Piotr Rytel

Piotr Rytel
PseudonimWitold Szeliga, W.S., F.C.
Data i miejsce urodzenia16 maja 1884
Wilno
Pochodzeniepolskie
Data i miejsce śmierci2 stycznia 1970
Warszawa
Instrumentyfortepian
Gatunkimuzyka poważna
Zawódkompozytor, pedagog, krytyk muzyczny
Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Piotr Rytel, ps. Witold Szeliga, W.S., F.C. (ur. 16 maja 1884 w Wilnie, zm. 2 stycznia 1970 w Warszawie)[1]polski kompozytor, pedagog i krytyk muzyczny.

Życiorys

Studiował w latach 1903–1908 w Instytucie Muzycznym w Warszawie: kompozycję u Zygmunta Noskowskiego, grę na fortepianie u Aleksandra Michałowskiego. W latach 1911–1939 wykładał w warszawskim Instytucie Muzycznym harmonię i formy muzyczne, w latach 1925–1926 i 1931–1939 także kompozycję. 11 listopada 1937 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[2].

W okresie II wojny światowej uczył w tajnym Konserwatorium Stanisława Kazury. Po upadku powstania warszawskiego opuścił Warszawę, do której powrócił w marcu 1945.

Po wojnie w latach 1945–1952 prowadził klasę kompozycji w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie. W latach 1956–1961 pełnił funkcję rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie (później przeniesiona do Gdańska)[1]. W 1960 otrzymał Nagrodę miasta Gdańska.

Piotr Rytel był również krytykiem muzycznym. Publikował recenzje w „Nowościach Muzycznych”, „Scenie i Sztuce” i poznańskiej „Kulturze”, „Gazecie Warszawskiej” (1920–1935), a po wojnie m.in. w „Tygodniku Warszawskim”, „Słowie Powszechnym”, „Gazecie Ludowej” (1946–1949), „Kurierze Polskim”, „Ruchu Muzycznym”, „Muzyce” i „Teatrze”[1]. W publikacjach krytycznych okazywał niechęć do modernizmu w muzyce, co stało się przyczyną ostrego konfliktu m.in. z Karolem Szymanowskim.

Własne kompozycje Rytla cechowały się konserwatyzmem, stylistycznie nawiązywały do późnego romantyzmu[1].

Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (aleja zasłużonych-1-119)[3].

Grób Piotra Rytla na cmentarzu Powązkowskim

Kompozycje (wybór)

  • Grażyna op. 1, poemat symfoniczny na orkiestrę (1908)
  • I Symfonia h-moll op. 4 (1909)
  • Korsarz op. 6, poemat symfoniczny na orkiestrę (1911)
  • Sen Dantego op. 7, poemat symfoniczny na orkiestrę (1911)
  • Święty gaj op. 8, poemat symfoniczny na orkiestrę (1913)
  • Legenda o św. Jerzym op. 9, poemat symfoniczny na orkiestrę (1918)
  • Ijola, opera w 4 aktach (1927)
  • Stalin, kantata na baryton, chór mieszany i orkiestrę (1949)
  • II Symfonia „Mickiewiczowska” na tenor, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną (1950)
  • III Symfonia na tenor solo i orkiestrę symfoniczną (1950)
  • Koncert skrzypcowy op. 20 (1950)
  • Żelazowa Wola op. 31, poemat symfoniczny na orkiestrę (1952)

Przypisy

  1. a b c d Barbara Długońska, Rytel Piotr, [w:] Elżbieta Dziębowska (red.), Encyklopedia muzyczna PWM, wyd. I, t. 8 Pe–R część biograficzna, Kraków: PWM, 2004, s. 534, ISBN 83-224-0837-4.
  2. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
  3. Cmentarz Stare Powązki: Piotr Rytel, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku-6.jpg
Autor: Nlkalwien, Licencja: CC BY-SA 3.0
Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. / Dawne koszary.
Piotr Rytel - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Piotra Rytla na Cmentarzu Powązkowskim (Aleja Zasłużonych, grób 119)