Papua (terytorium)

Territory of Papua

1884–1949
Flaga Godło
Język urzędowy	angielski
Status terytorium	kolonia brytyjska, od 1906 australijska
Zależne od	Australia
Utworzenie	6 listopada 1884
Połączenie z Nową Gwineą Australijską	6 listopada 1949

Papua – południowa część Papui-Nowej Gwinei (południowo-wschodnia część wyspy Nowa Gwinea), stanowiąca w latach 1884–1906 terytorium brytyjskie, a w latach 1906–1949 – australijskie. Zajmowało ono obszar o powierzchni 234,5 tys. km². Stolicą tego terytorium był Port Moresby.

Wschodnią część wyspy Brytyjczycy eksplorowali już od drugiej połowy XIX wieku. W 1870 badał ją John Moresby. W latach 80. tego wieku pojawili się brytyjscy plantatorzy. 6 listopada 1884 Wielka Brytania ustanowiła protektorat nad tą częścią wyspy oraz nad przylegającymi wysepkami. 4 września 1888 Papua została anektowana przez Wielką Brytanię jako Nowa Gwinea Brytyjska.

W 1902 Papua została przekazana władzom nowego brytyjskiego dominium Australii. W 1905 uchwalono Papua Act, który ostatecznie zatwierdzał przekazanie terytorium oraz zmianę jego nazwy na Terytorium Papui. Pełne przekazanie administracji władzom australijskim nastąpiło w 1906. Od I wojny światowej Australijczycy zarządzali także położoną bardziej na północ Nową Gwineą Australijską, wcześniej terytorium niemieckim. Oba ta terytoria pozostawały pod wspólnym zarządem australijskim od 1949 na mocy Papua and New Guinea Act. Używano wówczas nazwę Terytorium Papui i Nowej Gwinei. W 1975 terytorium uzyskało niepodległość jako Papua-Nowa Gwinea.

Zobacz też

• Imperium brytyjskie
• Irian Zachodni
• Papuasi