Piosek

Piosek
Písek
gmina
Ilustracja
Szkoła podstawowa i przedszkole
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo Czechy
KrajFlag of Moravian-Silesian Region.svg morawsko-śląski
PowiatFrydek-Mistek
KrainaŚląsk
StarostaVěra Szkanderová (2014)
Powierzchnia15,45 km²
Populacja (2025)
• liczba ludności

1808[1]
• gęstość115,1 os./km²
Kod pocztowy739 84
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba obrębów ewidencyjnych2
Liczba części gminy1
Liczba gmin katastralnych1
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego
Mapa konturowa kraju morawsko-śląskiego, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Piosek”
Położenie na mapie Czech
Ziemia49°34′N 18°48′E/49,563889 18,803889
Strona internetowa
Portal Czechy

Piosek[2] (cz. Písek) – wieś gminna i gmina na Śląsku Cieszyńskim w Czechach, w kraju morawsko-śląskim (powiat Frydek-Mistek).

Piosek leży w dolinie Olzy, tuż powyżej Jabłonkowa. Od północy wznosi się nad nim masyw Stożka, natomiast od południa - rozłożysta Girowa. Biegnie przezeń droga z Istebnej do Jabłonkowa.

Historia

Początki Piosku sięgają XV w. Wieś powstała przy wójtostwie, którego posiadaczem był Maciej Grazycz - być może potomek wójta z sąsiedniego Bukowca. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1466[3] i dotyczy sprzedaży owego wójtostwa niejakiemu Janczowi, co potwierdził pięć lat później książę cieszyński Wacław I. Pierwszy urbarz z 1577 r. wymieniał 11 osadników. Wójtostwo pioseckie przestało istnieć w 1635 r., kiedy jeden z kolejnych wójtów, Adam Piasecki, sprzedał grunt wójtowski księżnej Elżbiecie Lukrecji. Po dołączeniu sąsiednich gruntów po obu stronach Olzy księżna urządziła na nich folwark. Już jednak w 1672 r. zarządcy habsburscy „kiepskie, owsiane” pola rozparcelowali i wydzierżawili, a sto lat później sprzedali dotychczasowym dzierżawcom.

Wieś, położona peryferyjnie, rozwijała się powoli: w poł. XVII w. liczyła dalej 11 posiadaczy gruntu i 15 zagrodników. Szałasów pioseczanie nie mieli: żyli z rolnictwa i rzemiosła, bydło paśli na łąkach przylegających do wsi. W ręku Komory Cieszyńskiej pozostawał młyn na Olzie wraz z „piłą” (tartakiem) wystawioną w 1650 r. i „wałkownią” (foluszem), założonym w 1659 r. „do wałkowania sukna wałaskiego”. Folusz ten działał aż do końca XIX w. Pewne ożywienie nastąpiło dopiero z końcem XVIII w. po wybudowaniu tzw. „cysorki” - drogi z doliny Soły przez Koniaków, Jaworzynkę i Piosek do Jabłonkowa. Po wybudowaniu w dolinie Olzy linii kolejowej (tzw. Kolej Koszycko-Bogumińska) przez Piosek zwożono do tartaku w Nawsiu drewno z całej górnej części doliny Olzy. W 1874 r. w Piosku powstała murowana polska szkoła ludowa a druga w przysiółku Baginiec. Według austriackiego spisu ludności z roku 1910 żyło w Piosku 1036 osób w tym 1010 (99,1%) Polaków i 9 (0,9%) Niemców[4]

W XX w. wieś rozwijała się powoli w cieniu sąsiedniego Jabłonkowa. W latach 1980-1990 była nawet włączona do tego miasta (jako Jablunkov 4). W latach 90. wybudowano kaplicę katolicką, obecnie kościół pw. Miłosierdzia Bożego, stanowiący filię parafii w Jabłonkowie.

Turystyka

Piosek jest punktem wyjściowym wycieczek na Girową i w masyw Wlk. Stożka. Posiada komunikację autobusową z Jabłonkowem i Trzyńcem.

Postacie

W Piosku urodził się w 1889 Jerzy Suszko - polski chemik-organik, profesor, w latach 1952-1956 rektor Uniwersytetu Poznańskiego.

Galeria

Zobacz też

  • Písek - miasto w kraju południowoczeskim

Przypisy

  1. Český statistický úřad: Informativní počet občanů v ČR ve všech obcích, v obcích 3. typu a v městských částech (cz.). W: Počty obyvatel v obcích [on-line]. Ministerstvo vnitra České republiky, 2015-01-01. [dostęp 2015-04-08].
  2. Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 11. Europa, Część I, 2009 Publikacja w formacie PDF
  3. Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 313. ISBN 978-83-926929-3-5.
  4. Stanisław Zahradnik, Struktura narodowościowa Zaolzia na podstawie spisów ludności 1880-1991, Trzyniec: s. n., 1991, OCLC 749519031 [dostęp 2020-06-08].

Media użyte na tej stronie

Czech Republic adm location map.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of the Czech Republic
Piosek 1548.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Old wooden house (drzewiónka) in Písek (Piosek), Czech Republic.
Piosek, Szkoła podstawowa i przedszkole, 1544.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Elementary school and kindergarten in Písek (Piosek), Czech Republic
2021 Písek rainbow.jpg
Autor: Qasinka, Licencja: CC0
Pohled na obec Písek (okr. Frýdek-Místek)
Piosek 1546.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Fire station in Písek (Piosek), Czech Republic. Inscriptions are in Czech and Polish.
Písek (okres Frýdek-Místek) vlajka.jpg
Vlajka obce Písek (okres Frýdek-Místek)
Flag of Moravian-Silesian Region.svg
Flag of Moravian-Silesian Region
Moravian-Silesian Region - outline map.svg
Autor: Caroig, Licencja: CC BY-SA 3.0
Outline map of the Moravian-Silesian Region, Czechia, ready for the Geobox template, calibrated at en:Template:Geobox locator Moravian-Silesian Region
Piosek 1545.jpg
Autor: User:Darwinek, Licencja: CC BY-SA 3.0
Municipal office building in Písek (Piosek), Czech Republic