Quebrada de Humahuaca

Quebrada de Humahuaca[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Paleta del Pintor, Quebrada de Humahuaca
Państwo Argentyna
Typkulturowy
Spełniane kryteriumII, III, IV
Numer ref.1116
Region[b]Ameryka Łacińska i Karaiby
Historia wpisania na listę

Quebrada de Humahuaca – obszar obejmujący dolinę rzeki Rio Grande oraz okoliczne góry i obszary położony w prowincji Jujuy w Argentynie. Wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO pod numerem 1116[1]. Quebrada de Humahuaca położona jest pomiędzy wysokim płaskowyżem Puna na zachodzie, a wschodnimi wilgotnymi, ciepłymi terenami leśnymi ciągnącymi się wzdłuż wschodnich zboczy Andów od Peru przez Boliwię do północnej Argentyny zwanymi Yungas[2]. Doliną rzeki Rio Grande biegnie także wpisany na listę UNECO ważny szlak kulturowy Qhapac Ñan. Quebrada de Humahuaca rozciąga się na przestrzeni około 155 km od źródeł Rio Grande w departamencie Cochinoca na wysokim zimnym płaskowyżu Andów w okolicach miejscowości Tres Cruces w departamencie Humahuaca do jej dopływu Rio León w okolicach miejscowości León w departamencie Doctor Manuel Belgrano[1].

Dolina stanowi od około 10 tysięcy lat ważny trakt łączący wysokogórskie zimne tereny Andów z rozległymi równinami o umiarkowanym klimacie południowo-wschodniej Ameryki Południowej. Charakteryzuje się prawie niezmienionym przez człowieka środowiskiem naturalnym, w którym jednak widoczne są setki stanowisk archeologicznych. Świadczą one o tym, że dolina Quebrada de Humahuaca była używana jako główny szlak handlowy od czasów prehistorycznych. O jej liczącym ponad 100 wieków znaczeniu dla kultury świadczą liczne stanowiska od okresu późnego paleolitu, wczesnego neolitu, okresu prekolumbijskiego, Imperium Inków poprzez hiszpańskie miasta, osady i misje do miejsc związanych z walką i uzyskaniem niepodległości Argentyny[1]. Jednym z najciekawszych stanowisk archeologicznych w dolinie jest stanowisko w Coctaca[3]. Obszar pól tarasowych należących do kultury Omaguaca rozciągał się na kilka kilometrów i według szacunków służył jako zaopatrzenie dla populacji liczącej około 10 tysięcy[3]. Kolejnym ważnym stanowiskiem w Quebrada de Humahuaca jest Pucará de Tilcara. Znajdujące się około kilometra od miejscowości Tilcara wzgórze położone w dolinie rzeki Rio Grande. Stanowisko zostało odkryte w 1903 roku, a zrekonstruowane w latach pięćdziesiątych XX wieku[4][5].

Bibliografia

  • Danny Pslmerlee, Sandra Bao, Andrew Dean Nystrom, Lucas Vidgen: Argentina. Wyd. 5. Katowice: Lonely Planet, 2005, s. 219-223. ISBN 1-74059-515-7.

Przypisy

  1. a b c UNESCO: Quebrada de Humahuaca (ang.). [dostęp 2020-04-19].
  2. Jujuy energia viva: Yungas (hiszp.). [dostęp 2020-04-21].
  3. a b Coctaca (hiszp.). Sitios Arqueológicos y Arqueoastronómicos. Pueblos Originarios de América. [dostęp 2020-04-25].
  4. Danny Pslmerlee, Sandra Bao, Andrew Dean Nystrom, Lucas Vidgen: Argentina. Wyd. 5. Katowice: Lonely Planet, 2005, s. 221. ISBN 1-74059-515-7.
  5. Pucará de Tilcara (hiszp.). Sitios Arqueológicos y Arqueoastronómicos. Pueblos Originarios de América. [dostęp 2020-04-25].

Media użyte na tej stronie

Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
PaletadelPintor.jpg
Autor: Idobi (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Paleta del Pintor, Quebrada de Humahuaca