Powszechny Niemiecki Związek Robotników

Powszechny Niemiecki Związek Robotników (niem. Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein, ADAV) – pierwsza organizacja robotnicza w Niemczech, założona w 1863 r. przez Ferdinanda Lassalle w Lipsku[1]. Był pierwszą partią robotniczą na świecie.

Ideologia PNZR opierała się na teorii F. Lassalle’a, w myśl której wyzwolenie robotników mogło się dokonać tylko przez tworzenie robotniczych zrzeszeń wytwórczych przy pomocy państwa. Dlatego lassalczycy dopuszczali współpracę z państwem niemieckim (nawet w formie monarchicznej) przeciw burżuazji. Popierali też zjednoczenie Niemiec przez Bismarcka[2].

W 1875 r. połączył się z Socjaldemokratyczną Partią Robotniczą w Socjalistyczną Partię Robotników Niemiec.

Przypisy

  1. ↑ Powszechny Niemiecki Związek Robotników, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-04-17].
  2. ↑ F. Mehring, Historia socjaldemokracji niemieckiej, Warszawa 1964, t. 3, s. 63-86, 164-184

Bibliografia