce: rozkład jazdy autobusów.
  21. Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2017-01-18].
  22. Maciej Kusina, Skarb – Narew 1962 Ostrołęka, www.90minut.pl [dostęp 2018-10-08].
  23. Skarb – Narew 1962 II Ostrołęka, www.90minut.pl [dostęp 2020-08-23].
  24. Maciej Kusina, Skarb – Korona Ostrołęka, www.90minut.pl [dostęp 2018-03-26].
  25. Maciej Kusina, Skarb – Korona II Ostrołęka, www.90minut.pl [dostęp 2018-03-26].
  26. Jantar Ostrołęka – informacje o klubie, kuazsuw.futbolowo.pl [dostęp 2021-07-26].
  27. Skarb – Jantar Ostrołęka (k), www.90minut.pl [dostęp 2021-07-26].
  28. Strona klubu MUKS Unia Basket Ostrołęka.
  29. Ostrołęka: Premier Mateusz Morawiecki złożył kwiaty przed Pomnikiem Ofiar Terroru Komunistycznego i tablicą upamiętniającą wizytę śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego - Kancelaria Prezesa Rady Ministrów - Portal Gov.pl, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów [dostęp 2022-02-02] (pol.).
  30. Miasta Partnerskie.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Battle of Ostroleka 1831.PNG
Battle of Ostrołęka 1831
Ostroleka-kosciol sw wojciecha1.jpg
(c) I, Briho, CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, kościół pw. św. Wojciecha.
Dworzec PKS w Ostrołęce lata 70.jpg
Dworzec PKS w Ostrołęce
Napoleon Bonaparte.jpg
Napoléon dans l'uniforme de Colonel des chasseurs à cheval de la Garde impériale : uniforme avec collet et parements écarlates, revers de couleur verte à passepoil écarlate, boutons unis en pain de sucre, basques à retroussis brodés de cors de chasse en or, épaulettes d'or, bottes d'uniforme, gilet blanc et culottes, souliers à boucles d'or, des bas de soie.
Ostroleka-most madalinskiego13.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC BY-SA 4.0
Most Madalińskiego w Ostrołęce.
Ostroleka-elektrownia.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, Zespół Elektrowni S.A.
Ostroleka-mleczarnia.jpg
(c) I, Briho, CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, budynek Spółdzielni Mleczarskiej.
Ostroleka-kupiec3.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka (Polska), dom handlowy "Kupiec".
Ostroleka-kurpianka2.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, pomnik Kurpianek - jednego z symboli Ostrołęki.
Pomnik gen. Józefa Bema w Ostrołęce.JPG
Autor: PanSG, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik gen. Józefa Bema w Ostrołęce
Ostroleka-storaenso.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, siedziba StoraEnso Poland
Widok na rzekę Narew.jpg
Autor: Natalia Lenda , Licencja: CC BY-SA 4.0
Widok na rzekę Narew
WiktorGomulicki.jpg
Wiktor Gomulicki (1848-1919), Polish writer
Ostroleka-galeria.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, budynek galerii.
Widok na rzekę Narew w Ostrołęce.jpg
Autor: Natalia Lenda , Licencja: CC BY-SA 4.0
Rzeka Narew w Ostrołęce
Pomnik wzniesiony ku pamięci Żydów ostrołęckich w miejscu dawnego kirkutu na ul. Poznańskiej.jpg
Autor: Natalia Lenda, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pomnik wzniesiony ku pamięci Żydów ostrołęckich w miejscu dawnego kirkutu na ul. Poznańskiej
Ostroleka-hala.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka (Polska), Hala Sportowo-Widowiskowa im. A. Gołasia.
Fara-widok z mostu.jpg
(c) I, Briho, CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, kościół farny - widok ze "starego mostu".
Ostroleka-kilinskiego8.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, ulica Kilińskiego.
Ostroleka-muzeum.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka pl. gen. J. Bema 8, budynek Muzeum Kultury Kurpiowskiej.
Ostroleka-ock.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka (Polska), Rondo im. Księcia Janusza.
POL Ostrołęka flag.svg
Autor:
  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
, Licencja: CC BY-SA 2.5
Flaga miasta Ostrołęka w Polsce.
Ostroleka-biblioteka.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka (Polska), biblioteka publiczna przy ul. Głowackiego 42.
Ostroleka-klasztor wnetrze.jpg
Ostrołęka, wnętrze kościoła pw. św. Antoniego.
Ostroleka-stacja08.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, tory kolejowe przy stacji PKP.
Ostroleka-traugutta3.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, ul. Traugutta.
Ostroleka-rat4.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ostrołęka, ratusz.
Ostroleka-autobus.jpg
Autor: Piotr Brichacek (Briho), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Autobus komunikacji miejskiej Solaris Urbino 9 (#116) z 2000 roku w Ostrołęce. Należy do MZK Ostrołęka.
Ziemowit II Mazowiecki seal.PNG
seal of Polish duke Ziemowit II Mazowiecki "+S SEMOVITI DEI GRA DUCIS MAZOVIA AC DNI WISNENN"