Prezydent Miasta Krakowa

Prezydent Miasta Krakowa
Ilustracja
Obecny prezydent
Obecny Prezydent Miasta Krakowa
Obecny prezydent – Jacek Majchrowski
Stanowisko
Państwo

 Polska

Data utworzenia

16 kwietnia 1792

Pierwszy prezydent

Franciszek Wielopolski

Długość kadencji

5 lat (do 2018 4 lata)

Obecny prezydent

Jacek Majchrowski

Obecny od

2002

Siedziba

Urząd Miasta Krakowa, Pałac Wielopolskich, Plac Wszystkich Świętych 3-4, Kraków

Strona internetowa

Prezydent Miasta Krakowa – najwyższy organ wykonawczy Miasta Krakowa. Jest zwierzchnikiem służbowym pracowników urzędu miasta, zwierzchnikiem kierowników miejskich jednostek organizacyjnych, a także służb, inspekcji i straży. Urząd ten został powołany 16 kwietnia 1792 roku, a jego powstanie wiązało się z wprowadzeniem 18 kwietnia 1791 Prawa o miastach.

Wybór

Prezydent Krakowa zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta, (Dz. U. Nr 113 poz. 984 z późn. zm.) wybierany jest w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, w głosowaniu tajnym w trakcie ogólnopolskich wyborów samorządowych, które odbywają się co 4 lata.

Przedmiot działalności i kompetencje Prezydenta

Ustawowo Prezydentowi przynależy władza wykonawcza, wykonuje on uchwały Rady Miasta Krakowa i zadania określone przepisami prawa, kieruje bieżącymi sprawami Miasta oraz reprezentuje je na zewnątrz. Do zadań Prezydenta należy w szczególności:

  • przygotowywanie projektów uchwał Rady Miasta Krakowa
  • określanie sposobu wykonywania podjętych uchwał
  • gospodarowanie mieniem komunalnym
  • wykonywanie budżetu
  • zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych
  • opracowywanie planu operacyjnej ochrony przed powodzią

Prezydent wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędu Miasta Krakowa, miejskich jednostek organizacyjnych oraz powiatowych służb, inspekcji i straży. Prezydent może powierzyć prowadzenie – w swoim imieniu – określonych spraw Miasta Zastępcom oraz Sekretarzowi Miasta.

Lista prezydentów Krakowa

Rzeczpospolita Obojga Narodów

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

1Franciszek Wielopolski
(ur. 21 września 1732, zm. 14 stycznia 1809)
16 kwietnia 179211 września 1792149 dni
2Maciej Bajer
(ur. ok. 1730, zm. po 1800)
12 września 17925 marca 1794540 dni
3Filip Nereusz Lichocki
(ur. 28 maja 1749, zm. 28 sierpnia 1806)
6 marca 179423 kwietnia 179449 dni
4Michał Wohlman
(ur. przed 1740, zm. ?)
24 kwietnia 179414 czerwca 179452 dni
5Maciej Bajer
(ur. ok. 1730, zm. po 1800)
15 czerwca 179431 października 17981600 dni

Księstwo Warszawskie i Zabór austriacki

Po III Rozbiorze Polski Kraków został włączony do Monarchii Habsburgów.

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

6Filip Nereusz Lichocki
(ur. 28 maja 1749, zm. 28 sierpnia 1806)
1 listopada 179831 sierpnia 18021399 dni
7Dominik Drdatzki1 września 18021805ok. 2,5 roku
8Józef Gollmayer18051810ok. 5 lat
9Stanisław Kostka Zarzecki1 grudnia 18102 listopada 18151798 dni

Wolne Miasto Kraków

Państwo to zostało utworzone 18 października 1815 roku z południowego skrawka Księstwa Warszawskiego i było półdemokratyczną republiką konstytucyjną opartą na Kodeksie Napoleona i własnej konstytucji. Wolne Miasto stało się ostoją dla osób z pozostałych zaborów i powstańczym „korytarzem”.

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

10Józef Matecki
(ur. 1776, zm. 1819)
1 stycznia 181611 kwietnia 1816102 dni
11Feliks Grodzicki
(ur. ok. 1760, zm. 1838 )
11 kwietnia 181631 lipca 1816112 dni

Zabór austriacki i Wielkie Księstwo Krakowskie

Po powstaniu krakowskim, zorganizowanym przeciwko dominacji austriackiej, ale i faktycznie przeciwko trzem zaborcom naraz (czyli tzw. „państw opiekuńczych” Rzeczypospolitej Krakowskiej), miasto zostało w 1846 roku zaanektowane przez Austrię, w której granicach pozostawało aż do roku 1918. Nazwę Rzeczpospolita Krakowska zastąpiono nową: Wielkie Księstwo Krakowskie.

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

12Józef Walenty Krzyżanowski
(ur. 1799, zm. 19 kwietnia 1849)
7 października 184819 kwietnia 1849195 dni
13Ignacy Paprocki19 kwietnia 184927 czerwca 18531531 dni
14Fryderyk Tobiaszek
(ur. ok. 1803, zm. 28 sierpnia 1856)
1 lipca 185328 sierpnia 18561155 dni
15Andrzej Seidler-Wiślański
(ur. 4 sierpnia 1812, zm. 1 kwietnia 1895)
26 października 185612 września 18663609 dni
16Józef Dietl
(ur. 24 stycznia 1804, zm. 18 stycznia 1878)
13 września 186618 czerwca 18742836 dni
17Mikołaj Zyblikiewicz
(ur. 28 listopada 1823, zm. 16 maja 1887)
2 lipca 18747 lutego 18812413 dni
18Ferdynand Weigel
(ur. 31 grudnia 1826, zm. 28 czerwca 1901)
17 lutego 188117 września 18841309 dni
19Feliks Szlachtowski
(ur. 20 listopada 1820, zm. 11 marca 1896)
17 września 188410 maja 18933158 dni
20Józef Friedlein
(ur. 4 lutego 1831, zm. 25 maja 1917)
24 maja 18937 lipca 19044062 dni
21Juliusz Leo
(ur. 15 września 1861, zm. 21 lutego 1918)
11 lipca 190421 lutego 19184974 dni
22Jan Kanty Federowicz
(ur. 6 sierpnia 1858, zm. 13 lipca 1924)
6 marca 191813 lipca 19242322 dni

II Rzeczpospolita

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

23Zdzisław Wawrausch
(ur. 1865, zm. 1932)
21 lipca 192418 lipca 1925363 dni
24Witold Ostrowski
(ur. 15 czerwca 1875, zm. 14 sierpnia 1942)
21 lipca 19254 czerwca 1926319 dni
25Karol Rolle
(ur. 1 kwietnia 1871, zm. 28 listopada 1954)
19 czerwca 192613 lipca 19311851 dni
26Władysław Belina-Prażmowski
(ur. 3 maja 1888, zm. 13 października 1938)
16 lipca 193111 lutego 1933577 dni
27Mieczysław Kaplicki
(ur. 12 grudnia 1875, zm. 7 sierpnia 1959)
16 lutego 19331 lutego 19392177 dni
28Bolesław Czuchajowski
(ur. 23 lipca 1896, zm. 3 lipca 1941)
21 kwietnia 19393 września 1939136 dni

II wojna światowa

W czasach okupacji niemieckiej władza w Krakowie została przekazana pod kontrolę niemieckich prezydentów-komisarzy. 20 września 1939 prezydent Bolesław Czuchajowski został usunięty z funkcji i aresztowany, co równocześnie oznaczało likwidację polskiego rządu miasta. Na czele Zarządu Miasta Krakowa stanął nadburmistrz Drezna Ernst Zörner. W czasie okupacji hitlerowskiej Kraków funkcjonował jako stolica Generalnego Gubernatorstwa.

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

29Stanisław Klimecki
(ur. 20 listopada 1883, zm. 11 grudnia 1942)
3 września 193920 września 193917 dni

(Stadthauptmann der Stadt Krakau) Starostowie miejscy Krakowa jako stolicy Generalnego Gubernatorstwa:

Mimo faktu, że prawodawstwo niemieckie nakazywało powołanie miejscowego burmistrza (prezydenta) odstąpiono od tego i obowiązki jego pełnił równocześnie niemiecki Stadthauptmann.

#Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania funkcjiZakończenie sprawowania funkcjiDługość sprawowania

funkcji

1Ernst Zörner[1]
(ur. 27 czerwca 1895, zm. ?)
20 września 193922 lutego 1940156 dni
2Carl Gottlob Schmid[1](1889-1966)23 lutego 1940marzec 1941ok. 13 miesięcy
3Rudolf Pavlu[1]
(ur. 15 lipca 1902, zm. 1949)
kwiecień 1941kwiecień 1943ok. 2 lata
4Josef Krämer[1] (1904-1980)kwiecień 194318 stycznia 1945ok. 21 miesięcy

Polska Rzeczpospolita Ludowa

Lp.Imię i nazwiskoRozpoczęcie sprawowania urzęduZakończenie sprawowania urzęduDługość

urzędowania

30Aleksander Żaruk-Michalski
(ur. 26 lutego 1906, zm. 22 listopada 1992)
21 stycznia 19452 lutego 194513 dni
31Alfred Fiderkiewicz
(ur. 2 sierpnia 1886, zm. 8 czerwca 1972)
5 lutego 194511 czerwca 1945126 dni
32Stefan Wolas
(ur. 13 czerwca 1897, zm. 14 lutego 1976)
14 czerwca 19456 października 1947845 dni
33Henryk Dobrowolski
(ur. 1904, zm. 7 lutego 1985)
6 października 19476 czerwca 1950975 dni
34Marcin Waligóra
(ur. 1906, zm. 1979)
6 czerwca 19507 kwietnia 19541402 dni
35Tadeusz Mrugacz
(ur. 3 lipca 1907, zm. 1 lutego 1978)
7 kwietnia 195424 października 19571297 dni
36Wiktor Boniecki
(ur. 17 kwietnia 1918, zm. 2 kwietnia 1997)
24 października 19576 listopada 1959744 dni
37Zbigniew Skolicki
(ur. 6 sierpnia 1908, zm. 28 listopada 1971)
6 listopada 19595 czerwca 19693500 dni
38Jerzy Pękala
(ur. 30 września 1929 )
6 czerwca 196926 kwietnia 19783246 dni
39Edward Barszcz
(ur. 3 kwietnia 1928, zm. 25 maja 1981)
27 kwietnia 197820 czerwca 1980786 dni
40Józef Gajewicz
(ur. 12 marca 1944)
26 września 19808 grudnia 1982804 dni
41Tadeusz Salwa
(ur. 11 grudnia 1943, zm. 12 czerwca 2014)
9 grudnia 198213 stycznia 19902593 dni

III Rzeczpospolita

Lp.ZdjęcieImię i nazwisko
(partia polityczna)
Objęcie
urzędu
Złożenie
urzędu
Długość
urzędowania
42.Brak zdjęcia.svg
Jerzy Rościszewski
(PPZ)
(1935–2020)
1990-02-09 9 lutego 1990(dts)1990-06-20 20 czerwca 1990(dts)131 dni
43.Jacek Wozniakowski.JPG
Jacek Woźniakowski
(1920–2012)
1990-06-20 20 czerwca 1990(dts)1991-01-11 11 stycznia 1991(dts)113 dni
44.Brak zdjęcia.svg
Krzysztof Bachmiński
(ur. 1951)
1991-02-07 7 lutego 1991(dts)1992-09-30 30 września 1992(dts)601 dni
45.Rada Krajowa Platformy Obywatelskiej RP (14.12.2013) (11366424476).jpg
Józef Lassota
(UW)
(ur. 1943)
1992-10-09 9 października 1992(dts)1998-11-04 4 listopada 1998(dts)2217 dni
46.Andrzej Golas.jpg
Andrzej Gołaś
(RS AWS)
(ur. 1946)
1998-11-04 4 listopada 1998(dts)2002-11-19 19 listopada 2002(dts)1476 dni
47.Jacek Majchrowski new.jpg
Jacek Majchrowski
(SLD)
(ur. 1947)
2002-11-19 19 listopada 2002(dts)7313 dni

Przypisy

  1. a b c d „Komisarz miasta Krakowa” z nadania okupacyjnych władz niemieckich.

Media użyte na tej stronie

Andrzej Golas.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Andrzej Maria Gołaś, professor of AGH, president of Kraków, Polish senator (from party: Platforma Obywatelska)
Jacek Wozniakowski.JPG
Autor: Mariusz Kubik, http://www.mariuszkubik.pl, Licencja: CC BY 2.5
Jacek Woźniakowski (1920-2012), Polish writer, editor and translator
Jacek Majchrowski new.jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
Jacek Majchrowski, prezydent Krakowa, podczas odsłonięcia pomnika Józefa Piłsudskiego w Krakowie.